Sunday, May 17, 2009

«Αποτινάζω την αλαζονεία του καλλιτέχνη»

  • Με ινδιάνικες ρίζες και μεξικάνικη καταγωγή, η Λίλα Ντάουνς φέρνει τα πονεμένα «ραντσέρα» της σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Μιλά για όλα όσα τη θυμώνουν αλλά και για την «επιστροφή» της στο παρελθόν της μουσικής. Στο ορκίζομαι, αν σου πει στα Ισπανικά, στα Ελληνικά ή στα Αγγλικά «Ναι. Γεια σου, τι κάνεις;», εσύ θα απαντήσεις λίγο καθυστερημένα. Το κάνεις αυτό γιατί όταν σου μιλά, πρώτα σκέφτεσαι τη βαθιά, γλυκιά φωνή της και μετά το τι πραγματικά σε έχει ρωτήσει. Πώς αυτό μπορεί να απαντηθεί.

«Αποτινάζω την αλαζονεία του καλλιτέχνη»
  • Ηταν πριν δύο καλοκαίρια όταν η Λίλα Ντάουνς η Αμερικάνα τραγουδίστρια, με ινδιάνικες ρίζες και μεξικανική καταγωγή (από τη φυλή Μιξτέκ), ήρθε για πρώτη φορά στην Αθήνα. Η εμφάνισή της ήταν μεθυστική. Ελκυστική ακόμα και για το μέρος του κοινού που δεν την είχε ακούσει ποτέ στη ζωή του. Η συναυλία της δεν είχε πρωτόκολλο. Αφησε το κοινό να πλησιάσει αρκετά κοντά της, τόσο που εκείνο να μπορούσε να μετρήσει τις ανάσες της, τις στάλες ιδρώτα που χαράζονταν στο κούτελό της.
«Αποτινάζω την αλαζονεία του καλλιτέχνη»
  • Η Λίλα Ντάουνς, ίσως η μοναδική νοτιοαμερικάνα τρα­­γουδίστρια που κατάφερε με άλμπουμ, το τελευταίο της, το «Οχο ντε κουλάμπρα», να μπει στο ελληνικό Τοπ 10, έρχεται στην Ελλάδα για δύο συναυλίες. Θα εμφανιστεί στη Θεσσαλονίκη στο «Πρίνσιπαλ Κλαμπ Θίατερ» στις 25 Μαΐου και στην Αθήνα στο «Θέατρο Βράχων», την επόμενη βραδιά. Η Ντάουνς εμπλουτίζει τα «ραντσέρα» της (μεξικάνικο μουσικό είδος που μιλά για τον ανθρώπινο πόνο) με είδη όπως το ροκ, το μπλουζ, την τζαζ.
  • Το 2002 έγινε γνωστή, παγκοσμίως, μέσα από τη συμμετοχή της στην ταινία «Φρίντα» (φιλμ που ασχολούνταν με τη ζωή της Μεξικάνας ζωγράφου Φρίντα Κάλο) αλλά και την ερμηνεία της (μαζί με τον κορυφαίο Βραζιλιάνο τροβαδούρο Καετάνο Βελόζο) στο τραγούδι «Μπερν ιτ μπλου», που ήταν το βασικό θέμα του φιλμ και προτάθηκε για Γκράμι και Οσκαρ.
  • Η Ντάουνς το 2005 απέσπασε «Λάτιν Γκράμι» (τα Γκράμι είναι μουσικά βραβεία εφάμιλλου κύρους των κινηματογραφικών Οσκαρ) για το τέταρτο άλμπουμ της με τίτλο «Ουάν μπλοντ». Το 2007 συμμετείχε στην ταινία (και το σάουντρακ) του Κάρλος Σάουρα «Φάντος». Ενώ φέτος για τη δουλειά της στο «Οχο ντε κουλέμπρα» προτάθηκε για Γκράμι στην κατηγορία «Σύγχρονο Αλμπουμ Γουόρλντ Μουσικής». Η Λίλα είναι έτοιμη να ζήσει την εμπειρία μίας δεύτερης συναυλίας στην Αθήνα. Μίας πρώτης στη Θεσσαλονίκη. Η συνέντευξη που είχαμε μαζί της ήταν γλυκιά και αυθεντική, όπως ακριβώς είναι και το βλέμμα που ακτινοβολεί το πρόσωπό της.

Θα ήθελα να επιστρέφαμε στην Αθήνα του 2007. Τότε που στο Κηποθέατρο Παπάγου έγινε η πρώτη σας συναυλία στην Ελλάδα. Απ’ όσο θυμάμαι τότε δεν είχατε κανένα πρόβλημα να αφήσετε (παρά την αντίθετη άποψη των διοργανωτών) το κοινό να καθίσει πολύ κοντά σας...

  • Δεν είχα πρόβλημα με αυτό. Μου άρεσε αυτό που έκαναν οι θεατές. Θέλησαν να έρθουν κοντά μου. Ο αυθορμητισμός τους ήταν μια εκδοχή πάθους που δεν θα μπορούσα να αρνηθώ. Δεν είμαι από εκείνες που θέλουν να τηρούν απόστασης... θέλω να πω πως η σχέση ανάμεσα σε έναν καλλιτέχνη και το κοινό του πρέπει να είναι βιωματική. Οι καλλιτέχνες που επιδιώκουν την απομόνωση, ιδιαίτερα από τους ανθρώπους που ακούν τη μουσική τους ή απολαμβάνουν την τέχνη τους, ουσιαστικά διαλέγουν μια περιθωριοποίηση που τη γδέρνει ο καταναγκασμός της αλαζονείας. Δεν μου αρέσει αυτό. Αν δώσεις την ευκαιρία της εμπιστοσύνης σε έναν άνθρωπο, το πιο πιθανό είναι να βγεις κερδισμένος απ’ αυτό.

Η αγγλόφωνη μετάφραση του τίτλου που έχει το νέο σας άλμπουμ είναι «Σέικ αγουέι» (σ.σ.: στα Ελληνικά «Αποτίναξε»). Τι είναι αυτό που θέλετε να αποτινάξετε από πάνω σας;

  • Ο τίτλος είναι αφιερωμένος στη διοίκηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους. Ολοι πρέπει να αποτινάξουμε την πολιτική του. Ο υπερσυντηρισμός που επικράτησε σχεδόν μια ολόκληρη δεκαετία στις ΗΠΑ είναι ένα κεφάλαιο που, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να πετάξουμε στα σκουπίδια. Ως κάτοικος της Νέας Υόρκης, ως πολίτης αυτής της χώρας, των ΗΠΑ, δεν αισθάνθηκα παρά μόνο αηδία στις διαρκείς και επίμονες απόπειρες φιμώσεις φωνών καλλιτεχνών και διανοούμενων, που αντιτάσσονταν στην αντίδραση που εκτόξευσε ο Μπους. Είμαι ακόμα υπό την επήρεια του σοκ που προκάλεσε στον κόσμο αυτός ο άνθρωπος.

Στο νέο σας άλμπουμ υπάρχει και το τραγούδι «Μίνιμουμ γουέιτζ». Κομμάτι που μιλά για τους ανθρώπους που εργάζονται με το κατώτατο ημερομίσθιο στις ΗΠΑ...

  • Εχετε ποτέ σκεφτεί τι μπορεί να συμβεί αν ο άνθρωπος που ζει με τις κατώτατες νόμιμες απολαβές θυμώσει; Οργιστεί; Αν βγει στον δρόμο για να απαιτήσει τη δικαιοσύνη που οι οργανωμένες κοινωνίες του απαγορεύουν;...

