Στη ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ
Κατασταλαγμένες απόψεις, διατυπωμένες λακωνικά, κοφτά και περιεκτικά, μπολιασμένες με μια στωικότητα στις παρυφές αυτού που λέμε λαϊκή σοφία. Αλλά ακόμα κι αυτή βρίσκει τον τρόπο να συνδυαστεί με μαγκιά και πείσμα. Ο Δημήτρης Μητροπάνος δεν είναι «συνώνυμος» της ανδρικής δωρικότητας μόνο πάνω στη σκηνή. Είναι προφανώς και στη ζωή του έτσι.
«Κάποια στιγμή σκέφτηκα ότι μπορεί να μην έχουν καλή έκβαση τα πράγματα. Αλλά μες στη ζωή είναι κι αυτό». Ευτυχώς, όλα πήγαν καλά κι εκείνος επιστρέφει στη σκηνή |
Κοφτά και στωικά μιλά και για τη μεγάλη περιπέτεια της υγείας του, που λίγο έλειψε να του στοιχίσει τη ζωή. Ήρεμα περιγράφει τους δύο «άγραφους» μήνες της ζωής του, τις 60 μέρες που ήταν σε κώμα. Φιλοσοφημένα σχολιάζει πως «έτσι είναι η ζωή, έρχεσαι, φεύγεις...». 'Η και ευτυχώς, κάποιες φορές επιστρέφεις.
Επειτα από 4,5 χρόνια επικίνδυνων σκαμπανεβασμάτων και διαρκών πήγαιν'-έλα στο νοσοκομείο, από μια επιτυχημένη μεταμόσχευση και μερικούς μήνες προληπτικής παραμονής και θεραπευτικής αγωγής στο Παρίσι, ο Δημήτρης Μητροπάνος επιστρέφει και στη ζωή του και στο τραγούδι. Κι αν μια πρόβα τζενεράλε των εμφανίσεών του είναι η μεγάλη συναυλία του «Σκάι» στις 22 Σεπτεμβρίου στο Καλλιμάρμαρο με 15 κορυφαίους ερμηνευτές να «Τραγουδούν για το πράσινο» («Το θέμα είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε κι ας μη σωζόμαστε με τέτοια πράγματα», λέει ο ίδιος), το τρίτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου επιστρέφει κανονικά και στη σκηνή. Στο «Κέντρο Αθηνών» θα 'χει μαζί του τον Μανώλη Λιδάκη, τον Μπάμπη Στόκα και την Ελεονώρα Ζουγανέλη, σε ένα δυναμικό ερμηνευτικό σχήμα που, με έμφαση στο λαϊκό, «δίνει τη δυνατότητα να ειπωθούν τα πάντα...».
«Γιατί; Το θέατρο κορέστηκε τόσα χρόνια; Το ίδιο ισχύει και με το τραγούδι. Βέβαια υπάρχει τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, που δεν είναι μόνο στη νύχτα. Από κει και πέρα, κάποια σχήματα έχουν πρόταση, κάποια δεν έχουν, κάποια θα πάνε, κάποια δεν θα πάνε».- Κι όμως, λέγεται ότι η νύχτα κορέστηκε, ότι δοκιμάστηκαν όλοι οι συνδυασμοί.
- Εσείς και τη νύχτα έχετε ζήσει και με πολλά και διαφορετικά σχήματα συνυπήρξατε. Καταφέρατε κάτι πολύ δυσεύρετο για τον χώρο σας. Να παραμείνετε αλώβητος.
«Ισως γιατί ξεκαθάρισα απ' την αρχή ότι άλλο είναι η δουλειά μου, άλλο η προσωπική μου ζωή. Με αφορά ο εαυτός μου, δεν κάνω κουτσομπολιά, δεν ασχολούμαι με το τι κάνει ο ένας κι ο άλλος και δεν είμαι προκλητικός στον τρόπο της ζωής μου. Με άλλους συμφωνώ, με άλλους όχι. Δεν βγαίνω, όμως, δημόσια να κρίνω τους συναδέλφους μου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχω την άποψή μου. Υπάρχουν άνθρωποι με τους οποίους δεν συνεργάστηκα ποτέ γιατί αυτή ήταν η άποψή μου. Οχι ότι είναι απαραίτητα δίκαιη. Αλλά εμένα έτσι μου 'χει κάτσει. Υπήρξαν κι άλλοι με τους οποίους συνεργάστηκα και μου έκαναν τη ζωή μαύρη. Εμένα μου άρεσαν όμως. Και παρέβλεπα κάποια πράγματα γιατί τους αγαπούσα. Υστερα, μήπως δεν έχω κι εγώ κουσούρια;».
- Στα «κουσούρια» σας δεν ήταν ποτέ όμως η έπαρση, η πόζα, η τρέλα της επιτυχίας.
«Δεν έκανα καμία προσπάθεια. Συνέχιζα τη ζωή μου κανονικά. Δεν άλλαζα τίποτα. Αλλά τρέλα όλοι παθαίνουμε. Επιτυχία έκανα από τα 20 μου χρόνια. Δεν ήταν λίγο ένα παιδάκι που ήρθε από τα Τρίκαλα και δεν είχε ψωμί να φάει, να βλέπει από τη μια μέρα στην άλλη να του ανοίγονται οι πόρτες. Εκεί μού σταθήκανε οι φίλοι. Τους έλεγα "παιδιά, άμα δείτε το λάθος ή άμα δείτε να πέφτω, κοπανάτε". Γιατί τα χειρότερα τα κάνεις όταν πέφτεις και προσπαθείς να κρατηθείς για να μη χάσεις τα κεκτημένα, λες και μπήκες ισόβια εκεί».
- Οταν έρχεται η επιτυχία, αυτό το «γεια σου Μήτσο» του κόσμου δεν είναι κάποιες στιγμές δυναστικό;
«Τον τραγουδιστή δεν πας να τον δεις, πας να τον ακούσεις», λέει -και το εφαρμόζει- ο Δημήτρης Μητροπάνος. Στους σπουδαίους με τους οποίους έχει κατά καιρούς συνεργαστεί και ο Βαγγέλης Κορακάκης (αριστερά) |
«Υπάρχουν στιγμές που μπορεί να είναι λίγο κουραστικό. Αν δεν υπήρχε όμως; Καμιά φορά λέμε "αυτό με ενοχλεί". Πιο πολύ μας ενοχλεί όταν δεν συμβαίνει. Κι όποιος λέει ότι ενοχλείται, λέει ψέματα. Εκτός αν κάνει πράγματα που δεν θέλει να τα δουν οι άλλοι. Ε, τότε ας μην τα κάνει δημόσια».
- Αυτή την αυθεντική λαϊκή αγάπη θα μπορέσουν να την εισπράξουν και οι νέοι τραγουδιστές;
«Θα την εισπράξουν όσοι την αξίζουν. Εκείνοι που είναι τηλεοπτικά κατασκευάσματα δεν νομίζω ότι θα έχουν καμία τύχη. Το μόνο που θα καταφέρουν είναι να μείνουν άνεργοι στα 40 τους. Γιατί αν η καριέρα δεν χτιστεί μέρα-μέρα, τραγούδι-τραγούδι, δεν γίνεται. Κάποιοι θα 'ρθουν, θα γευτούν μια εφήμερη επιτυχία και θα φύγουν. Η δικιά μας η γενιά, ο Πάριος, ο Νταλάρας, ο Μητσιάς, η Χαρούλα, η Δήμητρα, εγώ, βασιλεύει όμως ακόμα. Αν κι αυτό το θεωρώ λυπηρό».
- Γιατί, όμως, βασιλεύετε ακόμα;
«Δεν είναι ότι μετά από εμάς δεν βγήκαν καλοί τραγουδιστές. Απλά θεωρώ ότι οι νεότεροι δεν το παλεύουνε τόσο το πράγμα. Δεν το πονάνε».
- Λαϊκό τραγούδι υπάρχει;
«Υπάρχει με τη μορφή της ζωής που ζούμε σήμερα. Το λαϊκό τραγούδι είναι light αφού light έγινε κι η ζωή μας. Φυσιολογικά, τα πράγματα μοιάζουν καλύτερα από ό,τι στην εποχή μας. Γιατί υπάρχει και τώρα φτώχεια αλλά δεν υπάρχει εκείνο να μην έχουμε ψωμί. Απ' την άλλη, κανένας δεν παλεύει για τίποτε. Ολοι κοιτάμε την κομπίνα. Μέχρι ένας υπουργός βγήκε και είπε ότι έκανε εταιρεία για να πληρώνει λιγότερους φόρους. Οταν κοτζάμ υπουργός σού λέει δημοσίως ότι έτσι γίνεται η κομπίνα, μετά τι να πεις; Τα πράγματα δεν πάνε καλά».
«Καθόλου δεν γίναμε Ευρώπη. Και να σας πω και κάτι; Πάρα πολύ χαίρομαι που δεν γίναμε. Δεν νομίζω ότι έχουμε να κερδίσουμε τίποτα».- Γιατί το λέτε αυτό; Εδώ γίναμε Ευρώπη...
- Γιατί; Ποιο είναι το πρόβλημα της Ευρώπης;
«Είναι άλλος κόσμος. Δεν κατάλαβα γιατί πρέπει να τον μιμηθούμε. Στο Παρίσι π.χ., που ήμουν τώρα, ζήλεψα τα κτίριά τους, ζήλεψα το πράσινο. Αλλά από κει και πέρα ο τρόπος ζωής τους είναι καλύτερος από τον δικό μας; Οχι δεν είναι. 'Η τουλάχιστον δεν είναι για μένα. Εγώ δεν μπορώ να ζήσω έτσι».
- Για να ξαναγυρίσω στο τραγούδι, δεν υπάρχει πια ακριβώς λαϊκό, αλλά υπάρχει λαϊκότροπο.
«"Λαϊκότροπο", άρα μη αυθεντικό. Μπορείς να χαράξεις γραμμές πάνω σε μη αυθεντικά πράγματα; Στην τέχνη δεν γίνεται».
- Λαϊκοί τραγουδιστές, όμως, υπάρχουν...
- Ομως, υπάρχουν και θέματα και προβλήματα γύρω μας. Τι συμβαίνει; Δεν έχει πια το τραγούδι τον τρόπο να τα αφηγηθεί;
«Παλιά το τραγούδι ήταν μαζικό. Βγαίναμε, κουβεντιάζαμε, ήμασταν πολιτικοποιημένοι, τραγουδάγαμε. Τώρα πια δεν κάνουμε παρέες. Μας έμεινε μόνο ο έρωτας. Και στο τραγούδι μόνο αυτός έμεινε. Αλλά κι ο τρόπος που ερωτεύονται τα σημερινά παιδιά είναι διαφορετικός. Εμείς ματώναμε για να ρίξουμε μια κοπέλα. Ηταν ένα κάστρο που θέλαμε να πέσει αλλά δεν ξέραμε αν θα πέσει σε ένα μήνα, σε ένα χρόνο ή ποτέ. Ολο αυτό ήθελε υπομονή Κινέζου. Σήμερα είναι όλα χύμα κι ο έρωτας μια διαδικασία που πρέπει κι αυτή απλά να γίνει».
«Ψάχνω και περιμένω. Αλλά έχω πει κι εγώ τραγούδια που τα άκουγα μετά κι έλεγα στον εαυτό μου "εδώ έκανες γκάφα". Δεν μπορείς πάντα να επιλέγεις το 100%».- Εσείς τα τραγούδια τα βρίσκετε ή σας βρίσκουν;
- Εχετε, όμως, ερμηνεύσει με σπουδαίο τρόπο μέτρια τραγούδια.
«Τα μέτρια τραγούδια, όπως και να τα πεις, μέτρια θα 'ναι. Και κακά τραγούδια έχω πει. Οταν κάνεις 40 χρόνια αυτή τη δουλειά, κάπου θα την πατήσεις. Αλλά κι εκεί κανένας δεν με ανάγκασε. Επιλογή μου ήταν. Ούτε είπα ποτέ αυτό το "ναι, ήξερα ότι ο δίσκος δεν θα πουλήσει, αλλά τον έκανα για 2-3 ανθρώπους". Ξεκάθαρα, όλοι θέλουμε να πουλήσουμε. Εγώ πάντα επεδίωκα να κάνω έναν καλό δίσκο κι αν γινόταν κι επιτυχία ακόμα καλύτερα. Αλλά έτσι κι αλλιώς, μου μέναν τα τραγούδια. Αυτό προσπαθούσα. Πάντα με ενδιέφερε η υστεροφημία μου. Θέλω φεύγοντας από αυτό τον χώρο να πουν "κάτι άφησε πίσω του, κάτι τραγούδησε, κάτι έκανε". Γι' αυτό δεν πήγα μονοδιάστατα. Οταν έκανα τον "Αγιο Φεβρουάριο" μου έλεγαν "τι θέλεις τώρα εσύ και το κάνεις αυτό;" "Παιδιά", τους έλεγα, "ύστερα από χρόνια γι' αυτό θα συζητάνε". Και το αντίθετο: υπήρχε μια περίοδος το '80 που ήμουν πολύ στα κάτω. Μου έφερναν τραγούδια που έβλεπα ότι θα γίνουν σουξέ αλλά δεν μου άρεσαν κι αρνιόμουν να τα πω».
- Επιλέγετε μόνος σας;
«Πάντα. Δεν άκουγα ποτέ κανέναν. Γι' αυτό έχω φάει και το κεφάλι μου. Αλλά και πάλι μόνος μου θα το φάω. Το δικό μου το κεφάλι δεν θα μου το φάει κανένας άλλος». *
Δυο μήνες «άγραφοι»...
- Περάσατε μια μεγάλη περιπέτεια υγείας. Σκεφτήκατε πως ίσως να μην ξανατραγουδήσετε;
«Μα, το πρόβλημα δεν ήταν αν θα ξανατραγουδήσω αλλά αν θα ζήσω. Η ιστορία έγινε γνωστή λόγω της μεταμόσχευσης, που ήταν απλά μια εγχείρηση επιτυχημένη. Η μεγάλη περιπέτεια της υγείας μου, όμως, δεν ήταν αυτή. Ηταν πριν, εκείνες τις 60 μέρες που βρισκόμουν στον κόσμο μου, όταν δεν καταλάβαινα τίποτε και δεν ζούσα τίποτα. Απ' την ώρα που αυτό ξεπεράστηκε, άρχισαν τα πράγματα να ξαναμπαίνουν σε σειρά».
- Μου κάνει εντύπωση πόσο ψύχραιμα τα λέτε...
«Μα, αφού είναι χρόνια αυτή η ιστορία, 4,5 χρόνια που έμενα πιο πολύ στο "Υγεία" παρά στο σπίτι μου, που έβλεπα τον γιατρό μου, τον Πολιτάκη, πιο πολύ από την οικογένειά μου. Σ' αυτόν και στην ομάδα του χρωστάω τη ζωή μου».
- Σε τέτοιες οριακές στιγμές κάνει κανείς τον προσωπικό του απολογισμό;
«Μα, δεν επικοινωνούσα με το περιβάλλον. Τι να κάνω; Το λούκι το τράβηξε η γυναίκα μου κι όλοι όσοι ήταν δίπλα της. Εγώ κάποια μέρα συνήλθα και δεν θυμόμουν τίποτα. Ηταν δύο μήνες της ζωής μου άγραφοι».
- Και οι φίλοι; Δεν ξακαθαρίσατε τις προσωπικές σας σχέσεις, τους πραγματικούς φίλους;
«Αυτά ήταν ξεκαθαρισμένα πολύ πριν. Οι φίλοι μου είναι οι φίλοι μου κι οι άλλοι, απλοί γνωστοί. Οι περισσότεροι φίλοι μου είναι από τα παιδικά χρόνια. Δεν τους αφορά ο τραγουδιστής Μητροπάνος. Σιγά μην τον νοιάζει αυτό τον Βασίλη που είμαστε από τα 5 μας μαζί».
- Δεν υπήρξαν στιγμές που φοβηθήκατε το τέλος;
«Κάποια στιγμή σκέφτηκα ότι μπορεί να μην έχουν καλή έκβαση τα πράγματα. Αλλά μες στη ζωή είναι κι αυτό».
- Τέτοιου είδους εμπειρίες καταγράφονται στην ερμηνεία;
«Μα το τραγούδι τι είναι; Οι εμπειρίες μας είναι. Και ειδικά ο λαϊκός τραγουδιστής από αυτά αντλεί δυνάμεις. Από τα βιώματά του. Γι' αυτό και λαϊκός τραγουδιστής από τα υψηλά στρώματα δεν υπάρχει».
Η νύχτα, το άπιαστο όνειρο
- Η νύχτα έχει αλλάξει;
«Οπως κι όλα τα υπόλοιπα. Εγινε κι αυτή πιο light. Δεν υπάρχει το αυθεντικό που υπήρχε παλιότερα. Για παράδειγμα, τώρα έχουμε καλύτερους μουσικούς απ' ό,τι τότε. Αλλά δεν έχουν την ψυχή που είχαν τότε».
- Εσείς και τότε και πάντα είστε πάνω στη σκηνή ακίνητος, δωρικός.
«Εχετε δει κανέναν τραγουδιστή να κάνει άλλα; Ο Μπιθικώτσης τι έκανε; Τον τραγουδιστή δεν πας να τον δεις. Πας να τον ακούσεις. Και πολύ στενοχωριέμαι που τώρα πια λένε "πάμε να δούμε τον τάδε"».
- Μ' όλα αυτά η νύχτα δεν σας έχει κουράσει;
«Οχι, γιατί τη νύχτα την αγαπάω. Ακόμα και στο νοσοκομείο που καθόμουν, πέντε το πρωί κοιμόμουνα. Από μικρός το 'χα αυτό. Κι ύστερα τα χειρότερα πράγματα γίνονται τη μέρα. Ο,τι κακό υπογράφεται τη μέρα, υπογράφεται. Οι καταστροφές κι οι πόλεμοι τη μέρα συμφωνούνται. Η νύχτα είναι το άλλοθι, αλλά τα μεγάλα εγκλήματα γίνονται πάντα μέρα».
«Είναι ένα όνειρο άπιαστο που δεν έχει τελειωμό».- Για σας τι είναι η νύχτα;
Ελευθεροτυπία / 2 - 13/09/2008
No comments:
Post a Comment