Ο πατέρας του ραπ στην Αθήνα

• Του Γ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ, Επτά, Κυριακή 16 Μαΐου 2010

«The revolution will not be televised». Την επανάσταση δεν θα τη δείξει η τηλεόραση. Με τον τίτλο αυτό έγραψε το 1970 ένα τραγούδι που, αν και δεν παίχτηκε καν στα ραδιόφωνα της εποχής, επρόκειτο να μείνει κλασικό.

Αργότερα, μάλιστα, αρκετοί ράπερ αλλά και ο Ελβις Κοστέλο θα αφαιρούσαν το not από τον τίτλο προτείνοντας τη δική τους εκδοχή: «The revolution will be televised». Την επανάσταση θα δείξει η τηλεόραση... Οταν όμως ο Γκιλ Σκοτ Χίρον έγραφε το κομμάτι, δεν υπήρχε Διαδίκτυο. Από τις οθόνες της TV παρήλαυναν ο Νίξον, ο Αγκνιου και οι αστέρες των σίριαλ της εποχής. «Η επανάσταση δεν θα "πηγαίνει" καλύτερα με Coca-Cola», τραγουδούσε τότε πάνω στον «πρωτόγονο» ρυθμό των τυμπάνων ο Γκιλ: «Η επανάσταση θα σε τοποθετήσει στη θέση του οδηγού. Δεν θα τη δείξει η τηλεόραση. Και δεν θα 'χει πισωγυρίσματα, αδέρφια. Η επανάσταση θα είναι ζωντανή». Την ερχόμενη Κυριακή θα τον δούμε να το τραγουδά από κοντά στο «Gagarin» (35 ευρώ προπώληση, 40 στο ταμείο).

Ποιητής, τραγουδιστής, μουσικός, συγγραφέας και ακτιβιστής, ο Γκιλ Σκοτ Χίρον γενήθηκε στο Σικάγο την Πρωταπριλιά του 1949. Η μητέρα του ήταν βιβλιοθηκάριος, ο πατέρας του ποδοσφαιριστής, έγινε μάλιστα ο πρώτος μαύρος που έπαιξε στη Σέλτικ της Γλασκώβης. Ο Γκιλ μεγάλωνε στα γκέτο, στο Τενεσί, στο Μπρονξ, στο Τσέλσι, στο Χάρλεμ. Στη Νέα Υόρκη γνώρισε τα έργα των μαύρων ποιητών της «Αναγέννησης του Χάρλεμ». Το 1968 κυκλοφόρησε το πρώτο του λογοτεχνικό έργο, «The Vulture». Την επόμενη χρονιά, ο συνεργάτης του Κολτρέιν και παραγωγός της τζαζ Μπομπ Θιλ τον ενθάρρυνε να ηχογραφήσει τον πρώτο του δίσκο διαβάζοντας ποιήματά του πάνω σ' ένα υπόβαθρο που έστρωναν μερικοί από τους καλύτερους, τότε, μουσικούς της τζαζ και του φανκ. Το «The revolution will not be televised» ξεχώρισε, αποκαλύπτοντας τον ρόλο των media και την -άγνωστη για τον μέσο Αμερικανό- κατάσταση στα γκέτο.

Τον είπαν «νονό» και «πατέρα του ραπ». Οταν, στο τέλος μιας συναυλίας του στο «Jazz Cafe» του Λονδίνου, πριν από μια δεκαετία, του το υπενθύμισα, γέλασε: «Είμαι απλώς ένας τζαζ πιανίστας και ποιητής», είπε. «Αλλωστε εμείς οι μαύροι ραπάρουμε ανέκαθεν, μεταφέροντας την ιστορία των κοινοτήτων μας, όπως έκαναν οι γκριό στην Αφρική».

Στη μουσική του συναντά κανείς πρώτη φορά το υβρίδιο της άσιντ τζαζ. Ο στίχος του, μια εύστροφη γεμάτη σάτιρα, προειδοποίηση, όχι μόνο για τους Αφροαμερικανούς αλλά και στους πολίτες του κόσμου. Το «The Bottle», από τα χρόνια του '80, έγινε η μεγαλύτερή του επιτυχία, ενώ ράπερ όπως ο Chuck D και ο Mos Def μιλούν γι' αυτόν με σεβασμό. Επειτα από 16 χρόνια σιωπής και δικαστικών περιπετειών που οδήγησαν στον εγκλεισμό του σε σωφρονιστικά και ιδρύματα απεξάρτησης λόγω χρήσης κοκαΐνης, ο Γκιλ επέστρεψε φέτος με το «Ι'm new here». Η νέα περιοδεία του περνά πρώτη φορά και από την Ελλάδα. *