Friday, December 25, 2009

ΧΑΪΝΤΝ ΚΑΙ ΝΕΛΣΩΝ

Το 1798 ήταν τρομερή χρονιά για την αυτοκρατορική Αυστρία, γεμάτη απειλή. Τα στρατεύματά της πολεμούσαν ήδη τέσσερα χρόνια εναντίον της επαναστατικής Γαλλίας και μέσα σε έναν χρόνο είχαν υποστεί τέσσερις βαριές ήττες από τον Ναπολέοντα και τις γαλλικές δυνάμεις, οι οποίες είχαν διαβεί τις Αλπεις και οι Βιεννέζοι τις περίμεναν από ώρα σε ώρα να εισβάλουν στην πόλη τους. Ολα αυτά τα μαθαίνουμε με αφορμή την εορτή του Αγίου Στεφάνου, η οποία στην Αυστρία, και ειδικά στην πρωτεύουσά της, που τον έχει πολιούχο, τιμάται στις 26 Δεκεμβρίου με πολλές εκδηλώσεις. Μία από αυτές τις εκδηλώσεις θα είναι η εκτέλεση, από τη χορωδία της μητρόπολης του Αγίου Στεφάνου, της αριστουργηματικής Λειτουργίας του Νέλσονος του Γιόζεφ Χάιντν. Οι ιστορικές πληροφορίες είναι χρήσιμες για να κατανοήσει κανείς την ιστορία του τίτλου του σπουδαίου έργου, ο οποίος δεν είναι αυτός που του είχε δώσει ο συνθέτης. Γράφοντας το έργο μέσα στον ζόφο εκείνης της χρονιάς ο Χάιντν το είχε τιτλοφορήσει Μissa in angustiis, δηλαδή Λειτουργία για χαλεπούς καιρούς. Οταν όμως έμαθαν τη σαρωτική νίκη του Νέλσονα επί των Γάλλων στην Αίγυπτο, οι Βιεννέζοι αναθάρρησαν και άλλαξαν τον τίτλο του έργου προς τιμήν του βρετανού ναυάρχου. Ο νέος τίτλος φαίνεται ότι μονιμοποιήθηκε το 1800, όταν ο Νέλσων επισκέφθηκε τους Εστερχάζι, τους ευγενείς προστάτες του Χάιντν, για τους οποίους είχε συντεθεί το έργο, και πιθανώς άκουσε τη Λειτουργία μαζί με την ερωμένη του Λαίδη Χάμιλτον.[Το Βήμα, 25/12/2009]