Οχι στα Εξάρχεια, αλλά στην πολυφυλετική πλατεία Κυψέλης μένει πια η Αρλέτα. «Συγκατοικεί» με τις συλλογές της από κόμικς, μουσικά κουτιά, κουκλάκια και 6-7 κιθάρες. Η «Μαρία», η μόνη που έχει όνομα, είναι πλέον 40 χρόνων και είχε ξεκινήσει την καριέρα της στις μπουάτ του Νέου Κύματος, αγκαλιά με τη νεαρή φοιτήτρια τότε της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.
Πριν από ακριβώς ένα χρόνο οι κακές ειδήσεις για την υγεία της, οι φήμες για εγκεφαλικό, η εσπευσμένη εγχείρησή της αναστάτωσαν πολύ κόσμο: η Αρλέτα μπορεί να μην κολάκευε ποτέ το κοινό -όπως λέει και η ίδια- αλλά είχε πάντα μια αξιοπρέπεια, σεβαστή απ' όλους. Με διακριτικότητα οι περισσότεροι μάθαιναν τα νέα της. Ευτυχώς, ήταν όλο και καλύτερα. Κι έτσι...
Επιστρέφει στις 20 Φεβρουαρίου για μια βραδιά στο «Γυάλινο», προσκαλεσμένη του Φοίβου Δεληβοριά. «Μου το πρότεινε», εξηγεί, «κι εγώ ήθελα να κάνω κάτι λίγο, για να μετρήσω τις δυνάμεις μου: η περιπέτεια που πέρασα δεν ήταν απλή. Οι συνθήκες είναι καλές κι εκείνος ευγενέστατος». Η συζήτηση από τον Φοίβο γυρίζει πίσω. Στον Λάκη...
- Ενα από τα τραγούδια σας που έχω πολύ αγαπήσει είναι «Ο Λάκης». Είναι υπαρκτό πρόσωπο;
«Είναι ο Λάκης Πατρασκίδης, ο σημερινός πρύτανης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ηταν πολύ φίλος κι απ' τους λίγους με τους οποίους κρατάω ακόμα επαφή. Ημασταν συμφοιτητές και είχαμε περάσει μαζί διάφορες περιπέτειες. Παρότι ήταν χούντα και δύσκολες εποχές, τα φοιτητικά μου χρόνια ήταν τα καλύτερα της ζωής μου».
- Τα ερεθίσματα γύρω μας πολλαπλασιάζονται, το τραγούδι γιατί στέκει αμήχανο;
«Γιατί για να κάνεις σήμερα ένα τραγούδι που να μην είναι αμήχανο χρειάζεται πάρα πολύς κόπος. Πρέπει να είσαι ακόμα πιο σαφής απ' ό,τι παλαιότερα».
- Τα αφηγηματικά τραγούδια πάντως λιγοστεύουν...
«Υπάρχει μια ασάφεια στην εποχή μας. Και επίσης όλα μετριούνται με λεφτά. Η τέχνη είναι ένα είδος που χρειάζεται πολύ χρήμα αλλά δεν μετριέται με αυτό, ούτε είναι σίγουρο ότι θα το ανταποδώσει. Στο τραγούδι ο κανόνας είναι πια να τοποθετούν 5 δραχμές και να θέλουν να πάρουν αμέσως πίσω 255».
- Γράφετε τραγούδια αυτό τον καιρό;
«Πολύ σπάνια, αλλά γράφω. Ετοιμάζω και μια δισκογραφική δουλειά -έπειτα από πάρα πολλά χρόνια. Θα περιλαμβάνει και καινούρια τραγούδια...».
- Στο τραγούδι ό,τι βγαίνει το παρακολουθείτε;
«Μου είναι αδύνατον. Και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν θέλω: προφυλάσσω τα αυτιά μου. Ακούω όμως και ορισμένα πράγματα που μου αρέσουν αρκετά. Δεν είναι ότι δεν υπάρχουν ταλαντούχα παιδιά. Υπάρχουν και συνθέτες και στιχουργοί...».
- Τότε ποιο πιστεύετε ότι είναι το πρόβλημα στο σύγχρονο τραγούδι;
«Υπάρχει μια παγκοσμιοποίηση που προσωπικά εγώ δεν πιστεύω ότι κάνει καλό στην τέχνη. Πρόβλημα είναι κι η υπερπαραγωγή. Πώς είναι δυνατόν ένας καλλιτέχνης να κάνει 3 cd τον χρόνο; Μ' έχουν μπερδέψει κι όλα αυτά τα διαφορετικά ονόματα: τριπ χοπ, χιπ χοπ. Δεν τα καταλαβαίνω, αλλά δεν έχω προσπαθήσει κιόλας. Είμαι άλλης εποχής και αυτό δεν με ενοχλεί καθόλου».
- Οι γυναίκες τραγουδοποιοί ήταν πάντα λίγες.
«Γενικώς οι τραγουδοποιοί που αξίζουν τον τίτλο είναι λίγοι. Παγκοσμίως πάντως, οι γυναίκες έχουν κάνει πολύ σημαντικές δουλειές. Και στην Ελλάδα επίσης. Μερικές από τους καλύτερους στιχουργούς είναι γυναίκες. Και στη νέα γενιά υπάρχουν αρκετές που έχουν μπει στο τραγούδι πολύ δυναμικότερα απ' ό,τι παλιότερα. Στη δική μου εποχή ήταν ασυνήθιστο. Και το φοβόντουσαν. Κι είναι όντως τρομαχτικό να σκέφτεσαι ότι βασίζεσαι στον εαυτό σου για τα πάντα».
- Εσείς το φοβόσασταν;
«Εγώ θα φοβόμουν να μη βασίζομαι στον εαυτό μου για όλα. Οχι ότι δεν θα μου άρεσε να βασίζομαι σε άλλους, αλλά όσες φορές σκέφτηκα να το κάνω, έσπασα τα μούτρα μου».
- Οι πρώτες φορές που βγήκατε μόνη με την κιθάρα σας δεν ήταν τρομακτικές;
«Θα μπορούσα να γράψω πραγματεία για το τρακ. Επειτα από 40 χρόνια στο τραγούδι εξακολουθώ και έχω. Οταν πρωτοτραγούδησα, ήμουν τελείως άπειρη. Βρέθηκα ξαφνικά μ' ένα δίσκο που είχε κάνει μεγάλη επιτυχία και με ένα σωρό κόσμο να με κοιτάει λες και ήμουν κάτι. Αλλά δεν ήμουν τίποτα. Ημουν ένα παιδάκι που μόλις είχε μπει στην ΑΣΚΤ. Βρέθηκα να τραγουδάω τελείως τυχαία. Δεν είχα ιδέα ούτε για τον χώρο ούτε για ό,τι με περίμενε. Και εδώ που τα λέμε, αν είχα ιδέα, θα το 'χα βάλει στα πόδια. Εμεινα επειδή άρχισα να γράφω τα δικά μου τραγούδια. Ως τραγουδίστρια δεν θα είχα μείνει».
- Είναι άγριος ο χώρος;
«Ολοι οι χώροι είναι άγριοι κι αυτός ακόμα περισσότερο, γιατί δεν έχει βάσεις. Είναι στον αέρα. Τι να μετρήσεις στο τραγούδι; Ειδικά στις ημέρες μας υπάρχει κι ένα άλλο πρόβλημα: έχει πάψει ο κόσμος να καταλαβαίνει τα φάλτσα. Τραγουδιστές που θεωρούνται πολύ σημαντικοί είναι θεόφαλτσοι. Είναι σαν μην έχει σημασία πια. Μου θυμίζει τη μοναδική φορά που είδα τον δάσκαλό μου τον Γιάννη Μόραλη έξω φρενών. Ηταν όταν ένας φοιτητής τού είπε: "Δάσκαλε, εγώ έχω ξεπεράσει το σχέδιο"!».
- Πάντως, δεν φαίνεστε να έχετε καμία πικρία...
«Γιατί να έχω; Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ προνομιούχο για έναν απλό λόγο: ό,τι έχω κάνει στη ζωή μου, ό,τι βλέπετε εδώ μέσα, το 'χω πληρώσει με τραγούδια. Ούτε με προδοσίες ούτε με διαβολιές».
- Περάσατε μια μεγάλη περιπέτεια υγείας. Αναθεωρήσατε πράγματα;
«Δεν ήταν η πρώτη, γι' αυτό δεν ήμουν ακριβώς απροετοίμαστη. Η υγεία μου ήταν επισφαλής από τότε που ήμουν μικρή. Αλλά θέλω να ευχαριστήσω τον γιατρό μου, τον Βασίλη Λατινόπουλο, που ένα βράδυ της 11ης Φεβρουαρίου πέρσι, με χιόνια και κρύα, ήρθε από τη Λάρισα στον Βόλο και μου γλίτωσε τη ζωή. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και τους φίλους μου, αλλά κι όσους με έκαναν να ξαναζωντανέψω. Γιατί δεν ήταν απλώς ότι αρρώστησα. Πέθανα και ξαναζωντάνεψα. Ακούγεται πολύ δραματικό, αλλά είναι η αλήθεια».
- Τώρα που τα διηγείστε, γελάτε όμως...
«Τώρα γελάω. Δεν με θέλανε "εκεί", κορίτσι μου, δεν τους έκανα και με διώξανε. "Αντε γύρνα" είπαν...». *
- Να κηρυχθούν τα Εξάρχεια ανεξάρτητο κρατίδιο
- Τα τραγούδια σας είναι αφηγηματικά. Είναι και βιωματικά;
«Τα περισσότερα προέρχονται από καταστάσεις που με έχουν συγκινήσει και αφορούν κυρίως την πόλη. Γιατί έχω γεννηθεί, μεγαλώσει και ζω στο "τρίγωνο του θανάτου": Μεταξουργείο, Εξάρχεια και τώρα Κυψέλη. Πατρίδα μου, όμως, θεωρώ περισσότερο τα Εξάρχεια: εκεί έζησα τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου».
- Τα Εξάρχεια τα ανακάλυψαν ορισμένοι ξανά φέτος...
«Είχα πει κάποτε ότι το πρόβλημα των Εξαρχείων θα λυθεί μόνο αν κηρυχθούν ανεξάρτητο κρατίδιο! Δεν το έκαναν, αλλά τελικά γίνονται από μόνα τους σιγά σιγά. Είναι, όμως, παρεξηγημένα: για μένα είναι η καλύτερη και η πιο ανεκτική γειτονιά της Ελλάδος. Ανεκτική, βέβαια, μέχρι ενός σημείου. Οταν σκοτώνουν έναν άνθρωπο, δεν είναι καθόλου ανεκτική. Και πολύ καλά κάνει».
«Τα περισσότερα προέρχονται από καταστάσεις που με έχουν συγκινήσει και αφορούν κυρίως την πόλη. Γιατί έχω γεννηθεί, μεγαλώσει και ζω στο "τρίγωνο του θανάτου": Μεταξουργείο, Εξάρχεια και τώρα Κυψέλη. Πατρίδα μου, όμως, θεωρώ περισσότερο τα Εξάρχεια: εκεί έζησα τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου».
- Τα Εξάρχεια τα ανακάλυψαν ορισμένοι ξανά φέτος...
«Είχα πει κάποτε ότι το πρόβλημα των Εξαρχείων θα λυθεί μόνο αν κηρυχθούν ανεξάρτητο κρατίδιο! Δεν το έκαναν, αλλά τελικά γίνονται από μόνα τους σιγά σιγά. Είναι, όμως, παρεξηγημένα: για μένα είναι η καλύτερη και η πιο ανεκτική γειτονιά της Ελλάδος. Ανεκτική, βέβαια, μέχρι ενός σημείου. Οταν σκοτώνουν έναν άνθρωπο, δεν είναι καθόλου ανεκτική. Και πολύ καλά κάνει».
- Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 14/02/2009
No comments:
Post a Comment