144 χρόνια από τη γέννηση του Ερίκ Σατί

Εκατόν σαράντα τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη γέννηση του Γάλλου συνθέτη και πιανίστα Ερίκ Σατί ο οποίος γεννήθηκε στις 17 Μαΐου του 1866 στην πόλη Ονφλέρ της Νορμανδίας.

Ο Σατί έχει γράψει τόσο μουσική για θεατρικά έργα και μπαλέτο όσο και κομμάτια για πιάνο. Οι συνθέσεις του ήταν πρωτότυπες, μινιμαλιστικές και συχνά παράξενες, ενώ η μουσική του χαρακτηρίζεται ως μουσική της καθημερινής ζωής με έντονο ρεαλισμό, μακριά από ρομαντικές εξάρσεις.

Eίναι γνωστός ως εκκεντρική προσωπικότητα που, αν και δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στο ευρύ κοινό, απολάμβανε την εκτίμηση και το θαυμασμό πολλών νέων συνθετών και μουσικών.

Λίγο καιρό πριν εκδώσει τη συλλογή του «Gymnopedies» (1888), ο Σατί προτιμούσε να συστήνεται ως «gymnopedist» ενώ αργότερα ως «phonometrican» (δηλαδή εκείνος που μετρά τον ήχο) αποφεύγοντας σταθερά τον όρο «μουσικός».

Ο Ερικ Σατί υπήρξε εκπρόσωπος της γαλλικής αβαν γκάρντ και μέχρι τα 40 του χρόνια η μουσική του δε γινόταν ιδιαίτερα σεβαστή καθώς αποτελείτο από επαναλαμβανόμενα μονότονα και απλουστευτικά μοτίβα.

Τον πρώτο καιρό έπαιζε μουσική σε καμπαρέ και καφετέριες για τα προς το ζην. Το 1884 ολοκλήρωσε την πρώτη του σύνθεση αλλά ιδιαίτερη επιτυχία απέκτησε μετά το 1911 όταν ο Ραβέλ παρουσίασε μερικά από τα πρώτα κομμάτια του Σατί και ο Ντεμπισί ενορχήστρωσε δύο από τα έργα της συλλογής του «Gymnopédies».

Μετά από αυτή την επιτυχία ο Σατί συνέχισε να γράφει μουσική με διάφορους παράξενους και συχνά χιουμοριστικούς τίτλους όπως: «Embryons desséchés» ( 1913 ), «Choses vues à droite et à gauche» ( 1914 ) και «Sports et divertissements» ( 1914).

Το 1917 η παράσταση μπαλέτου «Parade» γελοιοποίησε το όνομα του Σατί ως μουσικού με το σκάνδαλο που προκάλεσε. Τη μουσική του συγκεκριμένου μπαλέτου είχε γράψει ο Σατί ενώ το σενάριο ο Ζαν Κοκτό και τα σκηνικά ο Πάμπλο Πικάσο για λογαριασμό του Sergei Diaghilev των ρωσικών μπαλέτων.

Ο Σατί υπήρξε επίσης, μέλος της ομάδας των έξι συνθετών (Groupe des Six) το οποίο αντιτάχθηκε στα μουσικά κινήματα του ιμπρεσιονισμού, του σλαβισμού και του μετά βαγκνερισμού και προώθησε την καθαρή ρεαλιστική μουσική.

Τα έργα του Σατί αποτέλεσαν προπομπό και εμπνευστή μεταγενέστερων καλλιτεχνικών κινημάτων όπως αυτό του μινιμαλισμού και του θεάτρου του Παραλόγου.

Ο εκκεντρικός Γάλλος μουσικός πέθανε την 1η Ιουλίου του 1925 και ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο του Αρκέιγ της Γαλλίας.