Πανκ και ροκ κατά της κρίσης

• Τραγούδια διαμαρτυρίας στο Φεστιβάλ Ejekt με τον Τζέι Μπέντλεϊ και τους Bad Religion

• Του Γιαννη Kολοβου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 11 Iουλίου 2010

Faith No More, Unkle, Bad Religion! Το φετινό φεστιβάλ Ejekt κατέβασε το βαρύ πυροβολικό του εναλλακτικού ροκ και του πανκ στην Αθήνα! Και οι πατριάρχες του καλιφορνέζικου πανκ, οι Bad Religion είναι εκείνοι που θα κάνουν τη διαφορά! Σε μια μουσική βραδιά που η ένταση θα χτυπήσει κόκκινο, εκείνοι θα είναι οι πιο γρήγοροι και οι πιο μελωδικοί ταυτόχρονα. Γι' αυτό αξίζει να τους γνωρίσουμε καλύτερα, μέσα από τη συζήτηση που κάναμε με τον μπασίστα και ιδρυτικό μέλος τους, τον Τζέι Μπέντλεϊ. Θα μας πει, λοιπόν, τι εστί να είσαι «πανκ μπαμπάς», γιατί οι πανκ ψήφισαν Ομπάμα και τι μπορεί να χάσει κανείς και να κερδίσει παίζοντας σε ένα συγκρότημα σαν το δικό του…

Αν δούμε τους Bad Religion απλώς ως «ιστορικό πανκ συγκρότημα», τότε το χάσαμε το παιχνίδι! Κι αυτό γιατί η πορεία τους δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ούτε όμως και «αναμορφωτές του πανκ» είναι επειδή κάνουν ό, τι έκαναν και το 1979, όταν δημιουργήθηκαν. Εξακολουθούν να κινούνται στην παράδοση των συγκροτημάτων της «καλιφορνέζικης σκηνής», εδώ και καιρό, όμως, έχουν επιβάλει το δικό τους στοιχείο στην άγρια μανιέρα του είδους: το πανκ τους είναι ραφιναρισμένο, στηρίζεται σε απλές, αλλά δυνατές μελωδίες και δεύτερα φωνητικά που κολλούν στο μυαλό του ακροατή, δημιουργώντας μιαν ατμόσφαιρα ποπ ήχου. Παρ' όλα αυτά, όμως, ο ρυθμός τρέχει με χίλια και η θεματολογία των στίχων δεν παύει ποτέ να είναι κοινωνικοπολιτική. Ρωτάω τον Τζέι Μπέντλεϊ, τον μπασίστα και ιδρυτικό μέλος των Bad Religion ακριβώς γι' αυτό το πράγμα: τη στιχουργική θεματολογία του πανκ…

«Οσον αφορά τους Bad Religion, οι αναφορές των στίχων ακολουθούσαν το πανκ τυπικό, θα μπορούσαμε να τους πούμε πολιτικούς. Θίγουν όμως και καταστάσεις που αφορούν πολύ κόσμο. Το ζητούμενο είναι να βγάλεις προς τα έξω ό, τι έχεις στην καρδιά και στο μυαλό σου και γι' αυτό οι στίχοι μας είναι και προσωπικοί, αφού αποτυπώνουν τη σχέση μας με τον περιβάλλοντα κόσμο και τον εαυτό μας τον ίδιο. Αλλωστε, σήμερα είναι η κατάλληλη εποχή για «τραγούδια διαμαρτυρίας», με δεδομένη την ευρύτερη κοινωνική κρίση».

Αφού προς τα εκεί πήγε η κουβέντα, ρωτάω τον κ. Μπέντλεϊ για την Ελλάδα. «Απ' ό, τι πληροφορούμαι, η οικονομική κρίση έχει αρχίσει να προκαλεί κοινωνικές συγκρούσεις. Και αυτό δεν έχει μόνο να κάνει με τη χώρα σας, αφού η κρίση είναι παγκόσμια».

• Ψήφο στον Ομπάμα

Ο μπασίστας των Bad Religion είχε υποστηρίξει δημοσίως τον νυν πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στις εκλογές. Τον ρωτώ αν αυτό συμβαδίζει με την πάγια αντίθεση του πανκ σε όλο το πολιτικό σύστημα. «Πιστεύω ότι έπρεπε να φύγει οπωσδήποτε η άκρα συντήρηση που εξέφραζε η κυβέρνηση Μπους από την εξουσία. Ζούσαμε σε μια εποχή σκοταδισμού. Η ψήφος μου ήταν ψήφος διαμαρτυρίας και σίγουρα δεν είμαι ικανοποιημένος από τις επιλογές του νέου προέδρου: ο αμερικανικός στρατός εξακολουθεί να βρίσκεται στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, όπου μάλιστα ενισχύεται. Θα μου πείτε τι άλλο περίμενα… Η πολιτική εξουσία πάντα αποτυπώνει την ευρύτερη εξουσία των μεγάλων εταιρειών και των χρηματοπιστωτικών κολοσσών. Ε, διάλεξα το μη χείρον!».

Εξακολουθεί, όμως, το πανκ να είναι μια «αντεργκράουντ» μουσική; Θυμίζω στον συνομιλητή μου ότι την περίοδο 1989 - 1993 απογειώθηκε η δημοτικότητα του συγκροτήματος, το άλμπουμ δε «Against The Grain» (1990) ξεπέρασε κατά πολύ τις συνήθεις πωλήσεις των πανκ δίσκων, δίνοντας 100.000 αντίτυπα. «Σίγουρα το πανκ διαχύθηκε σε ευρύτερα στρώματα της νεολαίας εκείνη την εποχή. Διατήρησε, όμως, την ταυτότητά του και συνέχισε να αναφέρεται σε όσα απασχολούν εκείνους που το παίζουν κι αυτούς που το ακούν, δεν δημιουργήθηκε για να κερδίσει την επιτυχία ούτε έκανε εκπτώσεις στη φιλοσοφία του. Και ποτέ δεν θα γίνει μια μαζικά καταναλώσιμη μουσική γιατί ακολουθεί τις δικές του συνταγές, που ξεπερνούν κατά πολύ την απλή ψυχαγωγία».

• Πανκ μπαμπάς

Τελικά, τι έχει κερδίσει και τι έχει χάσει ο κ. Μπέντλεϊ από τη ζωή με το συγκρότημα; «Ολα τρέχουν τόσο γρήγορα και ποτέ δεν είχα σκεφτεί να κάνω ένα τέτοιο απολογισμό. Θα ήθελα να είχα σπουδάσει όπως ο τραγουδιστής μας, ο Γρεγκ Γκράφιν, που έκανε διδακτορικό και διδάσκει μάλιστα σε πανεπιστήμια. Ομως και το συγκρότημα ήταν πραγματικό σχολείο για όλους μας. Μάθαμε πολλά πράγματα στις περιοδείες, σκεφτήκαμε, πιεστήκαμε, ζήσαμε καταστάσεις και τελικά γίναμε σοφότεροι. Δεν θα την άλλαζα αυτή τη ζωή με τίποτα. Απλώς σκεφτόμουν ότι θα μπορούσα να έχω φοιτήσει και στα δύο «πανεπιστήμια» ταυτόχρονα, όπως πολλοί άλλοι μουσικοί που σπούδασαν κιόλας».

Αναφέρω στον 46χρονο μουσικό το βιβλίο «Punk-rock dad» που έγραψε ο Τζιμ Λίντμπεργκ, ο τραγουδιστής των φίλων τους Pennywise. Πώς είναι, κ. Μπέντλεϊ, να έχεις δύο γιους και να παίζεις σε συγκρότημα; «Γι' αυτό ρωτήστε τα παιδιά μου! Αυτά είναι οι κριτές και θα κάνουν τον τελικό απολογισμό!». Τους Bad Religion τους είχα δει το 1996 στο φεστιβάλ Rock Of Gods στη Δραπετσώνα. Ο συνδυασμός ταχύτητας, δύναμης και μελωδίας που σκορπούν απλόχερα είχε τότε ενθουσιάσει το κοινό. Τα ίδια υπόσχονται να δώσουν και τώρα στους Ελληνες φίλους τους. Και στην περίπτωσή τους δεν έχουμε να κάνουμε με συνταξιούχους μουσικούς που πουλούν ξαναζεσταμένο φαγητό. Δεν έφυγαν ποτέ απ' τη σκηνή - και το κάνουν αυτό γιατί έτσι είναι η ζωή τους...

• Τα άλλα δύο συγκροτήματα

• Faith No More

Πέρυσι τον Αύγουστο, οι Faith No More είχαν δώσει μαθήματα δύναμης και μουσικής δεξιοτεχνίας στην Αθήνα. Με κολακευτικά λόγια μου μίλησε επίσης γι' αυτούς ο Τζέι Μπέντλεϊ: «Καλά, μετρούν στη σκηνή». Χωρίς, λοιπόν, ηλεκτρονικά κόλπα, οι έτεροι πρωτοπόροι της καλιφορνέζικης πανκ σκηνής υπόσχονται επανάληψη του μαθήματος, χορό, ιδρώτα και πραγματικό ροκ στην οριακή του διάσταση. Είναι το «μεγάλο όνομα» του φεστιβάλ, ο τίτλος στην περίπτωσή τους, όμως, έχει ουσιαστικό αντίκρισμα!

• Unkle

Οι Unkle έρχονται από διαφορετικό εντελώς χώρο. Ο Τζέιμς Λαβέλ είναι από τους γνωστότερους dj και παραγωγούς ηλεκτρονικής μουσικής παγκοσμίως, ενώ υπήρξε και ένας από τους πιο οξυδερκείς επιχειρηματίες στη σύγχρονη μουσική σκηνή ως ιδρυτής της ανεξάρτητης εταιρείας Mo' Wax. Οι Unkle, τους οποίους έχουμε δει άλλες δύο φορές στην Αθήνα, είναι ο ροκ εαυτός του κ. Λαβέλ. Πρόκειται για μια μπάντα που στηρίζεται στους ηλεκτρονικούς ήχους, αλλά τον πρώτο λόγο έχει η κλασική ροκ ενορχήστρωση. Το νέο τους άλμπουμ «Where Did The Night Fall» ενισχύει δε την ήδη καλή τους φήμη. Από ελληνικής πλευράς, θα εμφανιστούν και οι Zebra Tracks και μαζί τους οι Γιουγκοσλάβοι Obojeni Program.

Το φεστιβάλ Ejekt θα γίνει την Τρίτη 13 Ιουλίου, στο Ολυμπιακό Συγκρότημα του Ελληνικού - γήπεδο ξιφασκίας. Οι πόρτες ανοίγουν στις 17.00 και το εισιτήριο κοστίζει 50 ευρώ σε προπώληση / 55 στο ταμείο.