Κι αν χιονίζει και αν βρέχει η λατρεία τους αντέχει

• ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΕΛΙΟ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ ΣΤΟ ΚΑΛΛΙΜΑΡΜΑΡΟ

Οχι μόνο Καλλιμάρμαρο, αλλά και καλλίφωνο και παραδομένο το βράδυ της Παρασκευής σε μια λαϊκή γιορτή εξ Ανατολών, όπως ταίριαζε στη μνήμη του Στέλιου Καζαντζίδη.

Με όλα τα απαραίτητα συστατικά: από τις λαϊκές «τσαλκάντζες» και τα ταξίμια και το κέφι, μέχρι την... τσίκνα που διέχεαν στην ατμόσφαιρα καμιά 20αριά καντίνες έξω από το Στάδιο. Μόνη «δυτικοευρωπαϊκή» παραφωνία, ο... λονδρέζικος καιρός, που απειλούσε να διαλύσει τη συναυλία και τελικά κατάφερε να την επισπεύσει.

Ενα μισάωρο πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι επίμονες ψιχάλες έγιναν κανονικότατη μπόρα. Οι διοργανωτές αναγκάστηκαν, παρότι ο κόσμος ήταν αποφασισμένος να μη φύγει, να κηρύξουν τη λήξη της βραδιάς. Αλλωστε τα όργανα και οι εγκαταστάσεις κινδύνευαν να καταστραφούν από το νερό και οι τεχνικοί από ηλεκτροπληξία.

Μέχρι τότε η γιορτή είχε όλα τα συστατικά ενός ελληνικού γλεντιού. Είχε τα μεγάλα τραγούδια του καζαντζιδικού ρεπερτορίου, αλλά και τα λιγότερο μεγάλα, που όμως κι αυτά πέρασαν στην Ιστορία, χάρη στη μεγαλύτερη λαϊκή φωνή που θήτευσε ποτέ στην Ελλάδα. Είχε τη συμμετοχή έξι μεγάλων τραγουδιστών. Είχε τα ανατολίτικα ταξίμια από τα μπουζούκια, τις εισαγωγές από το θρηνητικό βιολί του Θανάση Ζέρβα και το χοϊκό σόλο στο «Υπάρχω» από το κανονάκι του Πάνου Δημητρακόπουλου. Είχε τον κόσμο (περί τις 55.000 ανθρώπους), αυτόν τον απλό, λαϊκό κόσμο, που ακόμα και τώρα τα μεράκια και τα κέφια του τα «βαφτίζει» στον απόηχο της φωνής του Καζαντζίδη. (Οι συνταξιδιώτες μου στο ταξί ήταν 25άρηδες Βορειοηπειρώτες και μεροκαματιάρηδες, που πίνουν κρασί στο όνομα του λαϊκού μας βάρδου.) Είχε τέλος οικοδέσποινα τη Μαρινέλλα, μια έμπειρη μούσα του live, ικανή να κερδίζει τις εντυπώσεις ακόμη και όταν οι συνθήκες είναι δυσχερείς.

• «Μαντουμπάλα» με Μαρινέλλα

Μετά τα εισαγωγικά βίντεο με στιγμιότυπα της ζωής του νεαρού Καζαντζίδη και την ηχογραφημένη ερμηνεία του στο τραγούδι του «Αυτή η νύχτα μένει», η Μαρινέλλα έφτασε στη σκηνή απαστράπτουσα, με το βαρύ καθήκον να ξεκινήσει το πρόγραμμα της βραδιάς με την «Μαντουμπάλα». Τραγούδι-φετίχ, ερμηνεύτηκε ιδανικά για όσους μπορούσαν να το ακούσουν. Ηδη οι ψιχάλες είχαν στοιχίσει μια προσωρινή βλάβη στις ηχητικές εγκαταστάσεις. Μέχρι να αποκατασταθεί, η Μαρινέλλα είχε ερμηνεύσει το «Δεν θα ξαναγαπήσω» του Λοΐζου και το «Ας παν στην ευχή τα παλιά» του Καλδάρα, φροντίζοντας να στρέφεται συχνότερα στις κερκίδες, που αντιμετώπιζαν το μεγαλύτερο πρόβλημα στον ήχο. Ακόμα κι αυτές ακολουθούσαν τη χορωδία των ρεφρέν, που ταξίδευε τις μελωδίες μέχρι εκεί όπου ο Στέλιος Καζαντζίδης σίγουρα θα άκουγε τσουγκρίζοντας το ποτήρι του με τον Πάνο Γεραμάνη...

Το πρώτο ντουέτο της βραδιάς («Ο,τι αγαπάω εγώ πεθαίνει» του Καλδάρα) έφερε δίπλα στη Μαρινέλλα τον Γιώργο Νταλάρα για μια σειρά από καλοκουρδισμένες διφωνίες («Βράχο-βράχο τον καημό μου», «Το πέλαγο είναι βαθύ», «Κουρασμένο παληκάρι»).

Το επόμενο ντουέτο είχε μια λαμπρή πρωτιά: Μαρινέλλα - Δημήτρης Μητροπάνος στο «Μια παλιά ιστορία». Είχε προηγηθεί σόλο η ερμηνεία απ' τον Μητροπάνο τραγουδιών του Μίκη («Σαββατόβραδο»), του Καλδάρα («Αλλοτινές μου εποχές») κ.ά.

• Χορός με τη Χαρούλα

Ο κόσμος ήδη χόρευε στις κερκίδες όταν η Χάρις Αλεξίου αψήφισε τον καιρό: «Κι αν χιονίζει και αν βρέχει τ' αγριολούλουδο αντέχει», ερμήνευσε άψογα τον μεγάλο λαϊκό ύμνο του Νικολόπουλου. Ξορκίζοντας τη βροχή, συνέχισε με το ίδιο πάθος, χαρίζοντάς μας άλλον έναν απρόβλεπτο συνδυασμό: μαζί με τη Μαρινέλλα ανέλαβαν να πουν το «Νυχτερίδες και αράχνες», άλλο λαϊκό έπος του Νικολόπουλου. Οπως και το «Υπάρχω», που ξανάφερε στη σκηνή τον Γιώργο Νταλάρα, για να πει κι αυτός και Δερβενιώτη («Πάρε τα χνάρια μου») και Μίκη («Παράπονο») και Ακη Πάνου («Η ζωή μου όλη»).

Η βροχή είχε αρχίσει να γίνεται απειλητική όταν η Γλυκερία τραγούδησε τη «Ζιγκουάλα». Οσο πιο πολύ έβρεχε, τόσο πιο πολύ κέφι άναβε απ' την ψηλότερη κερκίδα μέχρι το βάθος της σκηνής, όπου ο «κρουστός» Πέτρος Κούρτης χόρευε πάνω στα ντραμς του για χάρη της Ινδής βασίλισσας του καζαντζιδικού πενταγράμμου. Οταν πια η καταιγίδα ήταν τόσο πυκνή, ώστε το μελάνι στις σημειώσεις να σβήνει, ο Πασχάλης Τερζής βγήκε με το βαρύ λαϊκό του μπάσο αδιάβλητο απ' την κακοκαιρία. Ο κόσμος, παρακινημένος από την αταξία που προκαλούσαν οι καιρικές συνθήκες, κατέβηκε μπροστά στη σκηνή. Η βραδιά έκλεισε με επευφημίες κι ένα κορυφωμένο συναίσθημα, που δεν πνίγηκε ούτε καν όταν αποφασίστηκε η εσπευσμένη λήξη. Αλλωστε, αν κάτι δίδαξε ο Καζαντζίδης, ήταν τη στωικότητα στις πάσης φύσεως κακοτυχίες. Κι από αυτή την άποψη, δεν θα μπορούσε να υπάρχει και καταλληλότερη... Καληνύχτα Στέλιο. *

• Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2009