Ισραηλινή μουσική με δόσεις έθνικ

• Ο Ιντάν Ραϊχέλ με δύο άλμπουμ μέσα σε έξι χρόνια κατάφερε να γίνει γνωστός εκτός συνόρων

• Είναι νέος, είναι ωραίος και –το κυριότερο– είναι ταλαντούχος. Το όνομα αυτού Ιντάν Ραϊχέλ (Idan Raichel) και είναι από το Ισραήλ. Με δύο άλμπουμ στο ενεργητικό του, ο Ραϊχέλ έχει καταφέρει να κάνει το όνομά του να ακουστεί πολύ πέρα από το Ισραήλ. Ολα συνέβησαν μέσα σε έξι χρόνια. Προηγήθηκε το 2003 το άλμπουμ «The Idan Raichel Project», και πριν από μήνες ακολούθησε το «Within My Walls». «Αυτό που χάρηκα είναι ότι η μουσική που παίζουμε έγινε mainstream, δεν την ακούνε μόνο φανατικοί της world music. Ολοι ξέρουν το Ισραήλ μόνο από την πολιτική. Καιρός να το γνωρίσουν και μέσα από τις μουσικές του». Ο Ιντάν μας μίλησε ένα ωραίο ανοιξιάτικο απόγευμα, στο Τελ Αβίβ, στο χαλαρωτικό Cafe Cafe. Ζει σε μια μικρή πόλη, είκοσι λεπτά έξω απ’ το Τελ Αβίβ όπου έχει το στούντιό του. «Το Τελ Αβίβ είναι το πολιτιστικό κέντρο του Ισραήλ. Δεν είναι η πρωτεύουσα αλλά όλα εδώ συμβαίνουν».

• Ο Ιντάν διατείνεται ότι η μουσική του είναι πάνω απ’ όλα ισραηλινή, όμως στον πυρήνα της βρίσκεται η κουλτούρα του μετανάστη, των διαφορετικών εθνοτήτων και πολιτισμών. «Το Ισραήλ», λέει, «είναι ένα melting pot. Περιλαμβάνει πολλές κουλτούρες και εθνότητες». Τα μουσικά πρότζεκτ του διαρκώς πειραματιζόμενου Ραϊχέλ «απογειώθηκαν» όταν μυήθηκε στην μουσική κουλτούρα της Αιθιοπίας. «Ο ήχος της ανατολικής Αφρικής είναι ελάχιστα γνωστός συγκριτικά με τις μουσικές της δυτικής ή της νότιας Αφρικής. Υπάρχει μια τεράστια κοινότητα στην Αφρική τη μουσική της οποίας ελάχιστοι γνωρίζουν». Ολα ξεκίνησαν με τους Αιθίοπες μετανάστες εβραϊκής καταγωγής. Ηρθαν στο Ισραήλ φέρνοντας και τις μουσικές τους μαζί τους. «Το ίδιο συνέβη και με μετανάστες από την Υεμένη αλλά και από το Μαρόκο, το Σουδάν, όλοι έφεραν κάτι νέο σ’ εμάς εδώ στο Ισραήλ».

• Μεσόγειος και Αφρική

• Ο Ιντάν είχε εργαστεί ως κοινωνικός λειτουργός σε αναμορφωτήρια, δουλεύοντας με προβληματικούς εφήβους από την Αφρική και την ανατολική Ευρώπη. «Οι Ανατολικοευρωπαίοι που ήρθαν στο Ισραήλ πιστεύουν ότι ήρθαν στον Τρίτο Κόσμο, οι Αφρικανοί πιστεύουν ότι ήρθαν στη Δύση. Οι μεν φέρνουν την κλασική μουσική μαζί τους, οι δε, την παραδοσιακή μουσική του τόπου τους, κι ας μην έχουν ηλεκτρικό στη χώρα τους. Είναι αδύνατον να μην επηρεαστείς απ’ όλα αυτά». Παίζοντας λοιπόν με μουσικούς από πολλές και διαφορετικές χώρες της Μεσογείου και της Αφρικής (αλλά και της κεντρικής Αμερικής), ο Ραϊχέλ έχει δημιουργήσει ένα πολύ ενδιαφέρον ηχητικό μείγμα με υποβλητικές ατμόσφαιρες. Το αξιοπρόσεκτο, πάντως, είναι ότι ποτέ δεν μιλάει στο πρώτο ενικό πρόσωπο αλλά στο πληθυντικό. «Ναι, διότι πρόκειται για συλλογική δουλειά. Θα ήμουν ένα τίποτα χωρίς αυτούς τους εξαιρετικούς μουσικούς».

Το «Within My Walls» κυκλοφορεί από την Ankh Productions.

• Του Ηλια Μαγκλινη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18/07/2009