Συγνώμη για τη διακοπή. Θέλω να σας ρωτήσω αν είχατε ποτέ την εμπειρία να πληρώνεστε με το χαμηλότερο ημερομίσθιο;

  • Ναι. Και πιστέψτε με δεν ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να μου συμβεί. Οπως και να ‘χει, η εποχή της εμπειρίας μου δεν ήταν τόσο άγρια, τόσο απάνθρωπη όσο η σημερινή. Στις μέρες που ζούσα όπως δεν θα ήθελα, τότε που η δύναμή μου ήταν αμελητέα όσο εκείνη του εργαζόμενου με το χαμηλότερο μεροκάματο, είχα πάντα την ευκαιρία ή, έστω, την αίσθηση της ευκαιρίας πως θα μπορούσα να ξεφύγω από τη μιζέρια μου. Σήμερα ο άνθρωπος που ζει στα όρια της φτώχειας είναι εγκλωβισμένος. Οι ευκαιρίες απόδρασης από τη δυστυχία του είναι μηδαμινές. Σε όλη τη Γη οι μετανάστες είναι οι μοντέρνοι δούλοι. Αυτό που με λυπεί είναι ότι οι κυβερνήσεις της Δύσης είναι ανεκτικές με αυτήν την απάνθρωπη εξίσωση που θέλει μερίδες ανθρώπων να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ειλικρινά το λέω... συχνά αναρωτιέμαι αν έχουμε σκεφτεί όσα μπορούν να γίνουν αν ο εγκλωβισμός των μοντέρνων δούλων μεταφραστεί σε ανεξέλεγκτη οργή.

Δεν σας περίμενα έτσι... εσείς υποτίθεται πως είστε ακόμα μια φωνή «αγάπης»...

  • Δεν έχω καμία διάθεση να δείχνω αβάσταχτα ευτυχισμένη την ίδια στιγμή που ο κόσμος φλέγεται. Αν το έκανα δεν θα ήμουν εγώ.

Εχετε τραγούδια που μιλούν για τον πόνο, την αποξένωση, τη μη αποδοχή, τη μη αξιοπρέπεια που βιώνουν οι γυναίκες στις σύγχρονες κοινωνίες. Γιατί πρέπει ακόμα να υπάρχουν τραγούδια που θα μιλούν για την ανισότητα ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες;

  • Θα αστειεύεστε. Στην αρχή της συνέντευξής μας δεν είχα φανταστεί πως θα μιλούσαμε για όλα όσα με θυμώνουν. Και, όμως, να λοιπόν που τα καταφέραμε. Δεν θέλω να ακουστώ «αναίσχυντα» καταγγελτική. Ομως, πείτε μου, σας ακούγεται παράξενο, ολοσχερώς ξένο, το ότι ακόμα και σήμερα οι γυναίκες βιώνουν πόνο; Σας παρακαλώ... μην προσποιείστε τον ανίδεο. Η ενδοοικογενιακή βία δεν είναι είδος προς εξαφάνιση. Μην είστε αγνώμονες. Αιώνες τώρα οι γυναίκες μάχονται, συχνά μάταια, να κερδίσουν περισσότερο σεβασμό. Και αυτή η μάχη πρέπει να συνεχιστεί γιατί ο σεβασμός είναι κάτι που κερδίζεται, δεν παραχωρείται.

Ο Πολ Κοέν είναι μάνατζερ, σύζυγος, πιανίστας και μέλος του συγκροτήματος που περιοδεύει μαζί σας. Δεν τον βαριέστε; Πόσο εύκολο είναι να ζείτε με τον άνδρα που παντρευτήκατε συνεχώς μαζί;

  • Εχουμε μάθει να αγαπιόμαστε. Είμαι ακόμα ερωτευμένη μαζί του. Η αρμονία ανάμεσά μας δεν ήρθε εύκολα.
  • ΕΝΟΧΕΣ
    Δεν ξεχνιέται η εξόντωση των Ινδιάνων

Εχετε ινδιάνικο αίμα. Σας απασχολεί η συμπεριφορά που είχαν οι ΗΠΑ απέναντι στους Αμερικανούς ιθαγενείς;

  • Την καταδικάζω. Χρειάστηκαν και χρειάζονται αγώνες ώστε οι Ινδιάνοι να πάρουν τη θέση που τους αξίζει στην αμερικάνικη ιστορία. Οι ενοχές που κουβαλούν στην πλάτη τους οι έποικοι της Αμερικής πρέπει να διοχετευτούν σε κάτι θετικό. Καταδυνάστευσαν, αιματοκύλισαν ένα ολόκληρο πολιτισμό. Αυτό δεν μπορεί να ξεχαστεί. Πρέπει, όμως, να συζητηθεί, να αναλυθεί από τις ίδιες τις κοινωνίες που δεν τον σεβάστηκαν. Η αμερικανική κοινωνία πρέπει να γίνει πιο ανεκτική σε αυτό που αδυνατεί, αρχικά, να καταλάβει

ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΕΡΜΗΝΕΥΤΡΙΑ

  • Η Λίλα Ντάουνς γεννήθηκε το 1968 στην Οαχάκα, στο Μεξικό. Τραγουδά στα Αγγλικά, στα Ισπανικά, συχνά και στις διαλέκτους των Μιξτέκ, των Μάγια και των Ζάποτεκ. Η μητέρα της έχει καταγωγή από τη φυλή Μιξτέκ που ζει στο Νότιο Μεξικό και ήταν τραγουδίστρια καμπαρέ. Ο πατέρας της είναι Αμερικανός, σκοτσέζικης καταγωγής και καθηγητής Καλών Τεχνών και Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Η Λίλα Ντάουνς έχει καταξιωθεί τα τελευταία χρόνια ως μία από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες παγκοσμίως. Σπούδασε μουσική (συμπεριλαμβανομένης της όπερας και της τζαζ) και ανθρωπολογία στη Μινεσότα. Στο Μεξικό επικεντρώθηκε στις αρχαίες μουσικές παραδόσεις των προγόνων της, οι οποίες αποτελούν πλέον τα βασικά νήματα στο πλούσιο και απόλυτα προσωπικό μουσικό της χαλί, το οποίο περιλαμβάνει και επιρροές από την τζαζ, τα μπλουζ, το ροκ και πλειάδα μουσικών παραδόσεων άλλων χωρών, τα οποία δένουν αρμονικά με το πάθος και τον ρομαντισμό του μεξικανικού χαρακτήρα. Εως σήμερα η Ντάουνς έχει κυκλοφορήσει 9 άλμπουμ. Επαγγελματικά ηχογραφεί μουσική από το 1994. Ο Πολ Κόεν, ο σύζυγος της, έχει αναλάβει τη «λειτουργία» της καριέρας της ως μάνατζερ αλλά και τη σύνθεση πολλών κομματιών της. Συμμετέχει παίζοντας πιάνο στις περιοδείες της συζύγου του.

«ΓΙΑΤΙ ΚΑΝΩ ΔΙΑΣΚΕΥΕΣ»

  • «Μου αρέσει να επιστρέφω στο παρελθόν της μουσικής που αγαπώ. Αυτός είναι ο λόγος που διασκευάζω τραγούδια σαν το «Μπλακ μάτζικ γούμαν» του Πίτερ Γκριν ή τραγούδια σαν το «Λα μπάμπα», «Λα κουκαράτσα» ή το «Κεθάς, κεθάς». Τα συναισθήματα που προκαλούν αυτές οι συνθέσεις είναι μοναδικά. Δεν έχω πρόβλημα με αυτό που συχνά αποκαλούμε διαχρονικό. Μου αρέσουν οι διασκευές που ο ερμηνευτής ρισκάρει, δίνοντάς τους κάτι από τη δική του ψυχή».

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

  • Η Λίλα Ντάουνς με την μπάντα της θα εμφανιστούν στη Θεσσαλονίκη στο «Πρίνσιπαλ Κλαμπ Θίατερ» τη Δευτέρα 25 Μαΐου και την επόμενη βραδιά στο «Θέατρο Βράχων - Μελίνα Μερκούρη» στην Αθήνα. Τιμές εισιτηρίων: €30 (τα πρώτα 1.000 εισιτήρια), €35. Η προπώληση των εισιτηρίων γίνεται από τα δισκοπωλεία «Μετρόπολις» τα βιβλιοπωλεία «Ιανός», τα ταμεία του «Φεστιβάλ Υμηττού». Για αγορές μέσω Ιντερνετ πληκτρολογήστε i-ticket.gr. Για τηλεφωνικές αγορές καλέστε το 801-11-60000 (από σταθερό) και στο 210-6786000.
  • ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΘΝΟΣ, 16/5/2009

No comments: