Saturday, October 31, 2009

Τραγούδια και ψυχή



«Κύτταρο. Πότε υγιές, πότε αδιάθετο... Ετσι άφησα τη φωνή μου ζωντανή με τα καλά και τα κακά της. Ανθρώπινη...». Τα λόγια της Ελένης Βιτάλη δίνουν το στίγμα του τελευταίου - διπλού της άλμπουμ με τίτλο «Ζωντανό Κύτταρο» (ζωντανή ηχογράφηση του προγράμματος που παρουσίασε πέρσι στο «Κύτταρο», συντροφιά με τον Αρμένιο δεξιοτέχνη στο ούτι και τραγουδιστή Haig Yazdjian και την Αρετή Κετιμέ). Με τραγούδια από τους τελευταίους προσωπικούς δίσκους της και άλλα που διαχρονικά σφράγισαν την πορεία της, αλλά και με κομμάτια παραδοσιακά και παλιά λαϊκά, η Ελένη Βιτάλη αποδεικνύει ακράδαντα ότι παραμένει ένα από τα πλέον ζωντανά κύτταρα του ελληνικού τραγουδιού, φωνή σπουδαία, πηγαία, ανθρώπινη...

Αυτή η φωνή με το χαρακτηριστικό μέταλλο και την άσβεστη φλόγα, πλάθει ερμηνείες που αναβλύζουν από αλήθεια και προσφέρουν συγκινήσεις. Αξίζει να σημειωθεί η συνεισφορά του εξαιρετικού Haig Yazdjian, υπεύθυνου και για τις ενορχηστρώσεις, που έδωσε ιδιαίτερο μουσικό χρώμα σε αγαπημένα τραγούδια, παραδοσιακά και λαϊκά. Το άλμπουμ περιλαμβάνει πολλά από τα γνωστότερα τραγούδια της δισκογραφίας της ως τον τελευταίο της προσωπικό δίσκο «7 και να προσέχεις» (σε διαφορετικές εκτελέσεις), αθάνατα λαϊκά των Γαβαλά, Πάνου κ.ά., μέχρι την «Πριγκηπέσα» του Μάλαμα (καταπληκτική ερμηνεία). Ανάμεσά τους μια πλειάδα υπέροχων κομματιών: «Μπαλαμός» του Διονύση Τσακνή, «Φεγγάρια» του Νότη Μαυρουδή, «Ταχεία» του Τάκη Σούκα, «Ξενάκι είμαι και θα 'ρθω» του Σταύρου Κουγιουμτζή, αλλά και τα δικά της «Χαραμάδα», «Αρκούδα», «Εγώ τραγούδαγα» κ.ά. Και φυσικά, παραδοσιακά όπως τα «Τζιβαέρι», «Χαλασιά μου», «Με γέλασαν μια χαραυγή» (συγκλονιστική η ερμηνεία της), αλλά και «Η έρημος», σύνθεση του Haig Yazdjian (το ερμηνεύουν μαζί) και το αρμένικο παραδοσιακό «Η ξενιτιά». Ενα άλμπουμ - απόσταγμα φωνής και ψυχής.


«Οι φίλοι μου είμαι εγώ» δηλώνει μέσα από τον τίτλο της τελευταίας του δισκογραφικής δουλειάς ο Διονύσης Τσακνής και το υποστηρίζει με τον καλύτερο τρόπο κάνοντας «δικά» του μια αγκαλιά τραγούδια που έγραψαν γι' αυτόν φίλοι του, συνθέτες και στιχουργοί. Δίνοντας φωνή, δύναμη, ψυχή σ' ένα πολυσυλλεκτικό μεν αλλά ταυτόχρονα κοινής αισθητικής αντίληψης μουσικό «ψηφιδωτό». Τραγουδοποιός, που στη διάρκεια της σχεδόν τριαντάχρονης πορείας του μάς έχει προσφέρει μερικές από τις σημαντικότερες δημιουργίες του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού, εκείνου που παραμένει ακόμη στις «επάλξεις» της κοινωνικο - πολιτικής αφύπνισης, ο Διονύσης Τσακνής στο συγκεκριμένο δίσκο για πρώτη φορά επέλεξε να κρατήσει μόνο το ρόλο του ερμηνευτή. Δεν ερμηνεύει δικά του τραγούδια κατά κύριο λόγο, αλλά δημιουργίες μιας μεγάλης συντροφιάς, που την απαρτίζουν καλλιτέχνες, όπως οι Σταμάτης Κραουνάκης, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Φίλιππος Πλιάτσικας, Γιάννης Σπάθας, Δημήτρης Μπαρμπαγάλας, Νίκος Ζούδιαρης, Λίνα Δημοπούλου, Σταμάτης Χατζηευσταθίου, Μιχάλης Γελασάκης, Ιρις Λουκά κ.ά. Δύο τραγούδια έγραψε ο ίδιος ο Δ. Τσακνής, ενώ στο δίσκο περιλαμβάνονται επίσης το γαλλικό τραγούδι «Unautrenom» (ελληνικοί στίχοι: Λίνας Δημοπούλου) καθώς και ένα μελοποιημένο ποίημα του Φρανσουά Βιγιόν από τον Νίκο Ζούδιαρη (ελληνική απόδοση στίχων: Σπύρος Σκιαδαρέσης). Η ενορχήστρωση είναι του Δημήτρη Μπαρμπαγάλα, ενώ σ' ένα κομμάτι τραγουδά η Ειρήνη Ψυχράμη. Από τις σημαντικότερες στιγμές του δίσκου ο «Λήσταρχος Νταβέλης» του Στ. Κραουνάκη, που στο πρόσωπο του Δ. Τσακνή βρήκε τον ιδανικό ερμηνευτή του, «Ο κύριος Francois Villion» του Ν. Ζούδιαρη και η «Βουτιά».

Ενα απάνθισμα από τα ωραιότερα και πιο γνωστά τραγούδια, που έχει ερμηνεύσει ο Βασίλης Σκουλάς, περιλαμβάνονται στο διπλό CD «Στο ξέσπασμα του φεγγαριού». Φωνή ξεχωριστή, που ανδρώθηκε στην Κρήτη, αλλά άνοιξε και άλλους «δρόμους», ο Βασίλης Σκουλάς ερμηνεύει τραγούδια πολλών και διαφορετικών δημιουργών. Με γνώση, ωριμότητα και βιώματα δεκαετιών, και με τη συνοδεία φίλων του ερμηνευτών και δημιουργών, ο καταξιωμένος κρητικός καλλιτέχνης κάνει μία αναδρομή στην πορεία του με πολλούς και σημαντικούς «σταθμούς». Τραγουδά δημιουργίες μεγάλων συνθετών και στιχουργών, όσο και κορυφαίων ποιητών μας όπως ο Βιτσέντζος Κορνάρος και ο Νικηφόρος Βρεττάκος («Πικραμένος αναχωρητής») κ.ά. Στο άλμπουμ - είναι καρπός ζωντανής ηχογράφησης - συμμετέχουν οι Παντελής Θαλασσινός, Γιώτα Nέγκα, Δημήτρης Aποστολάκης, Mίλτος Πασχαλίδης και Γεράσιμος Aνδρεάτος.

Μ' ένα διπλό άλμπουμ που συνοδεύεται από το «χαιρετισμό» της «Και πάλι χαίρετε!» (έτσι τιτλοφορείται), επανέρχεται μετά από 13 χρόνια, η Αρλέτα στη δισκογραφία. Το πρώτο cd περιλαμβάνει τα καινούρια τραγούδια της κι ένα ορχηστρικό, σε μουσική δική της και των Βαγγέλη Γεωργίου και Βασίλη Ρακόπουλου και σε στίχους επίσης δικούς της στην πλειονότητα - από ένα τραγούδι έγραψαν οι Σάννυ Μπαλτζή, Σωτηρία Μπαβέλου και Αλέξανδρος Δήμας. Το δεύτερο cd περιλαμβάνει επανεκτελέσεις μεγάλων επιτυχιών της σε νέα ενορχήστρωση του Βασίλη Ρακόπουλου, καθώς και κάποια απρόσμενα τραγούδια, όπως το «Plaisir d' amour» ή τα παραδοσιακά «Στης πικροδάφνης τον ανθό», «Ο βουτηχτής» και «Κοντούλα λεμονιά», που η Αρλέτα ερμηνεύει με τον δικό της ιδιαίτερο, μοναδικό τρόπο. Δικά της είναι και τα σχέδια στο εξώφυλλο και το ένθετο του άλμπουμ.

Η μουσική και τα τραγούδια που έγραψε ο Βαγγέλης Γιαννάκης για τη θεατρική παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη «Ο Μεγαλέξανδρος και ο καταραμένος δράκος» περιλαμβάνονται στο ομότιτλο CD, που κυκλοφόρησε, με ερμηνευτή τον Παντελή Θαλασσινό - συμμετέχουν ο Δήμος Αβδελιώδης και η Μαρίνα Αργυρίδου. Ο Π. Θαλασσινός ξετυλίγει το μίτο του αλληγορικού παραμυθιού, καταθέτοντας ερμηνείες που χαρακτηρίζονται από εκφραστικότητα και μελωδικότητα.

Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ, Ριζοσπάστης, 01/11/2009

No comments: