Sunday, April 26, 2009

Ο φωτογράφος της βαριάς βιομηχανίας του ροκ Gered Mankowitz

  • Ο ΠΟΡΤΡΕΤΙΣΤΑΣ ΤΟΥ ΧΕΝΤΡΙΞ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΟΟΥΝ

Ενας «γκρούπι», που η τύχη τον έφερε μπροστά στα εφηβικά του είδωλα να «κλέβει» με μια φωτογραφική μηχανή την ψυχή τους, χτίζοντας μία από τις μεγαλύτερες σταδιοδρομίες στη μουσική βιομηχανία. Ο Gered Mankowitz για πάνω από 40 χρόνια υπέγραψε με τις φωτογραφίες του μερικά από τα θρυλικότερα εξώφυλλα δίσκων και περιοδικών. Σήμερα μας αφηγείται την ιστορία του, που ξεκίνησε μια μέρα του '58 από μια Polaroid που κράτησε μπροστά του ο συνεργάτης του πατέρα του, Πίτερ Σέλερς.

Ποιος δεν θυμάται το εξώφυλλο του θρυλικού άλμπουμ «Out of Their Heads» των Rolling Stones το 1965; Ή εκείνο που, το 1993, έντυνε τη συλλογή των 20 μεγαλύτερων επιτυχιών του Jimi Hendrix, με τίτλο «The Ultimate Experience», πουλώντας πάνω από 2 εκατ. αντίτυπα; Ολα με την υπογραφή ενός από τους μεγαλύτερους διεθνώς φωτογράφους της ροκ σκηνής, του βρετανού Gered Mankowitz.

Γεννημένος στο Λονδίνο το 1946 και έχοντας μαθητεύσει κοντά στον θρυλικό φωτογράφο Tom Blau, ο Gered εξελίχθηκε γρήγορα σε έναν από τους σημαντικότερους φωτογράφους της γενιάς του. Ηταν μόλις 16 ετών όταν άρχισε να συνεργάζεται με τους διασημότερους ροκ σταρ και αυτός ο νεανικός ενθου- σιασμός ενός «γκρούπι» που έχει την ανέλπιστη τύχη να βρίσκεται κοντά στα ροκ ινδάλματα που θαυμάζει, αποτέλεσε (όπως ο ίδιος πιστεύει σήμερα) το μυστικό της επιτυχημένης πορείας του. Για δύο ολόκληρα χρόνια υπήρξε ο επίσημος φωτογράφος του θρυλικού συγκροτήματος των Rolling Stones (από την αρχή σχεδόν της καριέρας τους ώς και το 1967), ακολουθώντας και φωτογραφίζοντάς τους παντού - στο αεροπλάνο, στη σκηνή, στα παρασκήνια, στο στούντιο που ηχογραφούσαν τραγούδια, ακόμη και σε προσωπικές στιγμές στα φανταχτερά καινούργια σπίτια τους...

Στα δύο χρόνια της αποκλειστικής συνεργασίας του με τους Stones τράβηξε πάνω από 5.000 φωτογραφίες, 1.000 εκ των οποίων περιλαμβάνονται στο λεύκωμά του, που κυκλοφόρησε το 2006 με τίτλο: «The Rolling Stones: Out of Their Heads». Στις 340 σελίδες του, ο βρετανός φωτογράφος αποκαλύπτει μέσα από το φακό του και την προσωπική συναναστροφή μαζί τους, τη ζωή των «κακών» παιδιών της ροκ πίσω από τα παρασκήνια. Το βιβλίο έγινε σχεδόν αμέσως best-seller, καθώς περιλαμβάνει πλήθος φωτογραφιών που δεν είχαν δει ποτέ έως σήμερα το φως της δημοσιότητας. «Μου άρεσε, κυρίως, η απίστευτη αθωότητα που υπήρχε εκείνη την εποχή στα πρόσωπα των Rolling Stones, τότε που η δημόσια εικόνα τους δεν είχε διαμορφωθεί πλήρως και προσπαθούσαν ακόμη να βρουν έναν τρόπο να παρουσιάσουν τον εαυτό τους στο κοινό» τονίζει. Στη διάρκεια της 40χρονης καριέρας του έχουν περάσει από το φωτογραφικό του στούντιο (ένα ειδικά διαμορφωμένο παρεκκλήσι βικτοριανής εποχής) άπειρα ονόματα, όπως οι Free, Traffic, The Yardbirds, The Small Faces, Soft Machine, Slade, Gary Glitter, Suzi Quatro, Sweet, Elton John, Kate Bush, Eurythmics, ABC, Duran Duran και πολλοί άλλοι. Σήμερα αρκετά από τα πορτρέτα του κοσμούν ένα από τα διασημότερα μουσεία της Αγγλίας, το National Portrait Gallery, ενώ πρόσφατα το κλασικό πορτρέτο του «Blue smoke», που έδειχνε τον Jimi Hendrix σε μπλε φόντο να καπνίζει, επιλέχτηκε από το περιοδικό «Rolling Stones» ως ένα από τα 50 καλύτερα ροκ πορτρέτα όλων των εποχών! Επίτιμο μέλος της Ακαδημίας των Sony World Photography Awards, που διεξάγονται κάθε χρόνο στις Κάννες, ο Mankowitz θεωρεί ότι αυτές οι φωτογραφίες δεν θα μπορούσαν να είχαν τραβηχτεί οποιαδήποτε άλλη χρονική περίοδο πλην της δεκαετίας του '60, λόγω της αθωότητας της όλης εποχής, αλλά και του ερασιτεχνισμού και του ενθουσιασμού που επικρατούσε ακόμη σ' αυτήν τη δουλειά.

Η 28χρονη Annie Lennox το '82 στα Old Chapel Studios, στο Hampstead του Λονδίνου. "Ηταν πάντα συναρπαστικό να δουλεύεις με τους Eurythmics" λέει ο Mankowitz, αλλά ξεχωρίζει την τραγουδίστριά τους, χαρακτηρίζοντάς τη "θείο δώρο για οποιονδήποτε φωτογράφο".

Η 28χρονη Annie Lennox το '82 στα Old Chapel Studios, στο Hampstead του Λονδίνου. "Ηταν πάντα συναρπαστικό να δουλεύεις με τους Eurythmics" λέει ο Mankowitz, αλλά ξεχωρίζει την τραγουδίστριά τους, χαρακτηρίζοντάς τη "θείο δώρο για οποιονδήποτε φωτογράφο".

«Νομίζω ότι η απειρία μου και η αλαζονεία της ηλικίας» μας λέει «ήταν αυτά που τελικά έκαναν τα πορτρέτα μου πετυχημένα, χωρίς τους περιορισμούς που επιβάλλουν το σύγχρονο star system, ο στυγνός επαγγελματισμός και η μεγάλη εμπειρία. Ολα τότε ήταν ακόμη πρωτόγνωρα, γεμάτα από τον ενθουσιασμό της πρώτης φοράς και το στοιχείο της έκπληξης».

Εκτός από τα πλέον θρυλικά ονόματα της ροκ, στο άλμπουμ της 40χρονης διαδρομής του πολλάκις βραβευμένου φωτογράφουν έχουν τη θέση του και σταρ που μεσουράνησαν τη δεκαετία του '80, όπως εδώ η Kim Wilde στα 1981.

Εκτός από τα πλέον θρυλικά ονόματα της ροκ, στο άλμπουμ της 40χρονης διαδρομής του πολλάκις βραβευμένου φωτογράφουν έχουν τη θέση του και σταρ που μεσουράνησαν τη δεκαετία του '80, όπως εδώ η Kim Wilde στα 1981.

Ο βρετανός φωτογράφος, που έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως ένας από τους πιο σημαντικούς στην ιστορία του ροκ, μιλάει για τους μύθους της δεκαετίας του '60 όπως ο ίδιος τους γνώρισε πίσω από τα παρασκήνια.

Πώς αποφασίσατε να γίνετε φωτογράφος; «Οταν ήμουν περίπου 12 ετών, ο ηθοποιός Peter Sellers, που είχε επαγγελματική σχέση με τον πατέρα μου Wolf Mankowitz (γνωστό θεατρικό και κινηματογραφικό συγγραφέα), ήρθε στο σπίτι μας και έφερε μια μεγάλη φωτογραφική μηχανή Polaroid και μία Hasselblad - ήταν ένας τρελός ερασιτέχνης φωτογράφος! Εκείνη την περίοδο μόλις είχε ολοκληρώσει την ταινία του "Tom Thumb" και τράβηξε με την Polaroid μια φωτογραφία τον αδελφό μου, ο οποίος φαινόταν σαν να στεκόταν στο χέρι μου, όπως ο Tom Thumb. Ενθουσιάστηκα πάρα πολύ βλέποντας αυτό το αποτέλεσμα και από εκείνη τη στιγμή μου κόλλησε το μικρόβιο της φωτογραφίας!»

Ξεκινήσατε την καριέρα σας πολύ νωρίς από τα 16 χρόνια σας. Πώς κατορθώσατε να ξεχωρίσετε ανάμεσα σε άλλους πιο έμπειρους φωτογράφους της εποχής; «Δεν υπάρχει κάποιο μυστικό. Απλώς, ήμουν πολύ νεότερος από τους περισσότερους που φωτογράφιζα και, κατά συνέπεια, είχα μεγάλο ενθουσιασμό για τη δουλειά μου, ανάλογο ίσως μ' αυτόν που είχαν και οι ίδιοι για τη μουσική τους. Οι πελάτες μου ήθελαν κάτι "νέο" κι εγώ ήθελα να αφήσω το σημάδι μου! Νομίζω ότι βοήθησε και η εποχή. Η δεκαετία του '60 ήταν μια υπέροχη περίοδος, γεμάτη με ενέργεια, ενθουσιασμό και πειραματισμούς. Ημουν πραγματικά πολύ τυχερός που μπόρεσα να τη ζήσω».

Πιστεύετε ότι με τη δουλειά σας επηρεάσατε τη δημόσια εικόνα των Rolling Stones; «Νομίζω ότι συνέβαλα πολύ, ιδίως όταν έκανα το εξώφυλλό τους για το άλμπουμ "Between the Buttons". Νομίζω ότι η συμβολή μου βασίστηκε περισσότερο στην επιθυμία μου να τους παρουσιάσω στον κόσμο ως καθημερινούς ανθρώπους και όχι να προσπαθήσω να καλύψω την προσωπικότητά τους με οποιοδήποτε είδος τεχνικών ή θεατρικών καλλωπισμών. Γι' αυτόν το λόγο πιστεύω ότι άρεσαν οι φωτογραφίες μου στο μάνατζέρ τους Andrew Loog Oldham. Αλλά νομίζω ότι για τον ίδιο λόγο χαίρονταν και οι Stones να δουλεύουν μαζί μου, επειδή εγώ τους φωτογράφιζα όπως ακριβώς ήταν».

Ποιο θεωρείτε ως το καλύτερο πορτρέτο που έχετε τραβήξει κατά τη διάρκεια της 40χρονης καριέρας σας; «Νομίζω ότι η πρώτη δουλειά που έκανα με τους Rolling Stones το 1965 ήταν από τις σημαντικότερες στιγμές για μένα, γιατί χρησιμοποίησαν μία από τις φωτογραφίες μου ως εξώφυλλο για το άλμπουμ τους με τίτλο "Out of Their Heads". Ηταν η φωτογράφηση που με καθιέρωσε. Αργότερα, οι φωτογραφίες του Jimi Hendrix που είχα κάνει το 1967 έγιναν τα διασημότερα πορτρέτα μου, παρότι την εποχή που τις είχα τραβήξει δεν είχαν γίνει γνωστές, ούτε είχαν ιδιαίτερα μεγάλο αντίκτυπο».

Μ' ένα τσιγάρο στο χέρι και με ωριμότητα που την κάνει γοητευτικότερη κι από τα χρόνια της πρώτης της νιότης, η Marianne Faithfull απαθανατίζεται στην αρχή μιας δεύτερης καριέρας το 1999. "Μου άρεσε πάρα πολύ να δουλεύω μαζί της" θυμάται ο συνομίληκός της φωτογράφος.

Μ' ένα τσιγάρο στο χέρι και με ωριμότητα που την κάνει γοητευτικότερη κι από τα χρόνια της πρώτης της νιότης, η Marianne Faithfull απαθανατίζεται στην αρχή μιας δεύτερης καριέρας το 1999. "Μου άρεσε πάρα πολύ να δουλεύω μαζί της" θυμάται ο συνομήλικός της φωτογράφος.

Ποιος από τους ροκ μύθους που φωτογραφίσατε σας εντυπωσίασε περισσότερο; «Μου άρεσε πάρα πολύ να δουλεύω με τη Marianne Faithfull. Ο Jimi Hendrix ήταν ένας ιδιαίτερα χαρισματικός και γοητευτικός άνθρωπος και έβγαινε πάντοτε υπέροχος στις φωτογραφίες. Επίσης, η Suzi Quatro έβγαζε πολύ ισχυρή εικόνα γυναίκας τότε, στις αρχές του '70. Αλλά και η Kate Bush ήταν εξαιρετική, όμορφη, σέξι και εξαντλητική! Οι Eurythmics ήταν πάντοτε συναρπαστικοί όταν δούλευα μαζί τους και η Annie Lennox αποτελούσε θείο δώρο για οποιονδήποτε φωτογράφο».

Τι θυμάστε περισσότερο από τον Jimi Hendrix και τους Rolling Stones; «Ο Jimi ήταν ένας χαμηλών τόνων, ταπεινός, και γοητευτικός άνθρωπος, που είχε πάντα υπέροχο χαμόγελο. Ηταν εύκολο να δουλεύεις μαζί του, είχε φοβερό στυλ και πάντα φαινόταν άψογος! Οι Rolling Stones ήταν βολικοί, φιλικοί και είχε πλάκα να δουλεύεις μαζί τους - περνούσαμε πολύ χρόνο παρέα και πάντοτε διασκέδαζα φοβερά. Ηταν πολύ συναρπαστικό να είσαι με ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα στον κόσμο!»

Εκτός από τους Stones, δουλέψατε και με τους Beatles; «Δεν συνεργάστηκα ποτέ πραγματικά με τους Beatles, δεδομένου ότι ήμουν σταθερά στο στρατόπεδο των Rolling Stones και εκείνη την εποχή ή δούλευες με τον έναν ή με τον άλλον. Εντούτοις, φωτογράφισα τον Paul McCartney το 1967, ενώ ενθουσιάστηκα όταν συνεργάστηκα και με τον George Harrison στο σόλο άλμπουμ του με τίτλο "Cloud 9" το 1986».

Θεωρείτε ότι στις μέρες μας υπάρχουν καλλιτέχνες εφάμιλλης αξίας με αυτούς εκείνης της εποχής; «Ειλικρινά, σήμερα δεν μπορώ να σκεφτώ οποιονδήποτε που να είναι έστω και πιθανό να έχει τη διάρκεια των καλλιτεχνών με τους οποίους συνεργάστηκα στη δεκαετία του '60. Η βιομηχανία, τα μέσα και ο πολιτισμός έχουν αλλάξει τόσο πολύ κατά τη διάρκεια των τελευταίων 40 χρόνων, που δεν βλέπω κάτι τέτοιο να είναι εφικτό».

Υπάρχουν εικόνες άλλων φωτογράφων που έχετε ζηλέψει ή καλλιτέχνες που δεν έτυχε να τους φωτογραφίσετε ποτέ; «Αν και θεωρώ τον εαυτό μου αρκετά τυχερό, θα ήθελα να έχω τραβήξει τις φωτογραφίες που πήρε ο Albert Wertheimer από τον Elvis Presley ή να έχω τη χαρά να συνεργαστώ με τους Bob Dylan και Bob Marley».

No comments: