Saturday, January 31, 2009

Απογείωση στο «ανκόρ» για τους Franz Ferdinand

Οι συναυλίες θα έπρεπε να αρχίζουν από το τέλος. Θα ήταν πολύ καλύτερα έτσι. Ολοι ξέρουν ότι τα «ανκόρ», τα τραγούδια μετά το μπιζάρισμα, είναι μια καθιερωμένη σύμβαση, ότι το συγκρότημα θα ξαναγυρίσει. Και αυτή η επάνοδος σηματοδοτεί μια στιγμή οπότε οι μουσικοί, απελευθερωμένοι από την υποχρέωση να παρουσιάσουν τα προγραμματισμένα κομμάτια, χαλαρώνουν κι αρχίζουν πραγματικά να παίζουν. Είναι σαν να διαβαίνουν έναν Ρουβίκωνα, τα σύνορα που χωρίζουν τη «δουλειά» από τη διασκέδαση, για τους ίδιους και για το κοινό.

Το κύριο μέρος της συναυλίας των Franz Ferdinand στο Picture House του Εδιμβούργου δεν είναι καθόλου άσχημο, αλλά το «ανκόρ» τους είναι το κάτι άλλο. Ο Αλεξ Καπράνος επιστρέφει μόνος του στη σκηνή και αρχίζει να τραγουδάει το «Jaqueline». Φοράει ακόμα τα άσπρα παπούτσια νταβατζή που είδαμε στο βίντεο για το πρόσφατο σινγκλ τους, το «Ulysses», αλλά έχει χάσει από καιρό τη γραβάτα–σπάγκο και το ροκαμπίλι σακάκι με τα κίτρινα σιρίτια που φορούσε όταν πρωτοβγήκε στη σκηνή.

Οι υπόλοιποι της μπάντας βγαίνουν κι αυτοί και παίρνουν θέση. Το σουξέ από το πρώτο άλμπουμ το ακολουθεί ένας άλλος παλιός φίλος. Το «Michael» αφηγείται την ιστορία του μάγκα από τη Γλασκώβη που, πίτα στο μεθύσι, καταλήγει να ερωτοτροπεί χορεύοντας στην πίστα με έναν άλλο νεαρό.

  • Αυτοσχεδιασμοί

Κι έρχεται μετά το «Outsiders», το (καλό) τελικό τραγούδι τού (όχι πολύ καλού) δεύτερου άλμπουμ τους. Το συγκρότημα, γνωστό για την αντιπάθειά του στη φλυαρία, παρατείνει το κομμάτι παίζοντας ανέμελα για πολλά λεπτά. Ο Καπράνος εκτοπίζει από τα πλήκτρα τον Νικ Μακάρθι, ξεκινώνας έναν ζωηρό, κελαρυστό αυτοσχεδιασμό, και τελικά συγκεντρώνονται όλοι μαζί γύρω από τα ντραμς του Πολ Τόμσον, για να καταλήξουν σ’ ένα dance–rock κρεσέντο κρουστών αντάξιο του Rapture. Οι θαυμαστές τους πρέπει να έχουν ξαναδεί παρόμοια ξεσπάσματα στα καλοκαιρινά φεστιβάλ, αλλά η επανάληψη δεν μετριάζει τον ενθουσιασμό τους. Το όργιο κρουστών φαίνεται να επιβεβαιώνει τη διαβεβαίωση του Καπράνου πως η τελευταία ενσάρκωση των Franz Ferdinand είναι ένα πλάσμα της νύχτας, σκλάβος του ρυθμού.

Τελειώνοντας, παίζουν το «This Fire», άλλο ένα από τα αγαπημένα τραγούδια τους του πρώτου άλμπουμ. Καθώς το κομμάτι φτάνει στο τέλος του, ο Πολ Τόμσον σηκώνει το τύμπανό του, το ρίχνει πρώτα πάνω στη σκηνή και κατόπιν στο πλήθος. Ο ντράμερ έχει μεγαλώσει στο Εδιμβούργο και πιθανόν να ξέρει πως δεν κινδυνεύει να του το κλέψουν. Και πράγματι, οι θεατές επιστρέφουν ευγενέστατα το θυσιασμένο τύμπανο στον τεχνικό που κατέβηκε να το πάρει.

Εξακολουθούν να είναι καλοί, λοιπόν, οι Franz Ferdinand. Εύχεσαι όμως να ξεκινούσαν πάλι από την αρχή τη συναυλία και να την έπαιζαν όπως το «ανκόρ». Λείπει επίσης το αίσθημα ότι το τελευταίο τους άλμπουμ, που έχει τίτλο «Tonight: Franz Ferdinand» και κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες, διαθέτει τον ανέμελο ηδονισμό που αναδυόταν στο φινάλε της συναυλίας.

  • Αφορμή για φήμες

Δυστυχώς, δεν έπαιξαν δύο από τα καλύτερα τραγούδια του καινούργιου άλμπουμ, το «Lucid Dreams», ένα εκπληκτικό τέκνο κομμάτι που δείχνει ότι το συγκρότημα ξέρει καλά να εισχωρεί στον κόσμο των κλαμπ, και το επιβλητικό stomp «No You Girls Never Know». Η μακρόχρονη κυοφορία του καινούργιου δίσκου τους έδωσε αφορμή για διάφορες φήμες που διαψεύστηκαν, όπως ότι είχαν προσανατολιστεί σε afrobeat ρυθμούς ή ότι θα συνεργάζονταν με τον Μπράιαν Χίγκινς, τον άνθρωπο που «δημιούργησε» τις διαδόχους των Spice Girls, το καινούργιο και πολύ δημοφιλές ποπ συγκρότημα Girls Aloud.

«Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε πραγματικά ποπ γκρουπ», είπαν πρόσφατα οι Ferdinand σε μια συνέντευξη Τύπου, παράξενη ομολογία από ένα συγκρότημα που το πρώτο του άλμπουμ πούλησε κοντά στα έξι εκατομμύρια αντίτυπα. Το τρίτο άλμπουμ έχει μερικά δυνατά κομμάτια, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα έχουν όλα άμεση απήχηση. Το «Ulysses» είναι αρκετά εντυπωσιακό, αλλά αμφιβάλλω αν αφήνει αποτύπωμα με διάρκεια. Το «What She Came For» κολλάει στο μυαλό, κυρίως όμως λόγω των στίχων, που αναφέρονται σε γελοίες ερωτήσεις συνεντεύξεων. «Από πού πήρατε το όνομά σας;» «Πού θα βρίσκεστε σε πέντε χρόνια;» Ο Καπράνος έχει κάθε δικαίωμα να σαρκάζει τις ανοησίες του μουσικού ρεπορτάζ· είναι ένας από τους πιο μορφωμένους και εύγλωττους ποπ αστέρες μας και ξέρει να συνδυάζει με εξαιρετική δεξιοτεχνία το ανάλαφρο με το σκοτεινό. Αλλά υπάρχουν πολύ καλύτεροι στόχοι ειρωνείας από τα κλισέ των πρωτάρηδων δημοσιογράφων αν θέλεις να οικοδομήσεις ένα ενδιαφέρον τραγούδι.

  • Αγνωστο μέλλον

Ο δίσκος περιέχει αρκετά τραγούδια αντάξια της φήμης του συγκροτήματος, ωστόσο δεν μπορείς παρά να αναρωτηθείς ποια θα είναι η πορεία του άλμπουμ μέσα στο κλίμα που επικρατεί σήμερα. Το 2009 η μόδα θέλει να επιστρέφουν τα γκρουπ κοριτσιών με συνθεσάιζερ και να υποχωρούν τα «αρσενικά» συγκροτήματα. Από όλες τις μπάντες αγοριών με κιθάρες που γοήτευσαν τη φαντασία του κοινού τα τελευταία χρόνια, οι Franz Ferdinand έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να παραμείνουν στον αφρό. Αγαπούν τα πλήκτρα. Είναι όμορφα παιδιά. Μια από τις ιδρυτικές αρχές τους είναι να κάνουν τα κορίτσια να χορεύουν. Αν όμως δεν εκπληρωθούν οι νυχτερινές υποσχέσεις του Tonight –να τους αναδείξουν και πάλι σε κάτι παραπάνω από ένα γκρουπ που απλώς παίζει μερικά συμπαθητικά τραγούδια– τότε ίσως τα πράγματα να μην πάνε τόσο καλά.

  • [The Observer] Η Καθημερινή, 01/02/2009

No comments: