ΤΣΑΡΛΣ ΛOΪΝΤ «Το να παίζεις τζαζ στη σκηνή είναι σαν ελεύθερη πτώση»

«Στην εποχή μας είναι σαν να στεκόμαστε στους ώμους όλης της ιστορίας της μουσικής», λέει ο Τσαρλς Λόιντ που η δική του προσωπική ιστορία στην τζαζ τού εξασφαλίζει πανοραμική θέση. Ο διάσημος σαξοφωνίστας παίζει απόψε στη Θεσσαλονίκη
Τα όνειρα των καλλιτεχνών δεν πραγματοποιούνται πάντα. Και αυτό μερικές φορές τους βγαίνει σε καλύτερο. «Όταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω τραγουδιστής. Σύντομα όμως ανακάλυψα πως δεν μπορούσα να τραγουδήσω. Έτσι το σαξόφωνο έγινε η φωνή μου. Και με αυτό νιώθω ότι μπορώ να εκφράσω τον εσωτερικό μου κόσμο», λέει ο Τσαρλς Λόιντ. Στ΄ αλήθεια, ο Τσαρλς Λόιντ δεν θα μπορούσε να είναι πιο ακριβής για τη σχέση ζωής που έχει με τη μουσική. Ένας από τους πιο ξεχωριστούς παίκτες στη τζαζ, με εκτόπισμα και προσφορά, έχει στα 71 του χρόνια έναν πολύ σημαντικό λόγο να συνεχίζει- ακόμη περισσότερη μουσική. Απόψε παίζει στη Θεσσαλονίκη, στο Μέγαρο Μουσικής, και όπως λέει, λίγες ώρες πριν από τη συναυλία του με το Charles Lloyd Quartet «υπάρχει μια πολύ ωραία έκπληξη για το ελληνικό κοινό. Η αγαπημένη μου φίλη Μαρία Φαραντούρη θα βρεθεί μαζί μας στη συναυλία και θα τραγουδήσει κάποιες από τις συνθέσεις μου, όπως επίσης και μερικά υπέροχα ελληνικά τραγούδια που μου έχει διδάξει, ανάμεσα στα οποία και μια καταπληκτική σύνθεση του Μίκη Θεοδωράκη σχετικά με το Χιόνι τη Νύχτα. Οι εικόνες σε αυτό το ποίημα είναι πολύ δυνατές».

Οι μουσικές εμπειρίες του Λόιντ Τσαρλς γεμίζουν βιβλία, από τις ανήσυχες εποχές της τζαζ στη δεκαετία του ΄60 και την μπάντα του Τσίκο Χάμιλτον ώς τη μεγάλη του επιτυχία με το «Forest Flower» και ώς τις δουλειές του με τnν ΕCΜ ( πιο πρόσφατη το «Rabo de Νube», που θα παίξει και σήμερα) και τις ενδιαφέρουσες συνεργασίες του με άλλους σπουδαίους μουσικούς της τζαζ.

«Πολλά σημαντικά πράγματα στη μουσική έγιναν πριν από εμάς. Στεκόμαστε στους ώμους όλης της ιστορίας της μουσικής- μιλώντας σφαιρικά. Αλλά ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα δεν σταματούν, οι άνθρωποι συνεχίζουν να εμπνέονται και να εκφράζονται μέσα από τη μουσική» λέει, ενώ αυτόν τον καιρό δουλεύει πάλι πάνω σε κάτι καινούργιο. Πρόκειται για μια όπερα.

«Είναι μια όπερα πάνω στη ζωή των παππούδων μου και ελπίζω σε αυτή τη ζωή να καταφέρω να την ολοκληρώσω». Υπάρχει κάτι άλλο που θα ήθελε να κάνεισε αυτή τη ζωή- και δεν το έχει κάνει ακόμη;

«Σκέφτομαι συχνά την ελεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο και την υπέροχη αίσθηση της ελευθερίας τού να πέφτεις απο τον ουρανό. Πρέπει να τα βγάζεις όλα από πάνω σου για να το κάνεις.

Είναι κάπως έτσι και στη συναυλία. Η σκηνή είναι σαν την ελεύθερη πτώση. Κάθε βρά δυ βγαίνουν όλα έξω, ψηλά πάνω σε ένα σχοινί, χωρίς δίχτυ ασφαλείας από κάτω».

Πριν φθάσει να κατακτήσει την τζαζ σκηνή ωστόσο και να γίνει ένας από εκείνους τους μουσικούς που δημιουργούν γύρω από το σαξόφωνο τη δική του οντότητα και έναν ολόκληρο κόσμο, ο Τσαρλς Λόιντ ξεκίνησε από το Μέμφις, την εποχή που εκεί γεννιόταν το ροκενρόλ, για το Λος Άντζελες έχοντας ήδη μια μικρή αλλά πολύτιμη εμπειρία. «Το Μέμφις ήταν ένα πολύ ζόρικο μέρος για να μεγαλώνεις. Πολύ πλούσιο μουσικά, αλλά ήταν η εποχή των φυλετικών διακρίσεων και έχω μερικές πολύ άσχημες αναμνήσεις. Από τριών χρόνων πάλευα να βρω έναν τρόπο για να φύγω μακριά. Πολλές πάντως από τις πρώτες εμπνεύσεις μου έρχονταν από τη φάρμα του παππού μου στον Μισισιπή. Στο Μέμφις ωστόσο έχω δεκαετίες να πάω».

• Από την εμπειρία σας και την ικανότητά σας να εντοπίζετε νέα ταλέντα, ποια η διαφορά τελικά ανάμεσα σε έναν καλό και έναν σπουδαίο τζαζ καλλιτέχνη;

Δύσκολο να το πεις με λόγια. Είχα τη μεγάλη τύχη στη ζωή μου να μοιραστώ μουσική με μερικούς από τους πιο σπουδαίους- ωστόσο εκείνη την εποχή έπαιζα μαζί τους γιατί εγώ πίστευα ότι ήταν σπουδαίοι, ο κόσμος δεν ήξερε τίποτα γι΄ αυτούς. Όταν κοιτάω πίσω τώρα, έχει πολύ ενδιαφέρον. Μπούκερ Λιτλ, Κιθ Τζάρετ, Τζακ Ντεζονέτ, Χέρμπι Χάνκοκ, Σκοτ ΛαΦάρο, Μισέλ Πετρουτσιάνι, Μπραντ Μέλνταου, Έρικ Χάρλαντ, ΤΖέισον Μοράν, Ρούμπεν Ρότζερς. Όλοι σπουδαίοι. Ποιο είναι το κοινό χαρακτηριστικό; Ότι όλοι τους είναι ατρόμητοι, δεν βάζουν περιορισμούς στην έκφρασή τους, ψάχνουν να κατακτήσουν συνεχώς την επόμενη κορυφή. Και έχουν την ικανότητα να ξεπερνούν το συνηθισμένο με τη δημιουργικότητά τους. Η μουσική μέσα από τα χέρια των σπουδαίων καλλιτεχνών καταφέρνει να αγγίζει την καρδιά άμεσα και βαθιά.

ΙΝFΟ

Ο Charles Lloyd και το κουαρτέτο του (Jason Μoran πιάνο, Reuben Rogers μπάσο, Νasheet Waits ντραμς) στο 21o Εθνο Τζαζ Φεστιβάλ, απόψε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Με μια ματιά

● Γεννήθηκε στο Μέμφις το 1938 ● Παίζει σαξόφωνο και αλλά πνευστά ● Πρώτη ηχογράφηση σαν band leader: «Discovery! Τhe Charles Lloyd quartet» (1964) ● Νέο άλμπουμ: «Rabo de Νube» (ΕCΜ) ● Στο Ίντερνετ: http: //charleslloyd. com

• Της Μαρίας Μαρκουλή, TA NEA: Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2009