Η Ελίζα βγάζει τη μάσκα της

• Γερμανός μουσικολόγος υποστηρίζει ότι ανακάλυψε την ταυτότητα της γυναίκας που ενέπνευσε στον Μπετόβεν το πασίγνωστο «F r Εlise»

Αριστερά, πορτρέτο της γερμανίδας λυρικής τραγουδίστριας Ελίζαμπετ Ρόκελ, της γυναίκας που, σύμφωνα με τον ειδικευμένο στο έργο του Μπετόβεν (δεξιά) μουσικολόγο Κλάους Μάρτιν Κόπιτζ, αποτέλεσε έμπνευση για μία από τις δημοφιλέστερες ανά τους αιώνες συνθέσεις του

Aκόμη και όσοι δεν έχουν συγκρατήσει τον τίτλο της, η μελωδία τούς είναι σίγουρα οικεία. Αν δεν την έχουν ακούσει σε αίθουσα συναυλιών από κάποιον σπουδαίο- ή λιγότερο σπουδαίο- κλασικό πιανίστα, τότε πιθανώς την έχουν «πετύχει» σε μια διαφήμιση, ένα ringtone ή κάποιο παιδικό παιχνίδι. Ο λόγος για τη θρυλική «F r Εlise» του Μπετόβεν, μια από τις δημοφιλέστερες συνθέσεις όλων των εποχών. Η ταυτότητα του προσώπου που ενέπνευσε στον συνθέτη το εν λόγω έργο έχει «ταλαιπωρήσει» κατά καιρούς τους ειδικούς, δεδομένου μάλιστα ότι το πρωτότυπο χειρόγραφο έχει χαθεί.

Ωστόσο, όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Daily Τelegraph», ο εξειδικευμένος στο έργο του Μπετόβεν γερμανός μουσικολόγος Κλάους Μάρτιν Κόπιτζ υποστηρίζει ότι ανακάλυψε το πραγματικό όνομα της γυναίκας που χάρισε την έμπνευση στον Μπετόβεν. Πρόκειται, σύμφωνα με την άποψη του μελετητή, για τη γερμανίδα λυρική τραγουδίστρια Ελίζαμπετ Ρόκελ, αδελφή του τενόρου Γιόζεφ Αουγκουστ Ρόκελ, τον οποίο ο συνθέτης είχε διευθύνει στην όπερά του «Φιντέλιο» το 1806. Βαπτισμένη Μαρία Εβα Ελίζε, η γυναίκα ακολούθησε τον αδελφό της στη Βιέννη και κατάφερε να ενταχθεί στον φιλικό κύκλο του Μπετόβεν. Γνώρισε προσωπική επιτυχία ως υψίφωνος, ενώ αργότερα παντρεύτηκε τον συνθέτη Γ. Ν. Χούμελ, τον οποίο κατόπιν ακολούθησε στη Στουτγάρδη και στη Βαϊμάρη. «Είναι γνωστό πως, όταν ο Μπετόβεν έγραψε το συγκεκριμένο έργο το 1810, οι δυο τους ήταν στενοί φίλοι» δηλώνει ο Κόπιτζ. «Παράλληλα» συνεχίζει «είναι γνωστό ότι μετά τον θάνατο του συνθέτη, το 1827, απέκτησε μια μπούκλα από τα μαλλιά του και μια από τις τελευταίες πένες του». Στην περίπτωση που ο παραπάνω ισχυρισμός γίνει ευρύτερα αποδεκτός, θα θέσει στο περιθώριο άλλες θεωρίες οι οποίες έχουν δει το φως της δημοσιότητας κατά καιρούς. Για παράδειγμα, έχει υποστηριχθεί πως, όταν ανακαλύφθηκε το κομμάτι από τον Λούντβιχ Νολ, ο τίτλος «F r Εlise» μετεφέρθη λανθασμένα, ενώ ο κανονικός ήταν «F r Τherese» και αναφερόταν στην Τερέζα Μαλφάτι, μια γυναίκα την οποία ο Μπετόβεν ήθελε να παντρευτεί, αλλά εκείνη τον απέρριψε και προτίμησε έναν αυστριακό ευγενή.