Saturday, March 21, 2009

Σάουντρακ για ταινίες φανταστικές. Οι Cinematic Orchestra συνθέτουν υψηλή μουσική σε μια μεταμοντέρνα εποχή

http://www.moods.ch/fileadmin/pressebilder/2007/10_Oktober/02_10_07_Cinematic%20Orchestra_3.jpg

  • Δεν υπάρχει καλύτερος όρος για να περιγράψεις τη μουσική τους από το ίδιο τους το όνομα. Οι Cinematic Orchestra, τους οποίους θα δούμε να παίζουν ζωντανά το επόμενο Σάββατο στην Αθήνα, είναι ζωντανός θρύλος για τους θιασώτες της πρωτοποριακής μουσικής. Και για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, αξίζει να αναφέρουμε πως «σινεμάτικ» είναι η οργανική μουσική που δημιουργείται με το σκεπτικό πως θα «ντύσει» μια, πραγματική ή ανύπαρκτη, ταινία, η μουσική που υπερβαίνει τη φόρμα του τραγουδιού, η μεταμοντέρνα εκδοχή της συμφωνικής μουσικής, αν προτιμάτε! Οι Cinematic Orchestra λοιπόν αποτελούν τους βασικούς εκπροσώπους του είδους – στους οποίους μπορείτε, επίσης, να κατατάξετε και τον πολύ Μπάρι Aνταμσον (των Magazine και της μπάντας του Νικ Κέιβ).

Τζαζ κι ορχήστρες

  • Ολα ξεκίνησαν το 1999, όταν ο Τζέισον Σουίνσκο, ένας νεαρός Σκωτσέζος που σπούδαζε Καλές Τέχνες στο Κάρντιφ βαρέθηκε να παίζει κιθάρα σε ροκ μπάντες και μουσική σε πειρατικούς ραδιοσταθμούς. Για τα προς το ζην εργαζόταν στην πρωτοποριακή λονδρέζικη δισκογραφική εταιρεία Ninja Tune. Επηρεασμένος από τον δημιουργικό οργασμό που επικρατούσε στα γραφεία και τα στούντιο της Ninja (τα οποία είχαν επισκεφτεί ακριβώς εκείνη την εποχή και, πιστέψτε με, το δημιουργικό χάος ήταν καθημερινότητα), αποφάσισε να στήσει τη δική του μπάντα επιστρατεύοντας νεαρούς φιλόδοξους τζαζίστες. Το πρώτο τους άλμπουμ, το «Motion», κυκλοφόρησε το 2000 και παρότι δεν ακολουθούσε το στυλ «μπιγκ μπιτ» που χαρακτήριζε την εταιρεία και αποτελούσε συρμό της εποχής, ψηφίστηκε δίσκος της χρονιάς από τους ακροατές της δημοφιλούς ραδιοφωνικής εκπομπής του Ζιλ Πίτερσον στο Radio One!

Nu jazz

  • Η επόμενη κυκλοφορία, τα «Remixes 1998-2000» (2001), ήταν ένα μουσικό παλίμψηστο όπου μεταγραφόταν η μουσική παραγωγή που είχε επηρεάσει την μπάντα, μόνο που οι παλιές συνθέσεις όδευαν σε νέες οδούς. Ουσιαστικά όμως το στίγμα των Cinematic Orchestra το έδωσε το ορχηστρικό «Every Day» (2002). Τότε ήταν που άρχισαν να τους χαρακτηρίζουν «nu jazz». Ο Σουίνσκο, μαζί με τον συνεταίρο στην έμπνευση, τον μπασίστα Φιλ Φράνς, πήγαν στο Σεν Λούις για να γράψουν με τη θρυλική Φοντέλα Μπέις (των Art Ensemble of Chicago) αλλά και συνεργάστηκαν με τον ράπερ Ρουτς Μανούβα και τον ντισκ-τζόκεϊ Πι Σι των Coldcut. Για πρώτη φορά φάνηκε πως δημιουργούν μια μουσική που μοιάζει με σάουντρακ ανύπαρκτης ταινίας. Η γραμμή αυτή συγκεκριμενοποιήθηκε στο «Man with a Movie Camera» (2003) έναν δίσκο που βασιζόταν στο κλασικό βουβό φιλμ του Σοβιετικού Τζίγκα Βέρτοφ. «Ο “Ανθρωπος με την κινηματογραφική κάμερα” είναι ένα εξαιρετικό φιλμ», μας λέει ο Τζέισον Σουίνσκο. «Το 2001, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Πόρτο μου ανέθεσε να συνθέσω και να εκτελέσω ζωντανά μουσική για την ταινία. Ετσι καταπιάστηκα με το φιλμ το οποίο τοποθετούν στην κατηγορία των ντοκιμαντέρ αν και πιστεύω πως είναι κάτι παραπάνω, ένα θαυμάσιο δείγμα εφευρετικού σινεμά».
  • Η ερωτοτροπία των Cinematic Orchestra με τις κινούμενες ή μη εικόνες οδήγησε τελικά σε γάμο! Πλέον, ο Σουίνσκο και η παρέα του δουλεύουν με βάση όχι συγκεκριμένες μελωδίες αλλά κανονικές εικονοποιημένες αφηγήσεις. «Οταν συνέθετα το “Ma Fleur” (2007) είχα πολύ συγκεκριμένες εικόνες στο μυαλό μου», εξομολογείται ο ηγέτης των Cinematic Orchestra. «Συνεργάστηκα με κάποιον σεναριογράφο και σχεδιάσαμε μια ιστορία και τους χαρακτήρες της, κι αφού μιλάμε για συγκεκριμένους χαρακτήρες είναι φυσικό όλα να εκπορεύονται από συγκεκριμένες εικόνες. Η εν λόγω μέθοδος εργασίας είναι θαυμάσια και φυσικά θα τη χρησιμοποιήσω και στο μέλλον».

Το πρώτο βραβείο

  • Το ζωντανά ηχογραφημένο «Live at the Royal Albert Hall» (2008) έθεσε ένα νέο ζήτημα για τη μουσική του συγκροτήματος: η όλο και πιο «συμφωνική» μουσική προσπαθούσε να συνδυάσει μια αίσθηση υψηλής τέχνης με σύγχρονα μεταμοντέρνα στοιχεία όπως τα «σκρατς» του ντισκ-τζόκεϊ και οι ηλεκτρονικοί ήχοι. Η απάντηση δόθηκε με την κυκλοφορία του «Crimson Wings» ενός πραγματικού σάουντρακ που έντυσε μια παραγωγή του κολοσσού της Disney, με θέμα τα πουλιά φλαμίνγκο. «Ενας από τους σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ είχε εμπνευστεί από το “Ma Fleur” το οποίο και χρησιμοποίησε ως υπόκρουση όταν γύρισε τη δική του ταινία. Ηρθε σε επαφή μαζί μου και πρότεινε να γράψω τη μουσική για το “Crimson Wings: The Mystery of the Flamingos”». Η μουσική, μάλιστα, της ταινίας πήρε το πρώτο βραβείο μουσικής ντοκιμαντέρ από τη Διεθνή Ενωση Μουσικοκριτικών Κινηματογράφου! «Στο “Crimson Wings” χρησιμοποίησα ηλεκτρονικά και ορχήστρα», αναφέρει ο Τζέισον Σουίνσκο. «Επεδίωξα να κυριαρχήσει στη μουσική η μπάντα μου και όχι να ακολουθεί απλώς την ορχήστρα. Αυτό ήταν αναγκαίο για να διατηρήσουμε την ταυτότητά μας ως Cinematic Orchestra. Παρομοίως, πρόκληση αποτελεί και η ζωντανή παρουσίαση του έργου. Θα χρησιμοποιήσω διευθυντή ορχήστρας, την ορχήστρα και την μπάντα μου».
  • Τι θα ακούσουμε λοιπόν στην Αθήνα από την πολυμελή μπάντα; «Η ζωντανή παρουσίαση παίζει σημαντικό ρόλο και θεωρώ εξαιρετικής σημασίας το γεγονός πως θα παίξουμε απέναντι στο ελληνικό κοινό και θα μοιραστούμε μαζί του τη δημιουργία μας», λέει ο Τζέισον Σουίνσκο. «Θα προσπαθήσω να κρατήσω μια ισορροπία μεταξύ των εκτελέσεων που ακούτε στους δίσκους και στη μορφή που παίρνει η σύνθεση όταν αφεθείς να σε παρασύρει η ζωντανή εκτέλεση…».

Οι Cinematic Orchestra θα εμφανιστούν στο κλαμπ Fuzz (Βουλιαγμένης 22) το Σάββατο 28 Μαρτίου. Οι πόρτες ανοίγουν στις 21.00. Η είσοδος κοστίζει 35 ευρώ.

Οι σημαντικότερες δουλειές τους

  • Οι δίσκοι των Cinematic Orchestra που πρέπει οπωσδήποτε να ακούσετε:
  • «Every Day» (2002): «Nu jazz», «τριπ-χοπ» ή «μεταμοντέρνα κλασική μουσική»; Τα «ξυσίματα» του ντισκ-τζόκεϊ αφαιρούν τον μελοδραματικό τόνο από τα έγχορδα και το ραπάρισμα του Ρουτς Μανούβα συγκρούεται με τη φωνή της Φοντέλα Μπέις – η παλιά και η νέα εκδοχή της αφρικανικής τραχύτητας. Μετά την κυκλοφορία αυτού του δίσκου, τα φεστιβάλ τζαζ των Κανών και του Μοντρέ θεώρησαν απαραίτητο να συμπεριλάβουν τους Cinematic Orchestra στο πρόγραμμά τους. Ο Τζον Μακ Λάφλιν τους έβαλε να παίξουν μαζί του σε μια συναυλία στο Σέντραλ Παρκ.
  • «Man with a Movie Camera» (2003): Η αβάνγκαρντ των αρχών του 20ού αιώνα δένει θαυμάσια με τους πειραματισμούς των Art Ensemble of Chicago. Οι κινούμενες εικόνες μιας επαναστατικής εποχής στοιχειώνουν την καθημερινότητα του εφησυχασμένου παρόντος. Η μουσική ανάγνωση της ρωσικής κλασικής ταινίας θα μείνει και η ίδια στην ιστορία ως κλασική…
  • «Ma Fleur» (2007): Το άλμπουμ αποτελεί ορισμό στην πράξη της μουσικής «σινεμάτικ». Σπάνια οι ήχοι, οι ρυθμοί και οι μελωδίες λαμβάνουν τόσο εύκολα τη μορφή εικόνων στο μυαλό του ακροατή και κάνουν τον νου του να ταξιδέψει… Η φαντασία στη μελωδία ή καλύτερα… η μελωδία της φαντασίας!
  • Του Γιαννη Κολοβου, Η Καθημερινή, 22/03/2009

No comments: