Friday, February 27, 2009

Τζον Ουίλιαμς: Εβγαλε την κιθάρα από το γκέτο της

Τζον Ουίλιαμς, ίσως ο μεγαλύτερος εν ζωή σολίστ της κιθάρας
Η Αυστραλία έχει βγάλει έναν μεγάλο κιθαρίστα, τον 68χρονο Τζον Ουίλιαμς. Οι γνώστες υποστηρίζουν ότι, ίσως, είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή ερμηνευτής, γιατί στο πρόσωπό του συγκεντρώνονται η άψογη τεχνική, η αξιοθαύμαστη άνεση και η κομψότητα της ερμηνείας. Κανείς μα κανείς δεν μπορεί να μην παραδεχτεί ότι ο Τζον Ουίλιαμς απενοχοποίησε την κλασική κιθάρα από τον ακαδημαϊσμό του παιξίματός της και ότι έστησε γέφυρες με τη δημοφιλή ροκ σκηνή.

Ο Αυστραλός σολίστας θα εμφανιστεί στις 12 Μαρτίου (8.30 μ.μ.) στο Μέγαρο Μουσικής, σε ένα ρεσιτάλ με έργα που δεν υπηρετούν μόνον την αυστηρή παράδοση του κιθαριστικού ρεπερτορίου: μελωδίες του μπαρόκ (Βιβάλντι, Ντομένικο Σκαρλάτι), συνθέσεις Ισπανών και Λατινοαμερικανών δημιουργών του εικοστού αιώνα (Γρανάδος, Αλμπένιθ, Μπάριος), μουσική για τον κινηματογράφο με την υπογραφή του Ενιο Μορικόνε («Σινεμά ο παράδεισος»), του Στάνλεϊ Μάιερς («Ελαφοκυνηγός»), το βραβευμένο με Οσκαρ θέμα της «Λίστας του Σίντλερ» κι ένα έργο τού συμπατριώτη του Πίτερ Σκάλθορπ (γενν. 1949). Η βραδιά θα κλείσει με διασκευές πάνω σε παραδοσιακούς ιρλανδέζικους σκοπούς.

Ο Τζον Ουίλιαμς είχε την τύχη να μαθητεύσει κοντά σε έναν κιθαρίστα-θρύλο, τον Ισπανό Αντρέ Σεγκόβια. Αυτός ο μυσταγωγός της κιθάρας τον σύστησε, σε ηλικία μόλις δώδεκα ετών, στο μεγάλο μουσικόφιλο κοινό. Τελείωσε τις σπουδές του στο Βασιλικό Κολέγιο της Μουσικής του Λονδίνου.

Πενήντα χρόνια στους μεγάλους συναυλιακούς χώρους, έμαθε ότι ένα από τα προσόντα ενός ικανού καλλιτέχνη είναι η συνεργασία και η διά βίου μάθηση. Ετσι, μοιράστηκε τη μουσική σκηνή με τον Βρετανό Τζούλιαν Μπριμ, τον φλαμενκίστα Πάκο Πένια, τον ροκ σταρ των «Who» Πιτ Τάουνσεντ. Η συνύπαρξη με τον τελευταίο έδωσε την ιδέα και την ώθηση στον Τζον Ουίλιαμς να δημιουργήσει το δικό του ροκ συγκρότημα, με τον έντονο κλασικό ήχο, «Sky». Την ελληνική μουσική την αναζήτησε στο πρόσωπο του Μίκη θεοδωράκη. Ο «Επιτάφιος» του μεγάλου Ελληνα συνθέτη ηχογραφήθηκε από τον Αυστραλό σολίστ την εποχή που μεσουρανούσε ο συνθέτης του «Αξιον Εστί» (1971). Η δισκογραφία του, ήδη από τη δεκαετία του '70, αριθμεί δεκάδες δίσκους.

«Συνεργάζομαι με μουσικούς που υπηρετούν διάφορα είδη. Με βοηθούν να ενσωματώσω στον ήχο μου κάποια από τα στοιχεία της δικής τους μουσικής, ώστε ο συνδυασμός μας να μην είναι ανίερος», είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του.

Μακριά από τη σοβαροφάνεια, πάντα βρίσκει επιχειρήματα για να αντιμετωπίσει αυτούς που πιστεύουν στην γκετοποίηση του κιθαριστικού ρεπερτορίου αποκλειστικά στα συμφραζόμενα της κλασικής παράδοσης: «Μερικές φορές οι μουσικοί διασκεδάζουν παίζοντας μαζί μουσική. Δεν πρέπει να αναζητούμε απόλυτες μορφές τέχνης σε τέτοιες περιπτώσεις. Διασκεδάζω αφάνταστα όταν μου δίνεται η ευκαιρία να χρησιμοποιήσω με τέτοιο τρόπο το όργανο που αγαπώ».

Ενα κομμάτι της δραστηριότητας του Αυστραλού σολίστα είναι αφιερωμένο στους μαθητές του. Δεν ανήκει στους συμβατικούς δασκάλους, καθώς θεωρεί ότι η διδασκαλία της κιθάρας είναι μονοδιάστατη. Και πάσχει από αυτή την «ασθένεια», επειδή είναι επικεντρωμένη -όπως υποστηρίζει- στις σόλο ερμηνείες και δεν δίνει ευκαιρίες στους σπουδαστές για ερμηνείες συνόλων, για τονικές παραλλαγές και για την απόδοση της μουσικής φράσης. «Ασχολούνται περισσότερο με τη δακτυλοθεσία και λιγότερο με τον ήχο», έχει σχολιάσει. Ετσι, για να δείξει στην κιθάρα την έξοδό της από την «μοναχικότητα», ενθαρρύνει και οργανώνει τους υποψήφιους μουσικούς να παίζουν σε σύνολα, επιλέγοντας έργα όπως τα κουαρτέτα εγχόρδων του Χάιντν.
  • ΒΑΣΙΛΗΣ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/02/2009

No comments: