Saturday, September 6, 2008

Αττίκ και οι νεότεροι...


Μια από τις πλέον χαρισματικές μορφές της μουσικής, που με την τέχνη του σφράγισε κυριολεκτικά το πρώτο ήμισυ του προηγούμενου αιώνα, υπήρξε ο Κλέων Τριανταφύλλου, γνωστότερος ως Αττίκ. Ο πολυτάλαντος, ευαίσθητος συνθέτης, ο τρυφερός στιχουργός και μοναδικός δεξιοτέχνης στο πιάνο, που κατάφερε να δημιουργήσει σχολή τόσο στο τραγούδι όσο και στη διασκέδαση. Ιστορική είναι η «Μάντρα» του, που υπήρξε φυτώριο για όλα τα μετέπειτα μεγάλα ονόματα του τραγουδιού, του θεάτρου, του κινηματογράφου. Τα τραγούδια του, αν και αγαπήθηκαν στην εποχή τους και εξακολούθησαν να τραγουδιούνται για καιρό, για τρεις και πλέον δεκαετίες, δεν επανεμφανίστηκαν στη δισκογραφία (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Μια δυνατή γεύση της δημιουργίας του μας προσφέρει το CD «Αττίκ "Αφιέρωμα"», που κυκλοφόρησε από την «Protasis». Μια συλλογή με 18 σημερινές ηχογραφήσεις των πιο κλασικών τραγουδιών του, σε ενορχήστρωση του Δαυίδ Ναχμία (συνοδεύει στο πιάνο), ο οποίος χρόνια μελετά το έργο του Αττίκ και το παρουσιάζει με γνώση και σεβασμό. Τα τραγούδια ερμηνεύουν οι Μπάμπης Τσέρτος, Νένα Βενετσάνου, Μαρία Κανελλοπούλου, Χρυσούλα Στεφανάκη, Θάνος Πολύδωρας και Γωγώ Βαγενά. Εκπληξη αποτελεί η επανεμφάνιση του Θέμη Ανδρεάδη, που ερμηνεύει το σατυρικό τραγούδι «Δε σου πάει το πάχος Δημητράκη», ενώ ο βαρύτονος της Λυρικής Σκηνής, Παντελής Ψύχας, καταθέτει τη λυρική ερμηνεία του στο «Φαληράκι».

Τρεις εξαίρετες φωνές, ο Νίκος Κουρουπάκης, η Ερωφίλη και ο Δημήτρης Υφαντής, που αρμονικά συνθέτουν το «Τρίφωνο», αυτό το πολύ καλό φωνητικό σύνολο, καταθέτουν μοναδικές ερμηνείες μέσα από το νέο δίσκο τους, με τίτλο «Προσοχή! Τρίφωνο». Ενας δίσκος πλημμυρισμένος από το λόγο της Λίνας Νικολακοπούλου (έκανε και την παραγωγή), με παλιά και αγαπημένα κομμάτια σε μουσική των Σταμάτη Κραουνάκη, Νίκου Αντύπα, Goran Bregovic, Δήμητρας Γαλάνη, Kiki Lesendric, Γιάννη Σπάθα, αλλά και τρία καινούρια τραγούδια: Το «Φουρτούνα στο πλυντήριο» του Σταμάτη Κραουνάκη, το «Να μ' αγαπάς» («Gente que si») του Carlos Libedinsky των «Tademus» από την Αργεντινή και το αρμένικο παραδοσιακό, που με τους ελληνικούς στίχους μιλά για την «Κυρα- Φροσύνη». Επίσης περιλαμβάνονται δυο απρόβλεπτα κομμάτια, το «Here it is» του Λέοναρντ Κοέν και το «Because» των «Beatles». Πρόκειται για μια αξιόλογη δισκογραφική δουλειά, με ενδιαφέρουσες ενορχηστρώσεις και ερμηνείες από τρεις καλλιτέχνες, που, όπως έχουν αποδείξει και στο παρελθόν, προσεγγίζουν το τραγούδι βαθιά και ουσιαστικά και όχι επιδερμικά και ευκαιριακά. Με ταλέντο, γνώση, ήθος καταφέρνουν να κινούνται με άνεση ανάμεσα στο διαφορετικό μουσικό ύφος του κάθε τραγουδιού και να μοιραστούν με τον ακροατή λόγο, μελωδία, μαγεία. Αξίζει την προσοχή μας η απόδοση των παλιότερων τραγουδιών, που χάρη στις τριφωνίες τους και στις καινούριες ενορχηστρώσεις, φόρεσαν φρέσκα, καινούρια «ρούχα», που τα κάνουν ιδιαίτερα γοητευτικά, όπως στην περίπτωση του «Δερβίση» του Στ. Κραουνάκη.
Δυόμισι σχεδόν δεκαετίες μετά την πρώτη δισκογραφική παρουσίαση των «Προσανατολισμών» του Οδυσσέα Ελύτη από τον Ηλία Ανδριόπουλο με τη φωνή της Αλκηστης Πρωτοψάλτη, το έργο παρουσιάζεται σε νέα ερμηνεία, με «πυξίδα» την υπέροχη φωνή της Νένας Βενετσάνου. Ο νέος δίσκος «Προσανατολισμοί» δεν αποτελεί επανέκδοση του παλιού υλικού με άλλη φωνή, αλλά μια νέα μουσική και ερμηνευτική προσέγγιση του έργου (παρουσιάζεται με φωνή και πιάνο), που του προσδίδει άλλες διαστάσεις. Η Ν. Βενετσάνου, συνεργαζόμενη με τον εξαιρετικό πιανίστα και συνθέτη Αντώνη Ανισέγκου, που έκανε την εναρμόνιση και προσαρμογή, καταθέτει ερμηνείες που χαρακτηρίζονται από ελευθερία, τόλμη, εμπειρία και κυρίως από μια μεγάλη, στέρεη φωνή. Φωνή και πιάνο, με τρόπο αληθινό και λιτό, συγχρόνισαν τα «βήματά» τους για να βυθιστούν στην ουσία ποίησης και μουσικής και να την αναδείξουν. Οι δύο καλλιτέχνες ξεδιπλώνουν ένα χωρίς φτιασιδώματα ατμοσφαιρικό υλικό, προϊόν μιας ηχογράφησης για την οποία η Ν. Βενετσάνου μας πληροφορεί ότι «κράτησε λιγότερο από 15 ώρες, δεν υπάρχουν διορθώσεις, είναι δηλαδή μια ζωντανή ηχογράφηση, γεγονός που την κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρουσα, όσο και μοναδική, γιατί αποτυπώνει μια αληθινή στιγμή δημιουργικότητας...». Η έκδοση συνοδεύεται από τρίγλωσσο ένθετο (οι στίχοι του Ελύτη είναι μεταφρασμένοι αγγλικά και γαλλικά) και κοσμείται από σκίτσα της Simone Vernay - Aubry.

Διαμάντια της πειραιώτικης και της σμυρναίικης σχολής του ρεμπέτικου περιλαμβάνονται στην πρώτη δισκογραφική δουλειά του συγκροτήματος «Δήθεν», με τίτλο «Γλυκιάς αυγής αντάμωμα». Το σχήμα που γεννήθηκε πριν 14 χρόνια, με αφορμή φοιτητική εκδήλωση στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με γνώση, μεράκι και ζωντάνια, προσκαλεί σε μια γοητευτική διαδρομή με «όχημα» αθάνατες δημιουργίες των Παναγιώτη Τούντα, Δημήτρη Σέμση, Βαγγέλη Παπάζογλου, Γιώργου Μητσάκη, Κώστα Σκαρβέλη, Μάρκου Βαμβακάρη κ.ά. - υπάρχουν και τρία παραδοσιακά. Στην ερμηνεία των τραγουδιών, εκτός από το συγκρότημα, συμμετέχουν οι Γιάννης Λεμπέσης, Παναγιώτης Λάλεζας και Μανώλης Δημητριανάκης, προσφέροντας όλοι μαζί ένα δίσκο που κουβαλά αυθεντικό «άρωμα». Το συγκρότημα αποτελείται από τους Γιάννη Καραμάνη (λαούτο - κιθάρα - φωνή), Νίκο Μουργελά (κανονάκι -μπαγλαμά), Βιβή Βουτσελά (φωνή - κρουστά), Γιώργο Λάμπρου (βιολί), Σταυρούλα Σπανού (σαντούρι - ούτι) και Παναγιώτη Κωτσοβίλη (μπουζούκι). Στο ένθετο του δίσκου, παρότι δεν περιλαμβάνονται οι στίχοι των 19 κομματιών, υπάρχουν πληροφορίες για τα τραγούδια, τους συνθέτες και τους πρώτους ερμηνευτές.
Με έντονες επιρροές από τους ήχους της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κρήτης, ο τραγουδοποιός Νίκος Ταβερναράκης υφαίνει λόγια και μουσικές για την αγάπη, τις χαρές και τις αγωνίες της, μέσα από το νέο δίσκο του με τίτλο «Η αγάπη των ανέμων». Τα τραγούδια του ερμηνεύουν καλλιτέχνες που με τον ένα ή άλλο τρόπο συνδέονται με την Κρήτη, οι Μίλτος Πασχαλίδης, Μιχάλης Τζουγανάκης, Βασίλης Σκουλάς, Μαρία Κώτη, Νίκος Ξυλούρης (Γκρας), Χρυσαυγή Ματσίνη, Γιώργος Μανωλιούδης, ενώ σ' ένα κομμάτι ακούγεται και ο ίδιος ο συνθέτης.
«Από τη σιωπή του χρόνου» τιτλοφορείται ο τελευταίος δίσκος του Μανώλη Λιδάκη. Ενα άλμπουμ που περιλαμβάνει την παράλληλη δισκογραφία του (δηλαδή συμμετοχές του τραγουδιστή σε δίσκους άλλων), καθώς και δύο ακόμη τραγούδια: Το «Λάφυρο» σε στίχους που έγραψε ο Μιχάλης Γκανάς πριν τέσσερις δεκαετίες και μελοποίησε πρόσφατα ο νέος συνθέτης Νίκος Ζουρνής και το συγκλονιστικό «Πώς να σωπάσω» του Σταύρου Ξαρχάκου και του Κώστα Κινδύνη, ένα από τα πολυαγαπημένα τραγούδια του Μ. Λιδάκη, το οποίο πάντα ήθελε να ηχογραφήσει. Μια από τις πιο εκφραστικές τζαζ φωνές στη χώρα μας, η Αλέκα Κανελλίδου, επανέρχεται στη δισκογραφία με το άλμπουμ «Μάθε ν' αγαπάς και τα ξαναλέμε». Περιλαμβάνει έντεκα τραγούδια σε μουσική του Στέφανου Κόκκαλη και στίχους των Γ. Κρητικού, Κ. Βαξεβάνη και Β. Μυριανθόπουλου.

Ρ. Σ., ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 7 Σεπτέμβρη 2008

No comments: