Monday, November 10, 2008

Λυρισμός και φλόγα από το Τρίο Artis

Μουσική δωματίου - Κριτική Νίκος Α. Δοντάς

Από την πρώτη χρονιά, το Iδρυμα Θεοχαράκη έδειξε τις προθέσεις του και στον χώρο της σοβαρής μουσικής. Το περσινό θετικό ξεκίνημα βρίσκει συνέχεια στο φετινό πρόγραμμα, από το οποίο εύκολα ξεχωρίζουν αρκετές εκδηλώσεις. Η συναυλία της 24ης Οκτωβρίου ήταν μία από αυτές. Το σύνολο Artis, ένα Τρίο με πιάνο, συνεργάστηκε με τον Βλάντιμιρ Μέντελσον (βιόλα) και πρότεινε ένα απαιτητικό πρόγραμμα με έργα Σούμπερτ, Μπετόβεν και Μπραμς. Από κάθε άποψη, η βραδιά εξελίχθηκε κλιμακούμενη, εκπληρώνοντας τελικά τις υποσχέσεις, καθώς το πάθος των μουσικών αποδείχτηκε μεταδοτικό.

Η συναυλία ξεκίνησε με το πρώιμο, μελωδικό «Μέρος Σονάτας», μία πρώτη απόπειρα του Φραντς Σούμπερτ να συνθέσει για έγχορδα και πιάνο. Ακολούθησε το περίφημο Τρίο «του αρχιδούκα» του Μπετόβεν και το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με το εκτενές πρώτο Κουαρτέτο για πιάνο και έγχορδα (έργο 25) του Μπραμς που καταλήγει στο δημοφιλές τελικό ρόντο «σε τσιγγάνικο ύφος».

Οι Artis δεν είναι νέοι στον χώρο. Ο βιολιστής Γιάννος Μαργαζιώτης και ο τσελίστας Νικόλας Καβάκος, δύο από τους καλύτερους μουσικούς εγχόρδων της ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, συνεργάζονται με την πιανίστρια Aννη Τότσιου. Η μεταξύ τους χημεία μοιάζει να λειτουργεί καλά, με αποτέλεσμα τον ζωηρό διάλογο ανάμεσα στα τρία όργανα. Παράλληλα, κάθε μουσικός συνεισφέρει το δικό του εκφραστικό στοιχείο στην ερμηνεία, ο Μαργαζιώτης την συναισθηματική ένταση, ο Καβάκος τον ήπιο τόνο, η Τότσιου το ονειρικό στοιχείο, ιδιότητες που λειτουργούν αντιστικτικά και αποζημιώνουν με το παραπάνω για την όποια σημειακή έλλειψη φινιρίσματος.

Μεσογειακή ρευστότητα

Στο Τρίο του Μπετόβεν, τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά των μουσικών ανέδειξαν τις διαφορετικές όψεις του έργου, ενώ η επιτυχία της ερμηνείας προσδιορίστηκε από τη μεσογειακή ρευστότητα της μουσικής. Στο Κουαρτέτο του Μπραμς, οι τρείς μουσικοί συνεργάστηκαν ακόμα πιο αποτελεσματικά, ίσως και χάρη στην παρουσία του Μέντελσον, που με τον θερμό, βελούδινο ήχο της βιόλας του συνεισέφερε αποφασιστικά στην συναισθηματική ένταση και στην αμεσότητα του αποτελέσματος.

Στο πλαίσιο του αθηναϊκού μουσικού τοπίου, που κάθε χρόνο χαρακτηρίζεται από όλο και λιγότερη φαντασία, η επιτυχία της βραδιάς υπήρξε ιδιαίτερα ενθαρρυντική για τη διάθεση έστω και μίας μειοψηφίας Eλλήνων μουσικών να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί σε ένα είδος μουσικής απαιτητικό και εκ των πραγμάτων για περιορισμένο κοινό, όπως η μουσική δωματίου. Υπήρξε όμοια σημαντική για τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν θεσμοί όπως το Iδρυμα Θεοχαράκη, όταν αποφασίσουν να στηρίξουν με συνέπεια είδη τεχνών που δεν είναι εμπορικά και επομένως δεν αποδίδουν άμεσα, αλλά μόνον σε βάθος χρόνου.

No comments: