Friday, October 17, 2008

Είναι ανισόρροπο να παίζεις 10 ώρες πιάνο τη μέρα


Το λέει αυτό ο κορυφαίος σολίστ Μαρτίνος Τιρίμος, που ξεκίνησε ως παιδί-θαύμα. Ούτε και σ' αυτά, όμως, πιστεύει, αφού όσα γνώρισε είχαν προβληματική προσωπικότητα. Αύριο παίζει στο Μέγαρο, Σούμπερτ, Σούμαν και Κούκο

«Αγοράζεις έναν δίσκο που ακούγεται τέλεια, γιατί έχει γίνει μοντάζ, αλλά όταν πας στη συναυλία δεν ακούς το ίδιο αποτέλεσμα. Ολοι άνθρωποι είμαστε!», λέει ο Μαρτίνος Τιρίμος
Ο Κύπριος σολίστ του πιάνου Μαρτίνος Τιρίμος είχε το ταλέντο από μικρός. Αφοσιώθηκε σ' αυτό και στην κλίση του, χωρίς να πάψει ποτέ να μαθαίνει. Δεν πιστεύει στα παιδιά-θαύματα της μουσικής, γιατί μπορεί να παίζουν τέλεια, αλλά συνήθως έχουν χάσει το συναίσθημα, που κάνει μια ερμηνεία ξεχωριστή.

Το βιογραφικό του είναι πλούσιο. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι έχει σπουδάσει στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου και έχει μετεκπαιδευτεί στη Βιέννη. Εχει συνεργαστεί με τα πρώτα ονόματα αρχιμουσικών, όπως ο σερ Τζον Μπαρμπιρόλι, ο Κουρτ Μαζούρ, ο Τόμας Σάντερλινγκ και ο σερ Σάιμον Ρατλ. Εχει ηχογραφήσει τα κοντσέρτα για πιάνο του Μπραμς, του Σοπέν, του Ραχμάνινοφ, του Τίπετ, όλα τα πιανιστικά έργα των Μότσαρτ, Ντεμπισί και Γιάνατσεκ, και την πρώτη πλήρη σειρά με τις 21 σονάτες του Σούμπερτ (ΕΜΙ, BMG/REGIS, NIMBUS, QUARTZ).

Επί είκοσι χρόνια ασχολήθηκε με τις σονάτες για πιάνο του Σούμπερτ και επιμελήθηκε την κριτική έκδοσή τους στον μεγάλο βιεννέζικο μουσικό οίκο «Wiener Urtext». Του απονεμήθηκε ο Χρυσός Δίσκος για το «Κοντσέρτο για πιάνο αρ. 2» και τις «Παραλλαγές σ' ένα θέμα του Παγκανίνι» του Ραχμάνινοφ.

Ο Μαρτίνος Τιρίμος θα δώσει ρεσιτάλ αύριο, στις 8.30 μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής (Αίθουσα Φίλων της Μουσικής). Θα ερμηνεύσει τα έργα «Οκτώ χοροί» και «Σονάτα αρ. 21» του Σούμπερτ, τη «Φαντασία σε ντο μείζονα» του Σούμαν και τα «Τραγούδια δίχως λόγια» του Περικλή Κούκου. Τα τελευταία αποτελούνται από τρεις συνθέσεις: «Ανοιχτομάτης ύπνος», σε ποίηση Αγγέλου Σικελιανού, και «Ληρολογήματα», «Μέσα στις θαλασσινές σπηλιές», σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη.

Ηθελα να διευθύνω από 12 χρόνων

Είχατε την τύχη να γεννηθείτε μέσα σε μουσική οικογένεια. Σε ποιον βαθμό έπαιξε ρόλο στην επιλογή σας;


«Από οκτώ χρόνων συνόδευα τον πατέρα μου στις πρόβες της ορχήστρας, όταν αυτός διηύθυνε. Μόλις έφτασα στα δώδεκα, του ζήτησα να διευθύνω κι εγώ. Εκείνος αντέδρασε: "Είσαι τρελός, ξέρεις τι σημαίνει να σταθείς μπροστά σε μια μεγάλη ορχήστρα με όλους τους σολίστ;". Τελικώς, διηύθυνα μια ορχήστρα που την αποτελούσαν μέλη της Ορχήστρας της Σκάλας του Μιλάνου, στην "Τραβιάτα". Ενα παιδί δεν συνειδητοποιεί τις δυσκολίες και δεν αισθάνεται φόβο».

Οι Ιταλοί ήθελαν να σας «απαγάγουν» για να ακολουθήσετε καριέρα αρχιμουσικού στη Ρώμη και στο Μιλάνο, αλλά συνάντησαν την άρνηση του πατέρα σας. Γιατί;

«Ο πατέρας μου απέρριψε τις προτάσεις, λέγοντας στους ατζέντηδες: "Θέλω ο γιος μου να μεγαλώσει σαν ένα κανονικό παιδί". Αυτό ήταν σοφό, γιατί αργότερα γνώρισα παιδιά-θαύματα, τα οποία είχαν προβλήματα ως προσωπικότητες. Οταν πήγα στο Λονδίνο, έπρεπε να διαλέξω μεταξύ της σταδιοδρομίας του αρχιμουσικού και του πιανίστα. Δεν ήταν εύκολη απόφαση, διότι ένιωθα ότι μπορούσα να κάνω και τα δύο. Ομως, η επιθυμία μου να εκφραστώ μέσω του πιάνου ήταν πολύ δυνατή».

Δεν ξεχνάτε ποτέ να αναφερθείτε στην προσωπικότητα του Γκόρντον Γκριν, ενός από τους δασκάλους σας στο πιάνο. Ποια ήταν η ιδιαιτερότητά του;

«Είχα μάθει πάρα πολύ λίγα μέχρι να τον γνωρίσω. Ηταν άνθρωπος ο οποίος δεν ήταν φιλόδοξος. Αν ήταν, θα συγκαταλεγόταν στα πιο γνωστά ονόματα ανά τον κόσμο. Ηταν εξαιρετικός καθηγητής και είχε το χάρισμα να συντονίζεται με το ταλέντο του κάθε μαθητή και να τον βοηθάει να βγει ο καλύτερος εαυτός του. Το αποτέλεσμα ήταν ο κάθε μαθητής του να παίζει διαφορετικά».

Το πλούσιο ταλέντο πρέπει να υποστηρίζεται και από μια πλούσια ζωή;

«Τονίζω στους μαθητές μου ότι ο σολίστ είναι ένας κανονικός άνθρωπος. Θεωρώ παράλογο να αφιερώνεσαι δέκα ώρες στο πιάνο και να μην έχεις προσωπική ζωή. Είναι ανισόρροπο».

Ενδιαφέρον για όλες τις τέχνες

Ενας ερμηνευτής δεν πρέπει να γνωρίζει μόνο το έργο, αλλά και την εποχή κατά την οποία γράφτηκε;


«Πρέπει να δείχνει ενδιαφέρον για όλες τις τέχνες. Επί παραδείγματι, μου φαίνεται αδιανόητο να ερμηνεύεις Ραβέλ ή Ντεμπισί και να αγνοείς τους πίνακες των ιμπρεσιονιστών».

Οι εποχές των μεγάλων ερμηνευτών του πιάνου έχουν περάσει ανεπιστρεπτί;

«Ο,τι ήταν αποδεκτό κατά το παρελθόν, μπορεί να μην είναι αποδεκτό σήμερα. Ο Αλφρέ Κορτό (1877-1962) είχε το μεγάλο χάρισμα της φαντασίας και δεν τον ενδιέφεραν τα λάθη στις νότες. Αν έπαιζε σήμερα, θα ήταν δύσκολο να κάνει καριέρα. Ζούμε στην εποχή της ακρίβειας στη μουσική, και σ' αυτό έχουν συντείνει οι ηχογραφήσεις. Αγοράζεις έναν δίσκο που ακούγεται τέλεια, γιατί έχει γίνει το μοντάζ, αλλά όταν πας στη συναυλία δεν ακούς το ίδιο αποτέλεσμα. Ολοι άνθρωποι είμαστε!».

Οι μουσικοί διαγωνισμοί βοηθούν στην ανάδειξη νέων ταλέντων;

«Ακούμε κάτι πολύ ωραίο τεχνικά, αλλά το μουσικό περιεχόμενο είναι πολύ φτωχό. Σ' αυτό φταίνε οι διαγωνισμοί, γιατί σ' αυτούς παίζει μεγάλο ρόλο η τεχνική».

Από τους εν ζωή πιανίστες, ποιοι διαθέτουν τέλεια τεχνική και προσωπική ερμηνεία;

«Ο Ράντου Λούπου, ο Μάρεϊ Περάγια, ο Κρίστιαν Τσίμερμαν και ο Γκριγκόρι Σοκόλοφ». *

No comments: