Tuesday, September 9, 2008

Εκεί ψηλά στον Υμηττό με μουσικές ακριβές



Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το πρωινό φως, τα τζιτζίκια, οι φωνές των παιδιών που παίζουν ποδόσφαιρο. Το φως της δύσης, τα τελευταία σμήνη πουλιών, οι σχισμές των βράχων όπου κρύβονται νυχτερίδες και πιο πάνω μια φωλιά αλεπούδων. Κι ένα αλεπουδάκι που τόλμησε να κατέβει στη συναυλία του Στέφανου Μπατάλια.
Αυτήν την τελείως διαφορετική, ποιητική εικονογραφία του Θεάτρου των Βράχων τη «συνέθεσαν» χθες δύο άνθρωποι που σε πολλές περιπτώσεις μάς έχουν δείξει πώς να εστιάζουμε την προσοχή μας σε λεπτομέρειες που κρύβουν την ουσία: ο Μάνφρεντ Αϊχερ και η Ελένη Καραΐνδρου.
Η Ελένη Καραΐνδρου, εκείνη, η μοναδική που δημιουργεί «το lamento της ανάτασης», πλαισιωμένη από τον εκλεκτικό της δισκογραφίας Μάνφρεντ Αϊχερ (ο οποίος εκτός από παραγωγός της χρόνια τώρα, έχει και την καλλιτεχνική επιμέλεια της συναυλίας της) και τον επίσης εκλεκτικό καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Υμηττού, Παρασκευά Καρασούλο
Ο πρώτος άλλωστε σ' αυτή του την ιδιότητα χρωστά τον εκλεκτικισμό, την αρτιότητα και τη μοναδικότητα των παραγωγών της δισκογραφικής του εταιρείας, της ECM. Και η Ελένη Καραΐνδρου δεν χρειαζόταν να θητεύσει στην ποιητική των κινηματογραφικών εικόνων -του Θόδωρου Αγγελόπουλου κυρίως- για να αναπτύξει αυτό το εγγενές χάρισμα μιας συνθέτριας που η μουσική της εξ αρχής χάραζε πολύ προσωπικές διαδρομές. Απλώς χθες η κοινή τους αντίληψη για την άλλη όψη του Θέατρου των Βράχων επιβεβαίωσε και μια κοινή αισθητική, ζητούμενο για τις συνεργασίες του Αϊχερ.
Τις μικρές ποιητικές λεπτομέρειες τις πρόσεξαν στις πρόβες που κάνουν ετοιμάζοντας για την Παρασκευή και το Σάββατο μια συναυλία-γεγονός. Η Ελένη Καραΐνδρου «ακριβή στις εμφανίσεις της», όπως επισήμανε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Υμηττού Παρασκευάς Καρασούλος, επέλεξε αυτό το «μικρό φεστιβάλ με τα μεγάλα όνειρα» για την παγκόσμια πρώτη παρουσίαση της μουσικής που έγραψε για τη νέα ταινία «Η σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Αϊχερ και τη σκηνοθετική του Αντώνη Αντύπα, θα παρουσιαστεί και η μουσική από το «10», την εξαιρετική τηλεοπτική σειρά της Πηγής Δημητρακοπούλου, καθώς και μουσικά θέματα και τραγούδια από το θέατρο και τον κινηματογράφο, με τη σπουδαία φωνή της Μαρίας Φαραντούρη. Η Καμεράτα υπό τον Αλέξανδρο Μυράτ, η μικτή χορωδία της ΕΡΤ υπό τον Αντώνη Κοντογεωργίου, ένα κουαρτέτο τζαζ, ένα σύνολο λαϊκών οργάνων και 14 από τους κορυφαίους σολίστ με τους οποίους συνεργάζεται η Καραΐνδρου συμπληρώνουν τη μουσική παρέα που θα στείλει από «εκεί ψηλά στον Υμηττό» μια «βροχή» από ακριβές μουσικές.
Και η δημιουργός τους; Μας τη «σύστησε» ο Μάνφρεντ Αϊχερ. «Ηθελα πάντα», εξομολογήθηκε, «να γνωρίσω μια γυναίκα που να γράφει lamento, τα οποία όμως σου προκαλούν μια ανάταση ώστε από τη λύπη να βγαίνει χαρά. Η Ελένη είναι η γυναίκα που παίζει στον χώρο της ECM κομβικό ρόλο. Η μουσική της εμπεριέχει την τέχνη του απλού (που πόρρω απέχει από το απλοϊκό), τη διαλεκτική της σαφήνειας και υπαινίσσεται τη μουσική της Φύσης».
Η προετοιμασία της συναυλίας αλλά και το μικρό φεστιβάλ της ECM στον Υμηττό επέτρεψαν ένα διάλειμμα σε έναν πολυάσχολο άνθρωπο που διαρκώς ταξιδεύει. «Χθες», συνέχισε τις εξομολογήσεις του ο Αϊχερ, «μου φάνηκε ότι ακούγεται ο αέρας από τις σχισμές των Βράχων και ήλπιζα να μην αναδυθεί απότομα η σκόνη του χρόνου...Αυτές τις μέρες κάναμε πρόβες σε 38 βαθμούς με ένα "ιδρωμένο" πιάνο που ξεκουρδιζόταν. Ηταν δύσκολο. Αλλά μου άρεσε να βλέπω ανθρώπους με τόσο πάθος. Δεν το πίστευα ότι σ' αυτό το μέρος θα φτάσουμε σύντομα σε ένα τέτοιο ηχητικό αποτέλεσμα. Η εμπειρία μου ήταν ωραία. 'Ή μάλλον δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη. Βλέπω την Ακρόπολη στις 2 τα ξημερώματα κι αυτό μπορεί να ισοσταθμίσει πάρα πολλά πράγματα».*


Νοσταλγία για τον πρώτο χορό

Η συνθέτρια αποκαλύπτει τα μουσικά κλειδιά της «Σκόνης του χρόνου»

Εχουμε συνδυάσει τις μουσικές της Ελένης Καραΐνδρου με θεάματα, κινηματογραφικά ή θεατρικά. Εχουν, όμως, και το χάρισμα να διατηρούν την αυτονομία τους και τη δική τους αφηγηματικότητα, ακόμα και όταν εντάσσονται στην παντοδύναμη εικονογραφία του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Λίγα πράγματα έχουν διαρρεύσει έως τώρα για την τελευταία του ταινία «Σκόνη του χρόνου». Εξίσου λίγα για τη μουσική της. Συνεπώς...
Από τα γυρίσματα της «Σκόνης του χρόνου» στο Μέγαρο Μουσικής. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος συνομιλεί με την πιανίστα, πλαισιωμένος από τον Διονύση Φωτόπουλο και τον Ανδρέα Σινάνο. Πίσω δεξιά διακρίνεται η Ελένη Καραΐνδρου. Και αριστερά, όρθια στο πιάνο, η Ρένη Πιττακή ως «συνθέτρια»
  • Κυρία Καραΐνδρου θα μπορούσατε να μας δώσετε 2-3 «κλειδιά» για τη «Σκόνη του χρόνου»;
«Στηρίζεται σε δύο βασικά μοτίβα. Στο θέμα του χορού και σ' αυτό της αναζήτησης. Γύρω απ' αυτά αναπτύσσονται παραλλαγές αλλά και άλλα θέματα. Ισως να έχετε διαβάσει ότι η "Σκόνη του χρόνου" αφορά, εκτός των άλλων, και μια ταινία μέσα στην ταινία. Ο "σκηνοθέτης" Γουίλιαμ Νταφόε γυρίζει, δηλαδή, μια ταινία για την ερωτική ιστορία των γονιών του. Σε μια σκηνή, λοιπόν, υποτίθεται ότι στα στούντιο της "Τσινετσιτά" ηχογραφείται η μουσική της ταινίας την οποία έχει γράψει η "συνθέτρια" Ρένη Πιττακή. Στη σκηνή -που γυρίστηκε στο Μέγαρο Μουσικής- εμφανίζεται και ο Αλέξανδρος Μυράτ να διευθύνει την Καμεράτα. Κι εκεί ακούγεται το θέμα του Χορού για ορχήστρα και πιάνο. Το θέμα της Αναζήτησης είναι ένα πολύ πιο δυναμικό, πολύ πιο μοντέρνο μοτίβο».

Και στο σημείωμα που συνοδεύει τη συναυλία της η Καραΐνδρου εξηγεί: «Για τη "Σκόνη του χρόνου" αυτά τα δύο καθοριστικά στοιχεία ενεργοποίησαν την έμπνευσή μου. Η αναζήτηση του χαμένου χρόνου μέσα από τη μορφή της νοσταλγικής ανάμνησης ενός πρώτου χορού κι ενός πρώτου σκιρτήματος και η καταγραφή μιας μαρτυρικής κυνηγημένης ζωής μέσα στον αιώνα που πέρασε». Η μουσική έχει ήδη ηχογραφηθεί και ο Αϊχερ προετοιμάζει τον δίσκο.

Κατά τ' άλλα, ολόκληρο το πρόγραμμα της συναυλίας της στους Βράχους έχει δημιουργηθεί σαν ένα «ηχητικό ψηφιδωτό στο οποίο η κάθε σύνθεση παίρνει τη θέση της».

Πολλά καλά είχε να πει η Καραΐνδρου για τους συνεργάτες της κατονομάζοντάς τους έναν έναν. Απ' αυτούς δύο ήταν στο πάνελ. Ο αρχιμουσικός Αλέξανδρος Μυράτ για να μιλήσει για τη μουσική της, «που απαιτεί όλη την ενέργεια και τη δύναμη εκ των έσω. Οταν πρόκειται να διευθύνω έργο της προσπαθώ να αδειάσω μέσα μου απ' οτιδήποτε άλλο...»

Η Μαρία Φαραντούρη για να ανακαλέσει τις αρχές της φιλίας της με την Καραΐνδρου όταν, έφηβες με κοινό όραμα, συμμετείχαν σε φοιτητικές συναυλίες. Αργότερα ήρθε η συνεργασία τους για τα τραγούδια της «Μεγάλης Αγρύπνιας» -«μακάρι να τα ξαναπαίξουμε» ευχήθηκε. Και εξήγησε ότι στη συναυλία θα ερμηνεύσει πέντε τραγούδια: την «Τιμή της αγάπης», «Το τραγούδι της λίμνης», μια τζαζ εκδοχή για το «Ταξίδι στα Κύθηρα» και τα τραγούδια από τη «Ρόζα» του Χριστόφορου Χριστοφή.

* Τα εισιτήρια στοιχίζουν 40 ευρώ. Ειδική τιμή προπώλησης: 30 ευρώ. Σημεία προπώλησης: Δημαρχείο Υμηττού (213-2037801), Ιανός, Public, Fnac. Τηλεφωνικά στα 801-11-60000 ή 210-6786000

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/09/2008

No comments: