Η φτώχεια θέλει καλοπέραση

Νέοι ελληνικοί δίσκοι

• Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το παλιό, κλασικό ρεπερτόριο ή το μεγαλύτερο μέρος από τους προσωπικούς καταλόγους των σημαντικών, των βετεράνων ή των δημοφιλέστερων της δισκογραφίας διατίθεται μέσω των εφημερίδων. Καλλιτέχνες ή εταιρείες ψάχνουν εναλλακτικούς τρόπους διανομής.

Οι νέοι καλλιτέχνες ζουν στη δημοκρατία ή στην αναρχία του Ιντερνετ. Αλλά εν τω μεταξύ, όσο το cd επιβιώνει ακόμα, νέες κυκλοφορίες θα υποδέχονται τη νέα σεζόν, μαζί με τα πρωτοβρόχια. Εχουμε πάντως πολλά να περιμένουμε μέχρι τα Χριστούγεννα: live, εκπλήξεις, καινούργια τραγούδια, παλιά τραγούδια, μελοποιήσεις...

**ΜΕΓΑΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ-ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Καινούργιο δίσκο ετοιμάζει η Χαρούλα Αλεξίου και, όπως φαίνεται, μέχρι τα Χριστούγεννα το αργότερο, θα βρίσκεται στα ράφια των δισκοπωλείων, με τη σφραγίδα της δικής της δισκογραφικής εταιρείας «Εστία». Θα είναι δικά της τραγούδια, θα είναι άλλων; Οι συνεργάτες της κρατούν το στόμα τους ερμητικά κλειστό.

Ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει 15 τραγούδια σε ανέκδοτους στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, τους οποίους πρόλαβε να μελοποιήσει λίγο πριν πεθάνει ο Μάριος Τόκας. Δική του επιθυμία ήταν να τα ερμηνεύσει ο Μητσιάς. Ο δίσκος θα κυκλοφορήσει τα Χριστούγεννα -πιθανότατα από τη Legend.

«Συμπέρασμα 1» λέγεται ο νέος δίσκος του Γιάννη Πάριου, με τραγούδια σε δικούς του στίχους και μουσική Γιάννη Χριστοδουλόπουλου. Αναμένεται μέσα στον Σεπτέμβριο (Minos-Emi)

**ΑΓΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΑ... FUN CLUB

Οι ορκισμένοι θαυμαστές τους αγωνιούν. Οπότε...

Μέχρι τα Χριστούγεννα θα 'χει κυκλοφορήσει («Λύρα») ο νέος δίσκος του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Προγραμματιζόταν για τον Οκτώβριο, αλλά καθυστέρησε η ηχογράφηση. Μέχρι τότε το κοινό του ας παρηγορηθεί με τις συναυλίες του (16/9 θα είναι στους Βράχους), στις οποίες παίζει συνήθως και δύο τραγούδια από την καινούργια του δουλειά: «Σιμούν» και «Ο Σαν Μικέλε είχε ένα κόκορα».

Σ' αυτό το διάστημα περιμένουμε και το καινούργιο cd του Σωκράτη Μάλαμα. Φήμες ψιθυρίζουν για ωραία λαϊκότροπα τραγούδια, που θα ερμηνεύει ο ίδιος.

Στις 14 Σεπτεμβρίου θα έχουμε σίγουρα στα χέρια μας το καινούργιο cd του Μανώλη Φάμελλου, με τίτλο «Η στιγμή που κρατάει πάντα» (Legend) και περιεχόμενο τραγούδια συνεπή στην ηλεκτρική μπαλάντα α la Φάμελλος.

Οσο κι αν αστειεύεται ο Αργύρης Μπακιρτζής, ότι χρόνια τώρα στις συναυλίες τους βλέπουν πάντα τα ίδια -λίγα- γερασμένα πρόσωπα, οι «Χειμερινοί Κολυμβητές» έχουν πολλούς πιστούς. Κι όλοι περιμένουν μέχρι τα Χριστούγεννα τη νέα τους δουλειά (Λύρα). Το μόνο που ξέρουμε μέχρι στιγμής είναι ποιος θα τραγουδάει.

* ΚΑΛΩΣ ΤΟΥΣ

Τους είχαμε χάσει κάποια χρόνια. Τους ξαναβρίσκουμε φέτος.

Διπλό cd της Αρλέτας αναμένεται (Legend) μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου. Το πρώτο μέρος θα περιλαμβάνει τα γνωστά της κομμάτια, διασκευασμένα από το νεαρό «Δίδυμο» (Ιάσων Γρηγορίου, Γιάννης «Loud» Πετειναράς) που συνεργάστηκε πρόσφατα και με τη Μελίνα Τανάγρη. Το δεύτερο θα έχει καινούργια τραγούδια, σε δική της μουσική και τα περισσότερα με τους δικούς της στίχους. Ενα πάντως θα είναι σίγουρα με στίχους της Σωτηρίας Μπαβέλου.

Mode Plagal. Το πιο ενδιαφέρον συγκρότημα της ελληνικής μουσικής σκηνής, ένα είδος από μόνο του, επιστρέφει στη δισκογραφία (Λύρα) ύστερα από 6 χρόνια.

Φάνης Μεζίνης. Θυμάστε τη φωνή που πρωτοερμήνευσε το «Πανεπιστήμιο»; Ηταν στον δίσκο «Τα μπλουζ τα λαϊκά» που κυκλοφόρησε το 2000, με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη. Επιστρέφει φέτος.

*ΕΠΑΝΕΚΤΕΛΕΣΗ-ΕΚΠΛΗΞΗ

Το παλιό ρεπερτόριο είναι μια αστείρευτη πηγή. Ειδικά όταν η επανεκτέλεσή του συνδυάζεται απρόβλεπτα.

Ο Γιώργος Μαργαρίτης τραγουδά Βασίλη Τσιτσάνη (Legend) σε ένα διπλό cd.

Ο Κώστας Μακεδόνας πάλι προτιμά τον Νίκο Γούναρη και μερικά από τα υπέροχα τραγούδια του «Ενα βράδυ που 'βρεχε», «Για την απονιά σου», «Πού να 'σαι τώρα αγαπημένη»...

**ΤΑ LIVE

Μεγάλες ή μικρές συναυλίες, το απάνθισμα του ρεπερτορίου κάθε καλλιτέχνη κι ο παλμός του κόσμου.

«Μανώλης Μητσιάς - 40 χρόνια. Από την Ελευσίνα στο Ηρώδειο» και μερικά από τα αριστουργηματικά τραγούδια, που ερμήνευσε τον Ιούνιο στο Ηρώδειο, σε μια διπλή κασετίνα (Legend)

Δημήτρης Μητροπάνος. Η συναυλία, που θα γίνει στις 10 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο, θα ηχογραφηθεί και θα κυκλοφορήσει πιθανότατα τα Χριστούγεννα (ΕΜΙ)

Ο Ψαραντώνης είναι ένα σταθερό σημείο αναφοράς του κρητικού μουσικού πολιτισμού, που λατρεύεται ως το δικό μας έθνικ. Ενα live του αναμένουμε από τη Λύρα.

«Sing City» και η ζωντανή ηχογράφηση της περσινής συνάντησης σε «Κύτταρο» και «Ροντέο» των Σωτηρίας Λεονάρδου-Στέλιου Μποτωνάκη - Βασίλη Γισδάκη.

Locomondo. Το συγκρότημα που έφερε τη ρέγκε και το σκα στα καθ' ημάς, σε μία χαρούμενη, ζωντανή ηχογράφηση (Legend).

**ΟΙ ΜΕΛΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Από τον Ντίλαν Τόμας μέχρι την Κική Δημουλά και τον Διονύση Καψάλη.

Το συγκρότημα «Ανεμος» είχε συνεργαστεί και στο παρελθόν με τη Λίνα Νικολακοπούλου για κάποια live. Αυτή τη φορά υλοποιούν δισκογραφικά μία ενδιαφέρουσα ιδέα. Σε επιμέλεια της ίδιας μελοποιούν με τον τρόπο τους τα αγαπημένα τους ποιήματα. Γι' αυτό και ο «Χρυσός Λόγος» συγκεντρώνει σ' ένα lounge μουσικό περιβάλλον από Τζελαλαντίν Ρουμί μέχρι Εμπειρίκο, από Ντίλαν Τόμας μέχρι Δημουλά κι από Γιώργο Σκούρτη μέχρι Λίνα Νικολακοπούλου (ΕΜΙ).

Τα τραγούδια που συνέθεσε ο Νίκος Ξυδάκης για την, εμπνευσμένη από τον Καβάφη, παράσταση στο Φεστιβάλ Αθηνών «Rue Lepsius», μελοποιώντας ποιήματα του Διονύση Καψάλη από τη συλλογή «Ο Τάφος του Καβάφη», θα κυκλοφορήσουν από τη «Λύρα». Που σημαίνει, εκτός των άλλων, ότι ο Ξυδάκης επέστρεψε στα παλιά του δισκογραφικά λημέρια.

Ποίηση από τον Ευριπίδη μέχρι τον Ελευθερίου και τον Καρατζά με ενδιάμεσα κάποια ποιητικά σπαράγματα των Καρούζου, Εμπειρίκου και Σεφέρη, μελοποίησε ο Γιώργος Ανδρέου, αντιμετωπίζοντας όμως τον ποιητικό λόγο ως ρετσιτατίβο, ερμηνευμένο από την Αθηνά Ανδρεάδη.

Ποιήματα που μελοποίησε κατά καιρούς (πιο πρόσφατα ένα απόσπασμα από το «Κύριε» της Κικής Δημουλά) συγκεντρώνει ο Σταμάτης Κραουνάκης για έναν δίσκο, που θα περιλαμβάνει όμως και μερικά καινούργια του τραγούδια. Αρκεί να βρει καιρό να τα ηχογραφήσει, ώστε μέχρι τα Χριστούγεννα να κυκλοφορήσουν (αναλαμβάνοντας προσωπικά έκδοση και διάθεση, όπως συνηθίζει τα τελευταία χρόνια).

**ΑΠΟ ΤΗ ΣΚΗΝΗ ΣΤΟ CD PLAYER

Πολύχρωμη, ευφάνταστη, χαρούμενη και εκ των βασικών πρωταγωνιστών στους κατά Σωτήρη Χατζάκη επιδαυρικούς «Ορνιθες», η μουσική του Μίνωα Μάτσα αναμένεται σύντομα (Minos-ΕΜΙ).

«Ο Μπερντές του Καραγκιόζη, η λάμπα της συνείδησης και το σεντόνι της μνήμης» ήταν το, γραμμένο για να παρουσιαστεί στην Πάτρα-Πολιτιστική Πρωτεύουσα, έργο-αφιέρωμα στο αρχέτυπο του Καραγκιόζη. Ο Γιώργος Ανδρέου μελοποιούσε στίχους που έγραψαν ειδικά οι Μ. Ελευθερίου, Οδ. Ιωάννου, Θ. Γκόνης, Ν. Ζούδιαρης, Φ. Δεληβοριάς, Χρ. Θηβαίος. Αναμένουμε την ηχογράφησή του (Sony) το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2010.

**ΤΟΠΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ.

Το νέο label της Sony «Ακτή live'n' studio», με συνοδοιπόρο την εταιρεία «Show What» και την καλλιτεχνική ευθύνη του Γιώργου Ανδρέου αγκαλιάζει τη δισκογραφία και τα live νέων δημιουργών. Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσουν 5 cd με 7 τραγούδια το καθένα των Ορέστη Ντάντου, Ευτυχίας Μητρίτσα, Σταύρου Σιόλα, Ελεάννας Ζεγκίνογλου και Γεωργίας Νταγάκη. Και σε προσιτή τιμή: 7,70 ευρώ.

Λέγονται «Χρώμα», είναι ένα δυναμικό ελληνόφωνο ροκ συγκρότημα με δυναμικό πολιτικό στίχο από τη Θεσσαλονίκη και σκοπεύουν να μας συστηθούν και δισκογραφικά, με συμμέτοχο τον Διονύση Σαββόπουλο (Legend).

Η κατεξοχήν νεανική κι ανεξάρτητη δισκογραφική «Archangel» υπόσχεται μέσα στο 2010 καινούργια Μόνικα και καινούργιες «Ρόδες». Αλλά εν τω μεταξύ προγραμματίζει άμεσα την κυκλοφορία καινούργιων cd από τους Lumiere Brother, Mary's Flower Superhead, Black Ocean, My Wet Calvin και Soumka.

**ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΚΙ ΑΛΛΑ

Οπως;

Δίσκο με τη Γιώτα Νέγκα που μετεγγράφη στη Legend.

Κι από τη Universal, άλμπουμ των Γιώργου Καραδήμου, Δημήτρη Κοργιαλά, Δέσποινας Ολυμπίου, Νότη Σφακιανάκη, Κώστα Μαρτάκη, Professional Sinnerz και Going Through. *

Οι πωλήσεις κατρακυλούν από χρόνο σε χρόνο

Πόση αισιοδοξία επιτρέπει η νέα σεζόν; Οι καλλιτέχνες είναι φυσικό να θέλουν να κοινοποιούν τις δημιουργίες τους, είτε για λόγους επιβίωσης, ουσιαστικής και καλλιτεχνικής, είτε για λόγους εμπορικούς.

Οι ίδιοι όμως σε κατ'ιδίαν συζητήσεις παραδέχονται ότι το cd είναι ένα ξεπερασμένο μέσον και ομολογούν την αμηχανία τους, όχι για το αύριο της δισκογραφίας, αλλά ήδη για το σήμερα, που άλλωστε ανήκει στη γενιά του Ι-Pod. Σε μια γενιά ,δηλαδή, που δεν αναγνωρίζει τη λογική του ενός άλμπουμ των 14 τραγουδιών αλλά είναι θιασώτης της λογικής του ενός τραγουδιού.

Τις δυσοίωνες προβλέψεις ενισχύει και η απλή αριθμητική. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών που δημοσιοποιήθηκαν τον Μάιο στο 5ο Athens Music Forum, το 2008 ο τζίρος της ελληνικής δισκογραφίας μειώθηκε κατά 30%, φτάνοντας στα 30,3 εκατομμύρια ευρώ από 42,4 εκ.ευρώ που ήταν το 2007. Επίσης, ο αριθμός των cd που πωλήθηκε το 2008 έφτασε ασθμαίνοντας τα 5,6 εκ.ευρώ, δηλαδή 2 εκ. ευρώ λιγότερα από το 2007.

Αλλά και το download, παρ' ότι διεθνώς σημειώνει άνοδο που ξεπερνά το 150%, στην Ελλάδα δεν φαίνεται να αποδίδει: το 2008 οι Ελληνες χρήστες δαπάνησαν 1,4 εκ. ευρώ «κατεβάζοντας» μουσικά «προϊόντα», αλλά το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αφορά εταιρείες, που διαθέτουν αυτά τα προϊόντα παράνομα, χωρίς να καταβάλλουν πνευματικά δικαιώματα στους δημιουργούς.

Αρα παρ' ότι το ελληνικό κοινό εξακολουθεί να επιλέγει κυρίως την ελληνική μουσική περισσότερο από την ξένη, αυτή η προτίμηση δεν «εισπράττεται» ούτε οικονομικά, ούτε καν ηθικά από τους ίδιους τους δημιουργούς.

Θα περίμενε κανείς μια σοβαρή αντιμετώπιση του προβλήματος από τη δισκογραφία. Οχι. Στην πλειονότητά της εθελοτυφλεί μπροστά στο πρόβλημα κι αντιμετωπίζει τον Ελληνα ακροατή σαν ανόητο καταναλωτή. Παράδειγμα; Εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το διαφημιστικό χαρτί του «χρυσού» και «πλατινένιου» δίσκου, όταν οι αριθμοί που εκπροσωπούν πια τέτοια «μετάλλια» πωλήσεων είναι αστείοι, σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες. Τη δεκαετία του '70 ένας «Χρυσός» δίσκος σήμαινε 50.000 αντιτύπα κι ένας «Πλατινένιος» 100.000. Στις αρχές της δεκαετίας του '90, ο «Χρυσός» σήμαινε 30.000 αντίτυπα κι ο «Πλατινένιος» 60.000. Και σήμερα; Ο «Χρυσός» δίσκος μεταφράζεται σε πωλήσεις 6.000 αντιτύπων κι ο «Πλατινένιος» σε πωλήσεις 12.000!

Ούτε όμως και η τιμή πώλησης ενός καινούργιου cd φαίνεται να είναι πεδίο διαπραγμάτευσης υπέρ του Ελληνα καταναλωτή. Η τιμή κάθε καινούργιου δίσκου σε ένα από τα κεντρικά δισκοπωλεία εξακολουθεί να κυμαίνεται μεταξύ 17 ευρώ και 24 ευρώ (αν πρόκειται για διπλή συλλογή).

Τέλος, αν κάτι σημαίνει αυτό, το downloading έχει πλήξει ακόμα και την πειρατεία. Γιατί; Αν το νόμιμο downloading (π.χ. από το iTunes της Apple) στοιχίζει 0,99 ευρώ για κάθε τραγούδι και το παράνομο δεν ξεπερνά τα 20 λεπτά, ο καταναλωτής που θέλει να εξασφαλίσει μόνον το ραδιοφωνικό σουξέ του μήνα δεν μπαίνει καν στον κόπο να δώσει τα 4-5 ευρώ που στοιχίζει ένα ολόκληρο πειρατικό cd.

Αν υπάρχει λύση, αυτή βρίσκεται στα χέρια των καλλιτεχνών και όχι της δισκογραφίας. Λέγεται: ποιοτική μουσική δημιουργία -αυτή για την οποία αξίζει να βάλει κανείς το χέρι στην τσέπη- σε πιο προσιτές τιμές. Αλλά αυτό σημαίνει επίσης κι ότι οι ίδιοι οι καλλιτέχνες θα συνειδητοποιήσουν ότι σε εποχές ισχνών αγελάδων, οι παχυλές αμοιβές απλώς επιταχύνουν το τέλος.

• Ν. ΧΑΤΖ., Ελευθεροτυπία, Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009