Ο Ιάννης Ξενάκης (29 Μαϊου 1922 - 4 Φεβρουαρίου 2001) υπήρξε μια εξέχουσα φυσιογνωμία της σύγχρονης μουσικής. Οι πρωτοποριακές συνθετικές μέθοδοι που ανέπτυξε συσχέτιζαν τη μουσική και την αρχιτεκτονική με τα μαθηματικά και τη φυσική, μέσω της χρησιμοποίησης μοντέλων από τη Θεωρία των Συνόλων, τη Θεωρία των Πιθανοτήτων, τη Θερμοδυναμική, τη Χρυσή Τομή και την ακολουθία Φιμπονάτσι κ.ά. Παράλληλα, οι φιλοσοφικές του ιδέες για τη μουσική έθεσαν καίρια το αίτημα για ενότητα φιλοσοφίας, επιστήμης και τέχνης, συμβάλλοντας στο γενικότερο προβληματισμό για την κρίση της σύγχρονης ευρωπαϊκής μουσικής των δεκαετιών του 1950 και 1960.
Η βασική ιδέα της μουσικής του Ιάννη Ξενάκη είναι ο μετασχηματισμός των διαφόρων μαθηματικών σχέσεων που εκφράζουν το σύμπαν σε μουσικούς ήχους χρησιμοποιώντας για αυτόν τον σκοπό ένα σύνολο εργαλείων. Συνήθως για να επιτευχθεί αυτό χρησιμοποιείται ηλεκτρονικός εγκέφαλος, ο οποίος βοηθάει με διάφορους υπολογιστικούς τρόπους στην κατασκευή του κομματιού, αν και την όλη επιλογή του υλικού την κάνει ο ίδιος ο συνθέτης. Η μουσική που αποτελεί το αποτέλεσμα μετασχηματισμών μαθηματικών σχέσεων και συναφών μεθόδων και δεν στηρίζεται σε ερμηνευτές που διαβάζουν την "κλασική παρτιτούρα" ονομάζεται συνήθως Στοχαστική Μουσική. Οι μαθηματικές σχέσεις που χρησιμοποιούνται έχουν συνήθως σχέση με θεωρίες πιθανοτήτων καθώς και στατιστική. Το τελικό αποτέλεσμα είναι κομμάτια με αρκετά ζωντανό περιεχόμενο, γραμμένα με μεταμοντέρνα τεχνοτροπία, τα οποία μπορούν να αλλάξουν την ιδέα μας για την κατεύθυνση της μουσικής στο μέλλον. Το έργο του είναι σχετικά συνεκτικό με χαρακτηριστικά ονόματα για κάθε κομμάτι μουσικής : Πυθόπρακτα, Αχόριψις, Χέρμα, Συρμός, Ακράτα, Νόμος Άλφα, Ορέστεια, Περσέφασσα, Πολύτοπα, Μετάσταση, Νύχτες, Ιόντα.
No comments:
Post a Comment