Τα μουσικά γεγονότα που σημάδεψαν τη δεκαετία

2001 Ενώ οι τηλεοπτικές οθόνες δείχνουν ξανά και ξανά τα δυο αεροπλάνα να συγκρούονται με τους Δίδυμους Πύργους, ο νέος δίσκος των ράπερ The Coup, το «Party Music», εμφανίζεται στα δισκοπωλεία των ΗΠΑ με τους δυο μουσικούς να στέκονται κάτω από τους πύργους, τη στιγμή μιας έκρηξης.

Οι Rage Against the Machine σε πορεία ενάντια στον πόλεμο, έξω από το Συνέδριο των Δημοκρατικών

Ο δίσκος, που το εξώφυλλό του είχε σχεδιαστεί από τον Ιούνιο, άρα δεν ήταν ηθελημένη προβοκατόρικη πράξη, αποσύρεται. Ο Μπουτς Ρίλεϊ, ο ράπερ, ρίχνει λαδι στη φωτιά λέγοντας ότι ο δίσκος θα θυμίζει πόσους αθώους έχουν σκοτώσει οι ΗΠΑ για το χρήμα. Ολο αυτό δεν είναι παρά η αρχή μιας εποχής που θα οδηγήσει από την αντικατάσταση του τραγουδιού «New York City Cops» στο ντεμπούτο των Srokes, επειδή ήταν υποτιμητικό για τους Αμερικανούς μπάτσους, μέχρι τα cd των Dixie Chicks, που καταστρέφονταν στον αμερικανικό Νότο επειδή είπαν από σκηνής ότι «δεν υποστηρίζουμε τον πόλεμο στο Ιράκ και νιώθουμε ντροπή για τον πρόεδρο Μπους».

2002 Μια πιτσιρίκα, που τραγουδάει περιστασιακά σε μια τζαζ μπάντα, υπογράφει συμβόλαιο στέλνοντας απλά ένα ντέμο στη δισκογραφική ΕΜΙ. Μπαίνει στο στούντιο για να ετοιμάσει την πρώτη της δουλειά και όσοι την ακούνε μιλάνε για μια εκπληκτική σόουλ φωνή. Ο δίσκος της θα βγει τον επόμενο χρόνο με τίτλο «Frank». Παρά τους διθυράμβους των κριτικών, η Εϊμι Γουαϊνχάουζ θα χρειαστεί άλλα τρία χρονια για να φτιάξει το «Back In Black». Θα γίνει διάσημη, θα σαρώσει τα Γκράμι και θα γίνει συνώνυμο της αέναης αυτοκαταστροφής. Από τότε θα βρίσκεται στην επικαιρότητα, όχι πια για τη μουσική αλλά μόνο για τα συνεχή σκάνδαλα που προκαλεί.

2003 Ο Εμινεμ, το λευκό κακό παιδί του αμερικάνικου χιπ χοπ, βλέπει από το σπίτι του στο Ντιτρόιτ στην τηλεόραση την τελετή απονομής των Οσκαρ. Το δικό του Οσκαρ τραγουδιού για το «Loose Myself», από την αυτοβιογραφική ταινία «8 Mile», το παραλαμβάνει ο συνδημιουργός του Λούις Ρέστο. Είναι η πρώτη φορά ύστερα από δεκατέσσερα χρόνια που το βραβευμένο τραγούδι δεν παρουσιάζεται στην τελετή. Ο Εμινεμ, που έχει ήδη κερδίσει πια την αποδοχή όλων, θα πει ότι απλά δεν του ταιριάζουν τέτοιες φανταχτερές τελετές.

2004 Υστερα από μια περίοδο απόλυτης σιωπής, κάποιοι μουσικοί αποφασίζουν να δράσουν ενάντια στον Μπους. Με αφορμή τις επικείμενες εκλογές, σχηματίζουν τον Οκτώβριο τη συμμαχία «Vote For Change» και δίνουν συναυλίες υπέρ του υποψήφιου των Δημοκρατικών Τζον Κέρι. Δεν είναι απαραίτητα Δημοκρατικοί, θεωρούν όμως τον Μπους επικίνδυνο. Ο Μπρους Σπρίνγκστιν, οι REM, οι Pearl Jam, ο Νιλ Γιανγκ, δηλαδή τα μεγαλύτερα ονόματα του ροκ εν ρολ, σαρώνουν την Αμερική αλλά δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τη γνώμη των ψηφοφόρων του Μπους, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς δεν ακούνε ροκ εν ρολ.

2005 Επειτα από είκοσι πέντε χρόνια ο Ρότζερ Γουότερς, ο Ντέιβιντ Γκίλμουρ, ο Νικ Μέισον και ο Ρίτσαρντ Ράιτ εμφανίζονται ξανά ως Pink Floyd στο Χάιντ Παρκ του Λονδίνου. Είναι η απάντησή τους στην παράκληση του Μπομπ Γκέντολφ, που έχει οργανώσει το Live 8, μια σειρά συναυλιών δηλαδή, με σκοπό να πιέσει τους ηγέτες της Δύσης να χαρίσουν τα χρέη των χωρών της Αφρικής. Οι Pink Floyd θα παίξουν τέσσερα τραγούδια και αμέσως μετά οι πωλήσεις των δίσκων τους θα ανέβουν αναπάντεχα στα ύψη.

2006 Ενας περίεργος δίσκος κάνει την εμφάνισή του στα δισκοπωλεία του Λονδίνου. Εχει τίτλο «Burial» και στο εξώφυλλο μια αεροφωτογραφία του Νότιου Λονδίνου. Ο Burial είναι ένας μουσικός-φάντασμα, αλλά έχει φτιάξει μια δυσοίωνη μουσική, συνδυάζοντας την νταμπ με την ελεκτρόνικα. Η αλλόκοτη μουσική του θα ονομαστεί ντέμπστεπ και θα γίνει ο ήχος της αντεργκράουντ χορευτικής σκηνής. Τα επόμενα χρόνια ο Burial θα αποκαλύψει την ταυτότητά του: είναι ο Γουίλιαμ Μπίβαν. Και θα κυκλοφορήσει έναν ακόμα σκοτεινό δίσκο, με τίτλο «Untrue».

2007 Ο Αλ Γκορ, αντιπρόεδρος στην κυβέρνηση του Κλίντον, θέλει να οργανώσει ένα μοναδικό γεγονός, όπου συναυλίες σε όλο τον κόσμο από διάσημους καλλιτέχνες θα ευαισθητοποιήσουν το κοινό για την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Οι συναυλίες θα πραγματοποιηθούν στις 7 Ιουλίου σε πολλές μεγάλες πόλεις. Πλήθος ονόματα, από τη Μαντόνα και τους U2 ώς τον Σνουπ Ντογκ και τους Linkin Park συμμετέχουν με ενθουσιασμό αλλά κανείς δεν φαίνεται να συγκινείται από τις εκκλήσεις τους. Αντίθετα, οι σκεπτικιστές ασκούν κριτική, λέγοντας ότι ξοδεύτηκε πολλή ενέργεια για κάτι ανώφελο. Μόνοι κερδισμένοι είναι οι Gogol Bordello, που παίζουν μαζί με τη Μαντόνα και αποκτούν φήμη κυριολεκτικά σε μια νύχτα.

2008 Σαράντα χρόνια μετά το Συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο, τότε που η αστυνομία είχε αιματοκυλήσει τη διαδήλωση εκείνων που διαμαρτύρονταν για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, η ιστορία έμοιαζε να επαναλαμβάνεται. Ετσι τουλάχιστον σκέφτηκαν οι Rage Against the Machine και οργάνωσαν συναυλία και πορεία τον Αύγουστο έξω από το Συνέδριο των Δημοκρατικών στο Ντένβερ. Ολα πήγαν καλά, αλλά όπως και ο προκάτοχός του τέσσερις δεκαετίες πριν, ο Ομπάμα, ο νέος υποψήφιος πρόεδρος, αρνήθηκε να υποσχεθεί τον τερματισμό του πολέμου στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

2009 Παραμορφωμένος από τις πλαστικές εγχειρήσεις, χρεοκοπημένος από τις δικαστικές του περιπέτειες, στιγματισμένος ως παιδεραστής, ο Μάικλ Τζάκσον θέλησε μια τελευταία ευκαιρία: να βγει στη σκηνή πριν αποσυρθεί για πάντα. Λίγο πριν από τις πενήντα συναυλίες με το όνομα «This is it» στο Λονδίνο, που τα εισιτήριά τους είχαν ήδη εξαντληθεί, ο πενηντάχρονος άλλοτε βασιλιάς της ποπ θα πεθάνει από υπερβολική δόση αναλγητικών και ηρεμιστικών. Θα αφήσει πίσω τα τραγούδια του και τη φήμη του πιο εκκεντρικού ποπ σταρ που πέρασε ποτέ από τη μουσική σκηνή. *

Οι μουσικοί που ξεχώρισαν

Νικ Κέιβ

**White Stripes: Πρώτα χτύπησαν με το «βρώμικο» γκαράζ του «White Blood Cells». Επανήλθαν με το πιο σκοτεινό «Elephant». Μετά απογύμνωσαν το γκαράζ με τα ακατέργαστα μπλουζ του «Get Behind Me Satan» και, τέλος, έβγαλαν και το πειραματικό «Icky Thump». Ο Τζακ και η Μεγκ Γουάιτ επανακαθόρισαν το σύγχρονο ροκ εν ρολ ήχο.

**Jay Ζ: Ξεκίνησε τη δεκαετία με το μπαράζ των δίσκων «The Blueprint» και «The Blueprint 2: The Gift & The Curse». Συνέχισε με το δίσκο αναφοράς στο χιπ χοπ «The Black Album». Και ακολούθησαν, το ένα πίσω από το άλλο, τα «Kingdom Come», «American Gangster» και το φετινό «The Blueprint 3». Μέσα στο τέλμα του σύγχρονου χιπ χοπ, ο Jay Ζ αποδείχτηκε ακαταπόνητος και επινοητικός μουσικός.

**Damon Albarn: Εφτιαξε τους Gorillaz, την πρώτη καρτούν μπάντα, συνεργάστηκε με μουσικούς από το Μάλι στο «Mali Music», συνάντησε ιστορικούς μουσικούς στην μπάντα The Good, the Bad & the Queen και, τέλος, επέστρεψε στους Blur, που έδωσαν μια σειρά συναυλίες. Και μόνο με τον δίσκο «Demon Days» των Gorillaz έχει σημαδέψει τη δεκαετία.

**Radiohead: Η ανάγνωση του μανιφέστου «Νο Logo» της Ναόμι Κλάιν γέννησε το αλλόκοτο «Kid Α». Το «Amnesiac» ήταν η πιο ακραία συνέχειά του. Αυτή τη δεκαετία οι Radiohead απαρνήθηκαν την εφήμερη δόξα του «Οκ Computer», για να γίνουν οι ριζοσπάστες της ποπ σκηνής. Το «In Rainbows» και η διανομή του μέσω Ιντερνετ, χωρίς να καθορίζεται τιμή, ήταν η φυσική εξέλιξη.

**TV On The Radio: Την ώρα που όλοι γράφουν διθυράμβους για τη νεοψυχεδέλεια των Animal Collective, ξεχνούν αυτή τη δράκα των μουσικών από τη Νέα Υόρκη. Με τρεις δίσκους, το «Desperate Youth, Blood Thirsty Babes» το 2004, «Return to Cookie Mountain» το 2006 και το «Dear Science» το 2008, έδειξαν ότι οι πειραματισμοί δεν σημαίνουν απαραίτητα κακοφωνία και έλλειψη μελωδίας.

**Green Day: Μπορεί να είναι οι πανκ με το αϊλάινερ, η μουσική τους να είναι πιο κοντά στην ποπ παρά στον σκληροπυρηνικό πανκ ήχο, αλλά πρώτα με το «American Idiot» και μετά με το «21st Century Breakdown» εξαπέλυσαν την πιο ηχηρή επίθεση στον πρόεδρο Μπους, όπως θα έκανε κάθε πανκ με αξιοπρέπεια.

**LCD Soundsystem: Πρώτα ίδρυσε την DFA, τη νεοϋορκέζικη δισκογραφική που θα ειδικευόταν στο χορευτικό πανκ. Υστερα, ο Τζέιμς Μέρφι έφτιαξε τους LCD Soundsystem για να δείξει πώς μπορείς να ενώσεις την ορμή του πανκ με τον ηδονιστικό χορευτικό ρυθμό, ανοίγοντας νέους δρόμους στη σκηνή.

**Nick Cave: Μπορεί η δεκαετία να άρχισε δυσοίωνα με το πολύ μελωδικό «Νο More Shall We Part», τον πιο αδιάφορο δίσκο της καριέρας του, το «Nocturama», και την αποχώρηση του κιθαρίστα Μπλίξα Μπάργκελντ από τους Bad Seeds. Υστερα όμως, ο Κέιβ κυκλοφόρησε με τους Bad Seeds το διπλό «Abattoir Blues/The Lyre of Orpheus», ξέδωσε φτιάχνοντας την γκαράζ μπάντα των Grinderman, επέστρεψε με τον δυναμίτη «Dig Lazarus Dig!!!», ενώ παράλληλα έγραψε και κάποια σκοτεινά σάουντρακ μαζί με τον Γουόρεν Ελις.

**Danger Mouse: Οι Gorillaz, και ο Μπεκ, του χρωστάνε δυο από τους καλύτερους δίσκους της δεκαετίας, το «Demon Days» και το «Modern Guilt». Παράλληλα έφτιαξε τους Gnarls Barkley με τον ράπερ Cee Lo Green και έδωσε νέα πνοή στη βαλτωμένη ποπ. Αμερικάνος που μετοίκησε στο Λονδίνο, ο Μπράιαν Μπάρτον εμφανίστηκε το 2004 με το Grey Album, όπου είχε ανακατέψει ευφάνταστα το «White Album» των Beatles και το «Black Album» του Jay Ζ. Οταν η ΕΜΙ κινήθηκε δικαστικά εναντίον του, έχοντας τα δικαιώματα των Beatles, προκάλεσε την πρώτη μαζική πράξη ανυπακοής στο Ιντερνετ, καθώς εκατοντάδες σάιτ πρόσφεραν τον δίσκο για κατέβασμα επί είκοσι τέσσερις ώρες.

• Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2010