Μπομπ Ντίλαν: «Πιστός είμαι κι εγώ»

• Ο Μπομπ Ντίλαν τραγουδά κάλαντα; Και όμως το κάνει. Και, επιπλέον, τα υπερασπίζεται με μια συνέντευξη-έκπληξη

Ο «Μικρός Τυμπανιστής» σε ρυθμούς κάντρι. Το «Christmas Song» και το «Ο Come All Ye Faithful» με πινελιές μπλουζ. Και όλα αυτά, από μια βραχνή φωνή που ταιριάζει περισσότερο σε τραγούδια με σκοτεινές ιστορίες παρά σε... κάλαντα. Ούτως ή άλλως αποτελεί παράδοση στην ξένη δισκογραφία να κυκλοφορούν οι καλλιτέχνες χριστουγεννιάτικα άλμπουμ.

Αλλά ο Μπομπ Ντίλαν; Και όμως, ο προφήτης του ροκ δεν είχε κανένα πρόβλημα να βγάλει έναν τέτοιο δίσκο. Πόσω μάλλον όταν τα έσοδα τού «Christmas in the Heart» θα διατεθούν σε οργανώσεις αστέγων σε ΗΠΑ, Βρετανία και πολλές άλλες χώρες. Δεν τα έχει «πειράξει» πολύ τα κομμάτια ο αμερικανοεβραίος τροβαδούρος. Μικρές είναι οι αλλαγές σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τους εκτελέσεις.

Σε ένα τραγούδι, βέβαια, με σαρδόνιο χιούμορ φωνάζει τους ταράνδους με ονόματα προέδρων της Αμερικής, από τον Νίξον και τον Κένεντι μέχρι τον Μπους και τον Κλίντον. Πώς ξεκίνησαν όλ' αυτά; Κι ακόμα: Τι δώρα του αρέσουν και πώς προτιμά τη γαλοπούλα του; Ο Ντίλαν απαντά σε όλα, σε μια συνέντευξη την οποία η Sony διέθεσε κυρίως σε επιλεγμένα έντυπα δρόμου μεγάλων πρωτευουσών, όπως το βρετανικό «The Big Issue». Στην Ελλάδα τη συνέντευξη αυτή εξασφάλισε το «7»:

- Πόσον καιρό υπήρχε η σκέψη να βγάλετε άλμπουμ με χριστουγεννιάτικα τραγούδια;

«Πολύ συχνά περνούσε αυτή η ιδέα από το μυαλό μου. Την ανέφερε πρώτη φορά ο Βάλτερ Γετνίκοφ, από την εποχή που ήταν πρόεδρος της Columbia. Αλλά τότε υπήρχε πληθώρα δίσκων με χριστουγεννιάτικα τραγούδια και δεν έβλεπα πώς θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά ένας δικός μου».

- Πώς ήταν τα Χριστούγεννα στην πόλη που μεγαλώνατε;

«Πολύ χιόνι, χορωδίες που τραγουδούσαν τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, καμπάνες που χτυπούσαν, ντόπια έθιμα. Τέτοια πράγματα».

- Ομως είστε από εβραϊκή οικογένεια. Νιώσατε ποτέ ότι δε συμμετέχετε στον ενθουσιασμό των Χριστουγέννων;

«Οχι, ποτέ».

- Και η αγαπημένη σας χριστουγεννιάτικη συνταγή;

«Πουρές και μια καλοψημένη γαλοπούλα, λαχανικά, γέμιση από μπισκότα, ψωμί από καλαμπόκι και σάλτσα βατόμουρο».

- Επηρεαστήκατε μετακομίζοντας από τη Μινεσότα στη Νέα Υόρκη;

«Οχι, δεν σκεφτόμουν γι' αυτά τα πράγματα και πολύ. Δεν πήρα το παρελθόν μαζί μου. Τίποτα από αυτά που άφησα πίσω μου δεν θα μπορούσε να με επηρεάσει εκεί που πήγαινα».

- Θυμάστε Χριστούγεννα που περάσατε σε άλλες χώρες;

«Βρέθηκα κάποτε στο Μεξικό και είδα διάφορες αναπαραστάσεις της σκηνής με τον Ιωσήφ και τη Μαρία να αναζητούν ένα μέρος να μείνουν».

- Γιατί τα Χριστούγεννα έχουν καλύτερα τραγούδια από τις άλλες περιόδους διακοπών;

«Δεν ξέρω. Καλή ερώτηση. Ισως επειδή αφορά όλον τον κόσμο και παράλληλα ο καθένας μπορεί να συνδεθεί με αυτήν τη γιορτή με έναν μοναδικό τρόπο».

«Να τραγουδούσα Πιάφ»

- Συνήθως οι σύγχρονοι καλλιτέχνες που ηχογραφούν χριστουγεννιάτικα τραγούδια τα αλλάζουν. Εσείς πώς και δεν διαφοροποιήσατε το ύφος τους;

«Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να τα παίξω. Αυτά τα τραγούδια αποτελούν μέρος της ζωής μου, όπως και τα παραδοσιακά κομμάτια. Πρέπει να τα παίξεις όπως είναι. Δεν απαιτούν ιδιαίτερο στιλ ή προσπάθεια. Είναι σαν να παίζονται από μόνα τους. Πώς τα επέλεξα; Κάποια δεν ήθελα να τα πω, αλλά δεν υπάρχουν κάποια που να μην μπορούσα να τα πω. Η ιδέα ήταν να ηχογραφήσουμε τα πιο γνωστά».

-Ο Σταν Λιντς μου είπε ότι κάποτε φύγατε μαζί από μια πρόβα των Heartbreakers για να πάτε να δείτε τους Ντιν Μάρτιν, Φρανκ Σινάτρα και Σάμι Ντέιβις Τζούνιορ. Τι σας έκανε εντύπωση σ' αυτούς;

«Δεν ξέρω, ίσως η συντροφικότητα. Όμως δεν είδα όλη τη σκηνή. Πολλοί έμειναν απ' έξω».

- Πότε ακούσατε πρώτη φορά το «Must Be Santa»; Αποτελεί στην ουσία μια ωραία πόλκα...

«Το άκουσα σ' έναν από τους δίσκους της σειράς "Sing Along with Mitch". Αλλά αυτή η διασκευή προέρχεται από μια μπάντα που λέγεται Brave Combo. Κάποιος μας έστειλε τον δίσκο τους για τη ραδιοφωνική μου εκπομπή. Είναι ντόπιοι μουσικοί που παίρνουν γνωστά κομμάτια και αλλάζουν εντελώς τον τρόπο που γνώριζες γι' αυτά. Πρέπει οπωσδήποτε να ακούσετε τη διασκευή τους στο "Hey Jude"».

- Εχετε ακούσει το «Christmas on Death Row», έναν δίσκο με ραπ χριστουγεννιάτικα τραγούδια;

«Οχι, δεν νομίζω. Δεν ακούω ραπ σταθμούς, ούτε τραγούδια, ούτε πάω σε ανάλογες συναυλίες. Αλλά μου αρέσουν οι ρίμες στο ραπ. Θεωρώ ότι αποτελεί εξαιρετική μορφή τέχνης».

- Ακούγοντας το «Adeste Fideles» αναρωτήθηκα αν έχετε ερμηνεύσει τραγούδια σε άλλες γλώσσες.

«Εχω τραγουδήσει στα γαλλικά, στα ιταλικά και στα ισπανικά. Κατά καιρούς, η Columbia μου έχει ζητήσει να κάνω δίσκους σ' αυτές τις γλώσσες και έτσι ηχογράφησα κάποιο υλικό σε κάποιες φάσεις. Κανένα κομμάτι όμως δεν έχει κυκλοφορήσει. Δεν είναι εύκολο να αποφασίσω αν αξίζει να μεταφράσω ένα από τα τραγούδια μου σ' αυτές τις γλώσσες ή αν είναι καλύτερο να πω ένα δικό τους, το οποίο και προτιμώ για να είμαι ειλικρινής. Πάντα ήθελα να πω κάποια κομμάτια της Εντίθ Πιάφ όπως το "La vie en rose", το "Sous le ciel de Paris" και ίσως ένα-δύο ακόμα».

- Τι σας εμπόδισε;

«Κοιτάξτε, μπορώ να φανταστώ να τα κάνω στο μυαλό μου, αλλά θα χρειαζόμουν κάποιες γραπτές διαβεβαιώσεις ή οδηγίες για να το προχωρήσω και δεν είμαι σίγουρος ποιος θα μπορούσε να τα κάνει αυτά».

- Ποιους καλλιτέχνες έχετε συνδέσει με τα Χριστούγεννα;

«Τον Τζόνι Μάθις, τον Νατ Κινγκ Κόουλ, την Ντόρις Ντέι. Φυσικά τον Μπινγκ Κρόσμπι. Το "White Christmas" παραμένει πάντα ένα μεγάλο τραγούδι».

- Καθήσατε ποτέ να γράψετε ένα δικό σας χριστουγεννιάτικο τραγούδι;

«Ποτέ. Ομως είναι κάτι που μπορώ να σκεφτώ».

- Πιστεύετε ότι ο δίσκος θ' αρέσει στα εγγόνια σας; Και σας πέρασε από τον νου ότι μπορεί κάποτε να τον βάζουν στα δικά τους παιδιά για να τον ακούσουν;

«Δεν ξέρω τι σκέφτονται τα εγγόνια μου για οποιονδήποτε δίσκο μου. Δεν ξέρω καν αν τους έχουν ακούσει ποτέ. Ίσως τα πιο μεγάλα παιδιά να το έχουν κάνει».

- Ακούγοντας τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύετε τον στίχο «The hopes and fears of all the years are met in the tonight» μοιάζετε σαν να πιστεύετε πολύ...

«Μα είμαι ένας πιστός!

Καμία ειρωνεία

- Κι όμως, κάποιοι κριτικοί θεώρησαν ότι τα τραγούδια σας περιέχουν κάποια ειρωνεία. Υπάρχει πράγματι κάτι ειρωνικό σ' αυτά τραγούδια;

«Κάθε άλλο! Τέτοιοι κριτικοί βλέπουν τα πράγματα εντελώς απ' έξω. Σίγουρα δεν ανήκουν στο κοινό για το οποίο παίζω. Δεν έχουν καμία ιδέα για μένα και τη δουλειά μου, τι μπορώ και τι δεν μπορώ να κάνω. Ακόμα και σήμερα, ακόμα δεν ξέρουν πώς να με αντιμετωπίσουν».

- Και η κριτική της «Chicago Tribune»; Εγραφε ότι ο δίσκος χρειαζόταν λίγο περισσότερη ασέβεια...

«Είναι ανεύθυνη δήλωση αυτή, ούτως ή άλλως. Αρκετή ασέβεια υπάρχει στον κόσμο. Ποιος χρειάζεται περισσότερη; Ειδικά τα Χριστούγεννα».

- Γιατί προσφέρατε τις εισπράξεις από το άλμπουμ σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς;

«Γιατί δίνουν το φαγητό απευθείας στον κόσμο που το χρειάζεται. Καμία στρατιωτική οργάνωση, καμία γραφειοκρατία, καμία κυβέρνηση δεν παρεμβάλλεται».

- Συνηθίζετε να στέλνετε χριστουγεννιάτικες κάρτες;

«Δεν το κάνω πια εδώ και καιρό»

- Ποιο είναι το αγαπημένο σας χριστουγεννιάτικο άλμπουμ;

«Ισως το "Louvin Brothers". Μου αρέσουν όλα τα θρησκευτικά χριστουγεννιάτικα άλμπουμ. Και ειδικά τα λάτιν. Είναι τα τραγούδια που έλεγα όταν ήμουν παιδί».

- Τι δώρα σας αρέσει να κάνετε στους άλλους;

«Προσπαθώ να διαλέγω τα δώρα που ταιριάζουν στα συγκεκριμένα πρόσωπα»

- Είστε από τους ανθρώπους που ψωνίζουν την τελευταία στιγμή;

«Πάντα».

- Ποιο είναι το δώρο που θα θέλατε να σας έκανε η οικογένειά σας;

«Το να είναι όλοι καλά αποτελεί το καλύτερο δώρο για μένα».

- Και ποιο ήταν το πιο ωραίο χριστουγεννιάτικο δώρο που δεχθήκατε ποτέ;

«Να σκεφτώ... Α, ναι, νομίζω ότι ήταν ένα έλκηθρο». *

• Υπεύθυνος: Επιμέλεια: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Επτά, Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2009