Rodrigo Leão: «Στη σύνθεση ακολουθώ την έμπνευση και τη διάθεση»

• Ο Πορτογάλος συνθέτης Ροντρίγκο Λεάο στην Αθήνα

Από τον μινιμαλισμό του Μάικλ Νάιμαν στο αργεντίνικο τανγκό και από την κλασική μουσική στην μπόσα νόβα και την ποπ. Αυτό είναι το πεδίο όπου «παίζει» ο Ροντρίγκο Λεάο, ο σημαντικότερος συνθέτης της Πορτογαλίας που σήμερα το βράδυ παρουσιάζει τη δουλειά του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η καριέρα του Λεάο ξεκίνησε το 1982 με την ίδρυση του ροκ γκρουπ, S�tima Legiao -τους Joy Division της Πορτογαλίας όπως του αρέσει να λέει- με τους οποίους κυκλοφόρησε τρεις δίσκους. Λίγο αργότερα -το1985- ίδρυσε τους Madredeus, το συγκρότημα που έκανε την πορτογαλική μουσική αλλά και τον ίδιο ευρύτερα γνωστούς. Ειδικά στην Ελλάδα, οι Madredeus υπήρξαν από τα πιο δημοφιλή γκρουπ της δεκαετίας του ’90. Μαζί τους ηχογράφησε 5 δίσκους δίνοντας, με τις συνθέσεις του, διεθνή ώθηση στο γκρουπ.

Κλασική μουσική

Αν κάτι έχει σημαδέψει τη δουλειά του Λεάο, είναι η κλασική μουσική την οποία αγάπησε μέσω της μητέρας του. Σύγχρονοι συνθέτες όπως ο Μάικλ Νάιμαν, ο Ρουίτσι Σακαμότο, ο Φίλιπ Γκλας τον επηρέασαν βαθιά. Γι’ αυτό άλλωστε, το 1994, πήρε τη μεγάλη απόφαση να αφήσει τους Madredeus και να ακολουθήσει σόλο καριέρα. Παράλληλα, ξεκίνησε να γράφει μουσική για ταινίες γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία ειδικότερα μετά τη συνεργασία του με τον Βιμ Βέντερς στο σάουντρακ της ταινίας «Lisbon Story», ενώ είχε ήδη κυκλοφορήσει τις δύο πρώτες προσωπικές του δουλειές («Ave Mundi Luminar», «Mysterium») σε συνεργασία με τη χορωδία δωματίου Vox Ensemble. Το 2004, κυκλοφόρησε ο καλύτερος, κατά τους περισσότερους, δίσκος της καριέρας του, το «Cinema», στον οποίο συμμετέχουν οι Μπεθ Γκίμπονς (Portishead), Ρόσα Πάσος και Ρουίτσι Σακαμότο.

Τι είναι λοιπόν η μουσική του Λεάο; «Χρησιμοποιώ οπερατικά φωνητικά, κλασικές ενορχηστρώσεις και ποπ γλώσσα», απαντάει ο ίδιος στην «Κ». Δεν ακολουθώ ποτέ κάτι συγκεκριμένο στη σύνθεση, μόνο την έμπνευση και τη διάθεσή μου. Αν δεν έχω έμπνευση προτιμώ να παρακολουθήσω μια ωραία ταινία ή να απολαύσω ένα καλό δείπνο με τους φίλους μου. Η σύνθεση δεν είναι αυτοσκοπός». Ο Ροντρίγκο Λεάο έχει συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσά τους και εκπρόσωποι της βρετανικής και αμερικανικής ποπ σκηνής και με αυτό τον τρόπο κατάφερε να «ανοίξει» το κοινό του. Βέβαια, όταν του το επισημάναμε, δεν κολακεύτηκε ιδιαίτερα. «Δεν το έκανα για να πουλήσω περισσότερο, δεν ακολούθησα κάποια στρατηγική μάρκετινγκ. Αν οι πωλήσεις ήταν το ζητούμενο, θα παρατούσα τη μουσική και θα επέλεγα ένα πιο επικερδές επάγγελμα. Φυσικά και θέλω να γνωρίζουν τη δουλειά μου όλο και περισσότεροι, αλλά και να μη συμβεί εγώ πάλι θα συνεχίσω να γράφω μουσική. Ξέρω πολύ καλά ότι η μουσική δεν είναι μια συνταγή που αρέσει σε όλους, όπως επίσης ξέρω ότι το κοινό μου είναι εκλεκτικό και απαιτητικό. Σε σχέση με τις συνεργασίες, πιστεύω ότι είναι εποικοδομητικό να ανταλλάσσεις απόψεις με καλλιτέχνες διαφορετικής μουσικής παιδείας, αλλά προτιμώ να πιστεύω ότι έχω ακόμη την ικανότητα να ανανεώνομαι μουσικά από μόνος μου».

Κινηματογράφος

Μία από τις μεγάλες αγάπες του Ροντρίγκο Λεάο είναι και ο κινηματογράφος. «Με έχουν σημαδέψει ταινίες των Πίτερ Γκριναγουέι, Αλμοδόβαρ, Τσάρλι Τσάπλιν, Βισκόντι, Ταρκόφσκι και πολλών άλλων», παραδέχεται ο Πορτογάλος συνθέτης. «Και νομίζω ότι η μουσική μου επιτρέπει στον ακροατή να ονειρευτεί όπως κάνει και ο καλός κινηματογράφος». Υπάρχει καλός κινηματογράφος στην Πορτογαλία, γιατί σε αντίθεση με την Ισπανία που «εξάγει» αρκετά ονόματα, στην Πορτογαλία δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη κινητικότητα. «Γίνονται πολύ ενδιαφέρονται πράγματα στο σινεμά», απαντάει ο Ροντρίγκο Λεάο, «αλλά δεν είναι ακόμη η ώρα να βγουν προς τα έξω. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μουσική. Γεννιούνται νέες μουσικές τάσεις, αλλά δεν νομίζω ότι θα φτάσουν μέχρι την Ελλάδα. Δυστυχώς, η μόνη πορτογαλική μουσική που φτάνει σε σας, είναι τα φάντος». Ο Πορτογάλος συνθέτης έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει το τελευταίο του άλμπουμ «A Mae» και μια επιλογή από εξαιρετικές δουλειές όπως οι «Alma Mater», «O Mundo» και «Cinema». Θα τον συνοδεύει το συγκρότημα Cinema Ensemble.

Ο Ροντρίγκο Λεάο δίνει συναυλία σήμερα το βράδυ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τιμές εισιτηρίων: 80, 65, 50, 40 και 28 (φοιτητικό) ευρώ.

• Γιουλη Eπτακοιλη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 08/11/2009