Tuesday, July 6, 2010

Ο Παριζιάνος Μίκης έγραφε για μπαλαρίνες

  • Τον λιγότερο γνωστό Μίκη Θεοδωράκη, τον συνθέτη των λυρικών μπαλέτων και τον πειραματιστή συμφωνιστή, παρουσιάζει την Πέμπτη στο Ηρώδειο η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη διεύθυνση του Βύρωνα Φιδετζή, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Ο 
Μίκης ζούσε στο Παρίσι και σπούδαζε με τον Ολιβιέ Μεσιάν όταν έγραψε τα 
δύο μπαλέτα

Ο Μίκης ζούσε στο Παρίσι και σπούδαζε με τον Ολιβιέ Μεσιάν όταν έγραψε τα δύο μπαλέτα Το πρώτο έργο του προγράμματος -σε πρώτη παρουσίαση σε ελληνικό κοινό-, το μπαλέτο «Οι εραστές του Τερουέλ», γράφτηκε για τη μεγάλη χορεύτρια Λουντμίλα Τσερίνα, το 1958. Ανέβηκε στο γαλλικό θέατρο «Σάρα Μπερνάρ» για είκοσι παραστάσεις, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα ο Βέλγος σκηνοθέτης Ρεϊμόν Ρουλό χρησιμοποίησε τη θεοδωράκεια μουσική για την ταινία του «Les amantes de Teruel», όπου εμφανιζόταν η Εντίθ Πιάφ.
Ο Μίκης Θεοδωράκης ζει τότε την παρισινή περίοδό του, σπουδάζοντας στο Κονσερβατουάρ υπό τη σοφή καθοδήγηση του μεγάλου συνθέτη και δασκάλου Ολιβιέ Μεσιάν. Την ίδια εποχή συνεργάζεται και μ' άλλα σπουδαία ονόματα του παγκόσμιου χορού, όπως η Σβετλάνα Μπεριόσοβα, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, ο Τζον Κράνκο, τα μπαλέτα της Στουτγάρδης και τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου.
Το δεύτερο έργο του προγράμματος είναι και πάλι μπαλέτο. Τιτλοφορείται «Αντιγόνη» και είναι μια παραγγελία που ήρθε τον επόμενο χρόνο από τη Βασιλική Οπερα του Κόβεν Γκάρντεν του Λονδίνου, μετά την καλή αύρα εντυπώσεων και κρίσεων των «Εραστών του Τερουέλ». Δόθηκαν διακόσιες παραστάσεις, οι οποίες προκάλεσαν τα εγκώμια των «Τάιμς του Λονδίνου».
Το πρόγραμμα θα κλείσει με την «Τέταρτη Συμφωνία», την επονομαζόμενη «Των Χορικών», η οποία αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο είναι βασισμένο στις «Ευμενίδες» του Αισχύλου, ενώ το δεύτερο στις «Φοίνισσες» του Ευριπίδη. Εδώ ο συνθέτης επιλέγει να αφαιρέσει από την ορχήστρα τα βιολιά και τις βιόλες, προτιμώντας τα ενισχυμένα βιολοντσέλα και κοντραμπάσα, μικτή χορωδία και τέσσερις σολίστ: σοπράνο, κοντράλτο, βιολοντσελίστα και ηθοποιό. Συμμετέχουν Σοφία Κυρανίδου (σοπράνο), Μαρία Βλαχοπούλου (μέτζο), Γιάννης Τσιτσελίκης (σόλο βιολοντσέλο), οι χορωδίες της ΕΡΤ και του Δήμου Αθηναίων, ενώ θα απαγγείλει η Φιλαρέτη Κομνηνού.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής και αρχιμουσικός Βύρων Φιδετζής εξηγεί γιατί διάλεξε τα συγκεκριμένα έργα του Μίκη Θεοδωράκη: «Για να τον χαροποιήσω, θα έλεγα. Το ένα έχει παιχτεί μόνο μία φορά και το άλλο δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ στην Αθήνα. Μπαλέτο το ένα, συμφωνία εμπνευσμένη από χορικά το άλλο, αισθάνθηκα ότι αρμόζουν απόλυτα να παρουσιαστούν στον χώρο του Ωδείου Ηρώδου Αττικού. Είναι δύο έργα που έχουν contrast μεταξύ τους και δημιουργούν μια ωραία ενότητα εν αντιθέσει».
Η σχέση του αρχιμουσικού με τον συνθέτη δεν είναι μόνον καλλιτεχνική. Είναι και πολιτική και κρατάει από τη δεκαετία του '60: «Ως πιτσιρίκος τον είχα πρόεδρο στους Λαμπράκηδες στη Θεσσαλονίκη, αργότερα ήμουν φοιτητής στη Βιέννη και αλληλογραφούσα μαζί του. Μου έστειλε από το Παρίσι τους δύο τόμους του "Χρέους", ήταν η εποχή που παλεύαμε ενάντια στη δικτατορία».
Ο Βύρων Φιδετζής αποπειράται να αποτιμήσει και το συμφωνικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη: «Στο έργο του υπάρχει αποτυπωμένο ένα μέρος της ελληνικής "ιδιοπροσωπείας". Δεν μπορείς να το ξεχωρίσεις. Τραγούδια, όπερες, συμφωνικά είναι ένας ενιαίος κόσμος. Ο Σεφέρης είχε πει για τον Παλαμά, "ο Παλαμάς είναι χείμαρρος". Τέτοιος είναι και ο Μίκης και έχει περάσει η ιστορία των τελευταίων χρόνων στο πετσί του. Είναι συμβολική μορφή: μάνα Μικρασιάτισσα, πατέρας Κρητικός, τι κόσμοι δένονται και φαίνονται αχνά στο βάθος! Συμβολική μορφή, εξέχουσα προσωπικότητα παγκοσμίως». Β.Κ.Κ.
INFO: Ηρώδειο, Πέμπτη, 9 μ.μ. Εισιτήρια προς 50, 40, 30, 20, 15 και 10 (φοιτητικά, ΑμεΑ) ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων στα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών, στη Στοά Πεσμαζόγλου (Πανεπιστημίου 39), τηλ. 210-3272000. Πληροφορίες στο www.greekfestival.gr *

No comments: