- Λίγο πριν από την εμφάνισή του στο Μέγαρο Μουσικής ένας από τους σημαντικότερους σαξοφωνίστες, συνεργάτης τού Μάιλς Ντέιβις, μιλάει για τη χαρά της δημιουργίας σε αβέβαιους καιρούς
- Το σχέδιο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών να φέρει στην Αθήνα τρεις μουσικούς από το δεύτερο, και καλύτερο σύμφωνα με πολλούς, κουιντέτο του Μάιλς Ντέιβις - και βεβαίως τρεις από τους καλύτερους μουσικούς στην ιστορία της τζαζ ήταν σίγουρα επιτυχημένο. Ύστερα από εκείνη τη μεθυστική εμφάνιση του Χέρμπι Χάνκοκ τον Νοέμβριο και τη λιτή, πλην ουσιαστική του Ρον Κάρτερ τον Ιανουάριο, ένας από τους σημαντικότερους συνεργάτες τού Ντέιβις και ένας από τους σημαντικότερους σαξοφωνίστες, ο Γουέιν Σόρτερ, έρχεται στην Αίθουσα των Φίλων της Μουσικής στις 23 Μαρτίου να συμπληρώσει το κενό. Φαντάζομαι ότι αν ζούσε ο ντράμερ Τόνι Γουίλσον δεν θα έλειπε από το εφετινό πρόγραμμα.
- Ο Σόρτερ με το μίνιμαλ και τόσo χαρακτηριστικό παίξιμό του δεν άφησε, από την αρχή της καριέρας του στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 ως σήμερα, πτυχή της τζαζ που να μην έχει επιδοθεί με επιτυχία, από την bebop στη modal jazz, στο crossover, στο post-bop και στο hard-bop με το crossover ήταν πάντα περιζήτητος όχι μόνο ως μουσικός αλλά και ως συνθέτης, αφού έχει γράψει εξαιρετικά έργα είτε για τα σόλο άλμπουμ του είτε για εκείνα του Μάιλς Ντέιβις είτε τέλος για το σπουδαίο συγκρότημα στο οποίο ήταν συνιδρυτής με τον Τζο Ζόουινουλ, τους Weather Report.
- Ο Γουέιν Σόρτερ γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Νιούαρκ το 1933 και το πνεύμα της τζαζ τον επισκέφθηκε στα 15 όταν με τους φίλους του πήγε να δει στο Αdams Τheatre το σόου του Νόρμαν Γκραντζ, στο οποίο εμφανίστηκαν μαζί στην ίδια σκηνή τα συγκροτήματα του Σταν Κέντον και του Ντίζι Γκιλέσπι αλλά και ο Τσάρλι Πάρκερ με τη συνοδεία εγχόρδων. «Είπα αμέσως τότε: “φίλε μου, πρέπει να πάρεις ένα κλαρινέτο”, και αυτό έκανα με το που έκλεισα τα δεκάξι». Η αλήθεια είναι ότι ώθηση προς τη μουσική τού έδωσε και ο πατέρας του, που έπεισε και τον αδελφό του Αλαν να μάθει τρομπέτα. Πολύ γρήγορα άλλαξε σε τενόρο σαξόφωνο και δημιούργησε το πρώτο συγκρότημά του, τους Jazz Ιnformers. Συνέχισε να πειραματίζεται με διάφορα σχήματα στο Νιούαρκ και στη συνέχεια φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, όπου και είχε την ευκαιρία να παρακολουθεί τα όσα σημαντικά συνέβαιναν στην τζαζ στο Βirdland και στο Cafe Βohemia. Εκεί γνώρισε μουσικούς όπως ο Μαξ Ρόουτς, ο Αρτ Τέιλορ και ο Αρτ Μπλέικι και όταν τελείωσε από τον στρατό το 1958 βρέθηκε να τζαμάρει με τον Σόνι Ρόλινς και τον Τζον Κολτρέιν. Ο Φλας, όπως ήταν το ψευδώνυμό του, είχε ξάφνου γίνει περιζήτητος και ο Αρτ Μπλέικι, που εκείνο το διάστημα έψαχνε για σαξοφωνίστα, τον πήρε στο συγκρότημά του, στο οποίο και έμεινε ως το 1963. Ολο αυτό το διάστημα ο Μάιλς Ντέιβις δεν τον άφησε κυριολεκτικά σε ησυχία, καθώς στο πρόσωπό του έβλεπε τον τέλειο αντικαταστάτη για τον Κολτρέιν, που τον είχε αφήσει για τις δικές του αναζητήσεις. Τελικά τον έπεισε να αφήσει τον Μπλέικι το 1964, ώστε εμείς να απολαύσουμε τη συνεργασία τους σε αριστουργήματα όπως τα «Ρrince of darkness», «ΕSΡ», «Footprints», «Sanctuary» και «Νefertiti».
- Η δεκαετία του ΄70 τον βρίσκει να δημιουργεί ένα από τα καλύτερα συγκροτήματα της jazz-fusion-rock, τους Weather Report, βάζοντας νέα στάνταρντ και μεγαλώνοντας αρκετά το λεξιλόγιο της τζαζ με άλμπουμ όπως το «Ηeavy weather», κερδίζοντας Γκράμι για το διπλό λάιβ «8:30». Η σόλο καριέρα του έχει να επιδείξει εξαιρετικές δουλειές για την Βlue Νote τη δεκαετία του ΄60, όπως είναι τα «Juju» και «Speak no evil», και φυσικά τις τελευταίες δουλειές του για τη Verve που είναι ακόμη πιο περιπετειώδεις και ανένταχτες, όπως τα άλμπουμ «Footprints live!» και «Αlegria». Λίγο πριν από την εμφάνισή του στην Αθήνα ο Γουέιν Σόρτερ μίλησε στο «Βήμα της Κυριακής».
- Τι είναι αυτό που σας ενδιαφέρει πρωτίστως στη μουσική σήμερα;
- «Πέρα από τα στυλ και τα διάφορα μουσικά είδη, αυτό που με ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή είναι να γράφω μουσική που να εξυμνεί τη νίκη της ζωής, την ειρήνη και την αιωνιότητα. Είναι πολλοί σήμερα αυτοί που κινούνται αναλόγως του τι αισθάνονται, τζαζ, ποπ, κάντρι ή μοντέρνοι. Εγώ αυτό που αισθάνομαι είναι ότι ζούμε σε μια εποχή όπου το απρόβλεπτο είναι στην ημερησία διάταξη. Κανένας δεν ξέρει τι θα συμβεί την επομένη. Είναι η καλύτερη στιγμή για νέες σκέψεις, νέες δημιουργίες και να απελευθερώσουμε τον εαυτό μας από τις ως τώρα δεσμεύσεις και επιταγές. Πολλοί φοβούνται για όσα μπορεί να έλθουν με τις αλλαγές που συμβαίνουν σήμερα στον πλανήτη. Εμένα μου δίνει χαρά το γεγονός ότι για πρώτη φορά δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που θα συμβεί, και κατ΄ επέκταση θα ακούγεται αύριο».
- Είναι όμως μια σκοτεινή περίοδος της ανθρωπότητας...
- «Γι΄ αυτό λέω “ας δημιουργήσουμε”. Ακούω κάποιους σαν τον Μπιλ Γκέιτς να γκρινιάζουν, τη Γουόλ Στριτ το ίδιο, τις τράπεζες, και εγώ λέω: “ας δημιουργήσουμε τώρα που δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε”».
- Εχετε κάποιον στόχο;
- «Αν καταφέρω να φέρω σε επικοινωνία δύο διαφορετικούς ανθρώπους από διαφορετικές φυλές και χώρες, έχω επιτύχει σε μια σημαντική αποστολή. Αυτή δεν ήταν άλλωστε πάντα η αποστολή της τέχνης; Στόχος μου πάντα είναι να δημιουργήσω ηχητικά μιαν ανάλογη εικόνα».
- Αυτή δε είναι και η τζαζ;
- «Δεν θέλω να μιλάω για τη μουσική, αλλά να παίζω μουσική. Τζαζ όμως είναι ο τρόπος να τρυπώνεις σε όλες τις μουσικές. Η τζαζ δεν θα έπρεπε να μπορεί να περιγραφεί και να κλειδώνει τον εαυτό της σε έναν συγκεκριμένο τρόπο έκφρασης. Με άλλα λόγια, η τζαζ δεν θα έπρεπε να έχει ταυτότητα. Από τα τελευταία πράγματα που είπε ο Ντιουκ Ελινγκτον προτού πεθάνει ήταν “ας απελευθερωθούμε, ας ξεφύγουμε από τις κατηγορίες και τις ταμπέλες” ή κάτι σαν αυτό».
- Δεν έχετε την εντύπωση ότι καλλιτέχνες σαν κι εσάς έχουν εγκλωβίσει και ευνουχίσει τη νεότερη γενιά;Πώς μπορεί κάποιος να ξεπεράσει τον Κόλμαν Χόκινς,τον Τζον Κολτρέιν,τον Σόνι Ρόλινς ή εν τέλει τον Γουέιν Σόρτερ;
- «Είναι δικό τους πρόβλημα όπως και σε κάθε γενιά να βρίσκει τη δική της φωνή. Ακούω μερικούς μουσικούς οι οποίοι πραγματικά είναι άρτιοι τεχνικά και τους ρωτώ: “Πού είσαι εσύ μέσα σε όλα αυτά που ακούω; Πώς μπορώ να καταλάβω ότι είσαι εσύ και όχι κάποιος άλλος από τους πολλούς εξαιρετικούς μουσικούς που υπάρχουν στον πλανήτη; Τι θέλεις; Ποια είναι η ιστορία που θέλεις να μου πεις;”».
- Σας λείπουν καθόλου οι μέρες με τον Μάιλς Ντέιβις,τον Τζον Κολτρέιν και τους άλλους;
- «Οχι, καθόλου, γιατί ήμουν εκεί. Αυτά τα νοσταλγούν όσοι δεν τα έζησαν από κοντά. Αλλωστε, όταν λέω ότι γράφω για την αιωνιότητα για αυτούς μιλώ, για τέτοιες προσωπικότητες όπως ο Μάιλς».
Ο Γουέιν Σόρτερ εμφανίζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τη Δευτέρα 23 Μαρτίου (εισιτήρια-πληροφορίες: τηλ.210 7282.333).Μαζί του στο πιάνο ο Ντανίλο Πέρες, στο μπάσο ο Τζον Πατιτούτσι και στα ντραμς ο Μπράιαν Μπλέιντ.
No comments:
Post a Comment