The Guardian
Για ένα διάστημα, τη δεκαετία του ’90, νόμιζα ότι βρισκόταν παντού. Υστερα εξαφανίστηκε. Και φέτος το καλοκαίρι την συνάντησα εδώ, στην Κολωνία, στα μισά μιας ευρωπαϊκής περιοδείας για την προώθηση του πρώτου άλμπουμ της με καινούργια τραγούδια μετά από οκτώ χρόνια. Χωρίς το τσίρκο των ωραίων θαυμαστριών, των διάσημων φίλων και των φωτογράφων γύρω της. Η kd lang (έχει καθιερώσει το όνομά της έτσι, χωρίς κεφαλαία αρχικά) είναι μεγαλύτερη, σοφότερη, πιο κατασταλαγμένη. Αναγεννημένη, θα έλεγες.
Μιλάει με αργές, προσεκτικές προτάσεις και πολλές παύσεις. Το πρόσωπό της είναι συναρπαστικό – το λοξό σχήμα των ματιών της ανακαλεί την ισλανδική και ινδιάνικη καταγωγή της και το χαμόγελό της είναι πανέμορφο. Τα μαλλιά της, που έχουν γκριζάρει, είναι στο ίδιο στυλ όπως όταν ξεκίνησε την καριέρα της πριν από 25 χρόνια. «Τα κόβω μόνη μου και ξέρω μόνο ένα κούρεμα. Δεν είναι προσωπική δήλωση μόδας, είναι απλώς αποτέλεσμα αδεξιότητας», λέει γελώντας.
Είναι 47 ετών και φαίνεται να νιώθει πολύ άνετα με τον εαυτό της. «Μ’ αρέσει που μεγαλώνω. Αισθάνομαι πιο ευτυχής και ικανοποιημένη με αυτό που έχω και αυτό που είμαι. Οσο μεγαλώνω, τόσο πιο πολύ αποδέχομαι τον εαυτό μου». Συζητάμε για το γεγονός ότι, σε σύγκριση με τους άντρες συνομηλίκους τους, πολύ λίγες γυναίκες μουσικοί ώριμης ηλικίας παραμένουν στο προσκήνιο. «Δεν ξέρω, υπάρχει μια τάση για περιθωριοποίηση των γυναικών ύστερα από μια ηλικία. Η μπίζνες της μουσικής είναι τόσο σεξουαλικά προσανατολισμένη… Εξαρτάται πιστεύω από το πώς προβάλλεσαι. Οταν οι γυναίκες δημιουργούν την εικόνα τους με βάση τα νιάτα και τη σεξουαλικότητα, και όχι την ευφυΐα και το ταλέντο, ο δρόμος οδηγεί σε αδιέξοδο. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι ένας συνδυασμός αυτοπαγίδευσης και παγίδευσης από την κοινωνία».
Η μακροβιότητα της κέι-ντι λανγκ ποτέ δεν αμφισβητήθηκε. Πρώτα απ’ όλα, είναι η φωνή της, ανοιχτή και καθάρια σαν τον καναδέζικο ουρανό. Και επίσης, το γεγονός ότι ποτέ δεν παγιδεύτηκε στην «ανδρόγυνη» εικόνα της. «Πάντα είχα μια ενδιαφέρουσα σχέση με την “αρρενωπή” εικόνα μου» λέει. Συχνά έχει επισημανθεί αυτή η αντίθεση ανάμεσα στην αισθησιακή και λυρικά πλούσια φωνή της, που μπορεί να σε καθηλώσει συναισθηματικά, και την εμφάνισή της – το αγορίστικο κούρεμα, την γκαρνταρόμπα που αποτελείται από φαρδιά σακάκια, πουκάμισα και παντελόνια.
Κάθε μέρα, λέει, συμβαίνει να την περάσουν για άνδρα. «Μ’ αρέσει αυτό» λέει. «Παλιά, κάποιες φορές με ενοχλούσε. Ομως τώρα με διασκεδάζει να κυκλοφορώ μ’ αυτή τη διφορούμενη εμφάνιση».
Η κέι-ντι λανγκ ήταν πέντε ετών όταν κατάλαβε πως είναι ομοφυλόφιλη («Θυμάμαι που έκανα μαθήματα κολύμβησης και είχα ερωτευτεί τρελά την Κρίστι, τη δασκάλα μου στην πισίνα»), 17 όταν το αποκάλυψε στη μητέρα της, 30 όταν το αποκάλυψε στον κόσμο. Είναι εύκολο να ξεχάσει κανείς τι αντίκτυπο είχε τότε η παραδοχή της ομοφυλοφιλίας. Δέχτηκε αρκετή πίεση από τη δισκογραφική εταιρεία της να μη φανερώσει τις σεξουαλικές της προτιμήσεις, αλλά κοιτάζοντας πίσω, όπως λέει, πιστεύει ότι η αποκάλυψη την βοήθησε. «Δεν νομίζω ότι το άλμπουμ μου (το Ingenue) θα γινόταν τόσο μεγάλη επιτυχία χωρίς αυτή την αποκάλυψη, ούτε θα με είχαν βάλει στο εξώφυλλο του Vanity Fair (σε πολυθρόνα κουρέα, να την “ξυρίζει” η Σίντι Κρόφορντ)».Η Κάθριν Ντόουν Λανγκ μεγάλωσε στο Κόνσορτ της Αλμπέρτα, μια επαρχιακή πόλη του Καναδά, και ήταν η μικρότερη από τέσσερα αδέλφια. Η μητέρα της ήταν δασκάλα και ο πατέρας της φαρμακοποιός. Η Κάθριν ήταν 12 χρόνων όταν ο πατέρας της έφυγε με μια άλλη γυναίκα και, εκτός από μια τυχαία συνάντηση πολύ αργότερα, δεν τον ξαναείδε (εκείνος πέθανε πέρυσι και κανένα από τα τέσσερα παιδιά του δεν πήγε στην κηδεία).
Όταν, σε μικρή ηλικία, κέρδισε σε έναν διαγωνισμό τραγουδιού ήξερε πως το μέλλον της βρισκόταν στη μουσική. Πέρασε τη δεκαετία του ’80 τραγουδώντας κάντρι, αλλά όταν, το 1992, «αποκαλύφθηκε» (όχι μόνο ως γκέι αλλά και ως χορτοφάγος, επικεφαλής μιας εκστρατείας για τα δικαιώματα των ζώων) το ειδύλλιο με την κάντρι μουσική είχε τελειώσει. Μετακόμισε στο Λος Άντζελες, για να βρίσκεται κοντά σε μια παντρεμένη γυναίκα που είχε ερωτευθεί, και διοχέτευσε τα αισθήματα από αυτή την χωρίς ανταπόκριση αγάπη στο «Ingenue». Τότε ήρθε η στιγμή της έκρηξης.
Περιγράφει το απόγειο της φήμης της ως μια περίοδο «συναρπαστική αλλά και πολύ δύσκολη. Πίστευα ότι μπορούσα να είμαι διάσημη και να παραμείνω η ίδια. Παγιδεύτηκα όμως σ’ αυτή την κατάσταση, που μέρος της είναι αληθινό αλλά το περισσότερο είναι επιφανειακό και προσωρινό». Η Λανγκ ήταν παντού και όλοι ήθελαν ένα κομμάτι από αυτό το συναρπαστικά διαφορετικό πλάσμα. Πώς ήταν όταν την φλέρταρε η Μαντόνα; «Δεν μου την έπεσε ποτέ η Μαντόνα, ήταν διαφημιστικό κόλπο. Δεν νομίζω άλλωστε ότι της άρεσα, είμαστε τελείως διαφορετικοί άνθρωποι». Δεν άργησε να κουραστεί από την κατάσταση αυτή, που δεν της άφηνε περιθώρια ελευθερίας.
«Άρχισα να νιώθω το βάρος των προσδοκιών - από τους μάνατζερ, από την γκέι κοινότητα, από μένα την ίδια. Η επόμενη δουλειά μου (το άλμπουμ All You Can Eat) δεν ήταν καθόλου καλή, και η αποτυχία με βοήθησε να κάνω αυτό που ήθελα, δηλαδή να βγω έξω από όλα αυτά».
Αποσύρθηκε από το προσκήνιο, άρχισε να ασχολείται με τον βουδισμό, γνώρισε τη σημερινή σύντροφό της, την Τζέιμι, και εγκαταστάθηκε σ’ ένα μικρό ξύλινο σπίτι στο Λος Άντζελες μαζί με τα σκυλιά της. Το 2004 ηχογράφησε τους «Ύμνους από τον 49ο παράλληλο», ένα ωραίο άλμπουμ με τραγούδια γραμμένα από Καναδούς συνθέτες, ανάμεσά τους η Τζόνι Μίτσελ, ο Νιλ Γιανγκ και ο Λέοναρντ Κοέν. «Δεν έγραψα δικά μου τραγούδια γιατί δεν ήξερα πώς να αντιδράσω σε όσα συνέβαιναν στην Αμερική μετά την 11η Σεπτεμβρίου, σε όλες εκείνες τις σημαίες και την επιθετικότητα και τους λιθοβολισμούς. Το καταπιεστικό κλίμα του φόβου. Για μεγάλο διάστημα, δεν ένιωθα ικανή να πω κάτι για όλα αυτά».
Έδωσε στον εαυτό της τον χρόνο για να αναπτυχθούν τα καινούργια της τραγούδια παράλληλα με τις αλλαγές που συνέβαιναν μέσα της. Ενώ κάποτε τα τραγούδια της για την ερωτική επιθυμία εξέφραζαν πόνο και μελαγχολία, τώρα είναι πιο ήρεμα και ενδοσκοπικά. «Νομίζω ότι έχω μια καλύτερη αίσθηση της αδυναμίας μου – ο εγωισμός και η αλαζονεία σε οδηγούν σε λάθος δρόμο. Τώρα μπορώ να δω πιο καθαρά τον εαυτό μου». Πολλά από τα τραγούδια είναι καθαρά ερωτικά, αλλά η φλογερή, νεανική ορμή της Λανγκ έχει δώσει τη θέση της σε μια πιο γαλήνια διάθεση. Είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτήν να βρίσκεται μέσα σε μια σχέση; «Όχι, αλλά σίγουρα είναι ένα ωραίο δώρο. Η ζωή είναι τόσο παροδική, τόσο σύντομη. Τελικά, εκείνο που έχει σημασία είναι να ξέρεις πως είσαι εντελώς μόνος και να νιώθεις εσωτερική ικανοποίηση».
Η Καθημερινή, Kυριακή, 14 Σεπτεμβρίου 2008
No comments:
Post a Comment