Εξοχο αφιέρωμα στα 250 χρόνια του Χέντελ

• Στο Μέγαρο Μουσικής

• Κριτική Νίκος Α. Δοντάς

• Ενα από τα κορυφαία σύνολα παλαιάς μουσικής, η Ορχήστρα Μπαρόκ του Φράιμπουργκ, εμφανίστηκε στην Αίθουσα Φίλων της Μουσικής στις 11 Φεβρουαρίου. Το πρόγραμμα περιλάμβανε μουσική του Χέντελ, αποσπάσματα από τις όπερές του «Ρινάλντο», «Αμαδης της Γαλατίας» και «Ιούλιος Καίσαρας», όπως επίσης το κοντσέρτο γκρόσο σε ρε ελάσσονα, έργο 3 αρ.5 και την πρώτη από τις σουίτες από τη «Μουσική των νερών». Διηύθυνε το πρώτο βιολί του συνόλου, η Πέτρα Μίλεγιανς και τραγούδησε ο Γάλλος κόντρα-τενόρος Κριστόφ Ντιμό.

• Ολο και περισσότερο ακούγονται στην Αθήνα άξια σύνολα μουσικής μπαρόκ. Μεταξύ άλλων, η εμπειρία επιτρέπει τη διά ζώσης –όχι δισκογραφική- επανεκτίμηση γνωστών έργων, που συνηθέστερα αποδίδονται από σύγχρονα σύνολα. Από μόνες τους οι διαφορετικές ισορροπίες των ηχοχρωμάτων και των ηχητικών δυνάμεων, σε σχέση με τις οικείες επιλογές μιας σύγχρονης ορχήστρας, αποδεικνύονται αποκαλυπτικές. Οι συσχετισμοί ανάμεσα στα δεκαοκτώ αντίγραφα ιστορικών οργάνων, των οποίων ο ήχος ήταν έτσι κι αλλιώς πιο οξύς και εστιασμένος από αυτόν των σύγχρονων, αναδείκνυε διαφορετικές ποιότητες της μουσικής. Τα αργά μέρη, φωνητικά ή καθαρά ενόργανα, διέθεταν λιτότητα και σαφήνεια ολότελα διαφορετική από αυτήν που τους προσφέρει ο παχύρρευστος, βελούδινος ήχος σύγχρονων οργάνων και –κυρίως- ερμηνειών ρομαντικής αισθητικής. Αντίστοιχα, τα γοργά μέρη, σπινθηροβολούσαν χάρη στην ακρίβεια και την ταχύτητα των κινήσεων.

• Ωστόσο, η Ορχήστρα Μπαρόκ του Φράιμπουργκ δεν διέθετε μόνον δύο ταχύτητες και δύο εντάσεις. Κυρίως, δεν απέδιδε τα ζωηρά μέρη με τη συνήθη υστερία που διακατέχει αρκετά σύνολα μπαρόκ μουσικής, όπου το άκρως αθλητικό παίξιμο αποβαίνει σε βάρος της έκφρασης. Ο ήχος ήταν σφριγηλός, αλλά δεν έχανε την κομψότητά του, επειδή οι φράσεις, αν και σύντομες, δεν διακόπτονταν απότομα, διατηρώντας τη γλυκύτητά τους.

Νέας τεχνολογίας

• Ο Κριστόφ Ντιμό ανήκει στη νεότερη γενιά κόντρα-τενόρων. Τα περισσότερα θέματα τεχνικής έχουν επιλυθεί με εμφανή αποτελέσματα στην ομοιογένεια της φωνής, ιδιαίτερα στο πέρασμα προς τις χαμηλές νότες, αλλά και στον έλεγχο της ψηλής περιοχής της φωνής. Επίσης, η δεξιοτεχνία είναι εφάμιλλη με εκείνη άλλων φωνών. Ο τραγουδιστής απέδωσε τις άριες άρτια και με μουσικότητα. Παραμένει το ζήτημα της εκφραστικότητας, ιδιαίτερα σε φωνές όπως του Ντιμό, εξαιρετικά εστιασμένες και με περιορισμένο εύρος αρμονικών, κατά συνέπεια από τη φύση τους λιγότερο εύπλαστες. Καλόγουστες ήσαν οι διανθίσεις του στις επαναλήψεις του πρώτου μέρους κάθε άριας, ενώ εξαιρετικοί ήσαν οι δύο μουσικοί, το φυσικό κόρνο και το βιολί, που συνδιαλέχθηκαν μαζί του σε άριες από τον «Ιούλιο Καίσαρα».

Η Καθημερινή, 01-03-09