Wednesday, January 28, 2009

Ελένη Καραΐνδρου. Μουσικό αντίδοτο στον χρόνο

Μουντό χειμωνιάτικο μεσημέρι στο ημίφως του «Ιανού». Από τα μεγάλα παράθυρα δεν φτάνει παρά λίγο χλωμό φως. Από τη μικρή σκηνή, όμως, έρχονται σαν από κάποιο χρόνο πολύ οικείο, γενναιόδωρες οι μουσικές της Ελένης Καραΐνδρου. Κι έτσι μοιάζει για λίγο σαν να είμαστε κι εμείς μέρος, κομπάρσοι έστω, της νέας ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Η Σκόνη του Χρόνου». Είναι κι ο ίδιος άλλωστε εδώ για να τιμήσει με την παρουσία του τον όγδοο καρπό 25 χρόνων συνεργασίας με την συνθέτρια, τον άρτι αφιχθέντα από την ECM δίσκο με τη μουσική τής ταινίας.

Είκοσι πέντε χρόνια συνεργάτες και συνοδοιπόροι, η Ελένη Καραΐνδρου κι ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στην παρουσίαση της μουσικής της για την ταινία του «Η σκόνη του χρόνου»
Η ταινία έκρυβε μια ιδιαίτερα φορτισμένη στιγμή και για την Καραΐνδρου. Το εξομολογήθηκε αφού πρώτα από το βίντεο πέρασε το τρέιλερ της ταινίας (βγαίνει στις ελληνικές αίθουσες στις 12/2) με την ένδειξη «Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2009».

«Για πρώτη φορά σε σενάριο του Αγγελόπουλου υπήρχε σκηνή με ορχήστρα, μαέστρο, πιανίστα και συνθέτρια, στην οποία γινόταν πρόβα του μουσικού θέματος για την ταινία που γύριζε ο Α (Γουίλεμ Νταφόε) μέσα στην ταινία, με θέμα την ιστορία των γονιών του (Ιρέν Ζακομπ, Μισέλ Πικολί). Το μουσικό θέμα που έπρεπε να γράψω γι' αυτή τη σκηνή, σημαντική αναφορά στη συνεργασία μου με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, στην ουσία έμελλε να είναι ένα από τα βασικά θέματα της ίδιας της ταινίας, μιας και σ' αυτήν παρόν και παρελθόν αλληλοσυμπλέκονται», είπε η Καραΐνδρου.

Αυτό είναι το θέμα του Χορού, που υπάρχει στον δίσκο σε τρεις παραλλαγές. Στη «Σκόνη του Χρόνου» πάλι, ακούγεται σε μια σκηνή που γυρίστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, υπό τη διεύθυνση του Αλέξανδρου Μυράτ, σολίστ την πιανίστα Ναταλία Μιχαηλίδου και με τη Ρένη Πιττακή να υποδύεται τη συνθέτρια.

Ενα ακόμα μουσικό θέμα ξεχώρισε η Καραΐνδρου. Την «Αναζήτηση», που εκφράζει «την ταραχώδη διαδρομή των κινηματογραφικών ηρώων στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο». Η πλοκή ξεκινάει το 1953 με το θάνατο του Στάλιν και τελειώνει το 1989 με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Στο δίσκο, η «Αναζήτηση» υπάρχει σε δύο παραλλαγές, μία συμφωνική και μία με ορχήστρα δωματίου.

Αλλωστε, αυτή τη φορά η Καραΐνδρου, δουλεύοντας ήδη από τα Χριστούγεννα του 2007 πυρετωδώς, παρέδωσε στον Αγγελόπουλο 100 λεπτά μουσικής! Κι εκείνος μαζί με τον μοντέρ Γιάννη Τσιτσόπουλο επέλεξαν «σοφά αυτά που ήθελαν». Στη συνέχεια παραδόθηκε στον εμπνευσμένο παραγωγό της ECM, τον Μάνφρεντ Αϊχερ: «Χρειάστηκε η ιδιοφυής, δραματουργική του επέμβαση για να δημιουργηθεί ένα πυκνό, ηχητικό υφάδι 45 λεπτών». Τόσο διαρκούν συνολικά τα 19 θέματα και οι παραλλαγές τους στον, ομώνυμο της ταινίας, δίσκο.

Οσοι παραβρέθηκαν στη χθεσινή παρουσίαση, είχαν την τύχη να ακούσουν ζωντανά κάποια από τα θέματα με 4 από τους εκπληκτικούς πραγματικά σολίστ, μόνιμους συνεργάτες της Καραΐνδρου, τους Σ. Ναστάζα (βιολί), Ρ. Ρίπο (βιολοντσέλο), Μ. Μπιλντέα (άρπα), Ν. Χατζηιορδάνου (ακορντεόν), και με την ίδια στο πιάνο. Και ήταν τόσο μαγική η στιγμή της ακρόασης που θα μπορούσε κανείς να μην πει τίποτε άλλο για το δίσκο ή για τη νέα ταινία.

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος δεν μίλησε γι' αυτήν. Ανταποκρίθηκε όμως στην παρατήρηση του Παρασκευά Καρασούλου, του επικεφαλής της «Μικρής Αρκτου», συνεργάτιδας της ECM στην Ελλάδα και υπεύθυνης για την καλαίσθητη παρουσίαση των δίσκων και για τη διανομή τους. Αυτός σχολίασε πως πρόσφατα κατάλαβε «Τι μπορεί να ενώνει δύο δημιουργούς επί 25 χρόνια: είναι η συνάντησή τους πάνω στον ποιητικό κόσμο. Η στιγμή αυτή», πρόσθεσε ο Καρασούλος, «που βγαίνει και η ταινία και ο δίσκος, είναι μια στιγμή μεγάλης κρίσης στην οποία ο μόνος που έχει τις προϋποθέσεις να δώσει την απάντηση είναι ο πολιτισμός».

Από τη θέση του ο σκηνοθέτης, πλαισιωμένος από συνεργάτες και φίλους (Διονύσης Φωτόπουλος, Μαρίνα Λαμπράκη, Πέτρος Μάρκαρης, Βάσω Παπαντωνίου, Γιώργος Λιάνης κ.ά.), διαφώνησε: «Η τέχνη», είπε, «δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις. Μπορεί όμως να γλυκάνει την αναμονή». Και να φυσά τη σκόνη από τις αναμνήσεις μας.
  • ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 28/01/2009

No comments: