Η μελαγχολία του κλειστού σπιτιού όπου έζησε ο Μάνος Χατζιδάκις

• Αθανασιος Παλιουρας - Ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

ΠΟΛΗ. Στην οδό Κωνσταντίνου Μάνου 3 στο Παγκράτι, σ’ ένα στενό δρόμο που ενώνει την Υμηττού με τη Δαμάρεως, βρίσκεται έρημη και ακατοίκητη διώροφη οικοδομή, από αυτά τα «αρχοντικά» του Μεσοπολέμου, που προτιμούσε η αστική τάξη της Αθήνας, όταν βέβαια το Παγκράτι με τις μονοκατοικίες και τους κήπους συναγωνιζόταν την Κυψέλη σε ομορφιά και ποιότητα ζωής. Σ’ αυτό το σπίτι έμεινε ο Μάνος Χατζιδάκις 26 ολόκληρα χρόνια, από το 1936 μέχρι το 1962. Αν ξαναφέρουμε στη μνήμη μας τη χρονολογία γέννησής του, Ξάνθη 23 Οκτωβρίου 1925, διαπιστώνουμε πως σ’ αυτό το σπίτι ο Μάνος ήρθε 11 χρονών και το άφησε όταν ήταν 37 ετών, όταν δηλαδή είχε αρχίσει η μεγάλη του «μουσική άνοιξη».
Οταν έμενε σ’ αυτό το σπίτι, σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης, έγραψε τη μουσική για πολλές αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες (Αγαμέμνων και Χοηφόρες 1950, Μήδεια και Εκκλησιάζουσες 1956, Λυσιστράτη 1957, Κύκλωπας και Ορνιθες 1959) και για πολλά σύγχρονα έργα (Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα 1945, Ματωμένος Γάμος 1947, Λεωφορείον ο πόθος 1948, Ο κύκλος με την κιμωλία 1956, Το γλυκό πουλί της νιότης 1959, Παραμύθι χωρίς όνομα 1959, Ευρυδίκη 1960) αλλά και Αμλετ 1955.
Από το 1951 συνεργάζεται με το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου όπου γράφει τα τέσσερα μπαλέτα: Μαρσύας, 1950, Εξι λαϊκές ζωγραφιές, 1951, Το καταραμένο φίδι, 1951 και Ερημιά, 1958. Τότε έγραψε και τη μουσική για πολλές ελληνικές ταινίες, που η φήμη τους απλώθηκε έξω από την Ελλάδα όπως Στέλλα, 1955, Δράκος, 1956, America America, 1962. Το 1960 παίρνει το βραβείο Oscar για το τραγούδι του τα Παιδιά του Πειραιά.
Από το 1962 μέχρι το 1994 (15 Ιουνίου) ο Μ. Χ. έζησε πότε στη Νέα Υόρκη και περισσότερο στην Αθήνα και ακατάπαυστα εμπλούτιζε την ελληνική και παγκόσμια μουσική παλέτα με σειρά αριστουργημάτων του. Τώρα που η «Κ» παρουσίασε τη σημαντική συλλογή του έργου του, ξανάρχεται στην επιφάνεια η μελαγχολία του κλειστού σπιτιού, όπου κάποτε ένας μεγάλος ονειρευόταν τον κόσμο μέσα από μουσικούς «δρόμους ονείρων». Το 1996 επί δημαρχίας Δημήτρη Αβραμόπουλου στήθηκε αναμνηστική πλάκα στον τοίχο αυτού του σπιτιού. Μ’ αυτή δεν τιμάται μόνο ο Μ. Χατζιδάκις. Αναδεικνύεται η ιστορική μνήμη το ελληνικού λαού. Που στις δίσεκτες μέρες που περνάμε, της λιτότητας, της φτώχειας και της κατάθλιψης την έχουμε απόλυτα ανάγκη. «Οταν σας βρει το κακό, αδερφοί μου, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη (Ο. Ελύτης). Και Μάνο Χατζιδάκι, θα πρόσθετα.

Ξαρχάκου (συν) θέσεις

Με αφορμή τη νέα «συνομιλία» του με το αθηναϊκό κοινό, ο Σταύρος Ξαρχάκος σε μια συζήτηση για τη μουσική, την πολιτική και το αν θα βουλιάξουμε τραγουδώντας.

• Μάκης Προβατάς 
• ΤΟ ΒΗΜΑ:  18/03/2011, 22:08

Ο Σταύρος Ξαρχάκος στην αίθουσα του Gazarte.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος εμφανίζεται για πρώτη φορά στην καριέρα του σε μουσική σκηνή. Συνηθισμένος σε άλλου είδους συνομιλία με το κοινό του, παρατηρεί τις διαφορές από την προνομιακή θέση του δημιουργού. Οι διαφορές δεν έχουν να κάνουν μόνο με την αλλαγή χώρου. Η εποχή είναι μπερδεμένη. Οι Ελληνες μοιάζουν σχεδόν πολιορκημένοι. «Οχι ακριβώς πολιορκημένοι. Στα μάτια μου μοιάζουμε ένας ευνουχισμένος, χωρίς καμία αντίδραση, λαός». Πώς θα αλλάξουν τα πράγματα, πώς θα νιώσει ο ίδιος ότι κάτι καλό συμβαίνει; «Αν τα νέα παιδιά – χωρίς κομματικές ομπρέλες – βγουν στον δρόμο». Και αν δεν επιστρέψει η πραγματική κοινωνία στην πολιτική; «Τότε θα βουλιάξουμε. Επειδή όμως εμείς οι Eλληνες τα κάνουμε όλα τραγούδι, είναι βέβαιο ότι τουλάχιστον θα βουλιάξουμε τραγουδώντας». Καθισμένος σε μια ζεστή γωνιά στο GazArte στο Γκάζι, με την πίπα του αναμμένη, ο Σταύρος Ξαρχάκος περιγράφει αυτήν την περίεργη εικόνα, μιλάει ψύχραιμα, αλλά ενίοτε και οργισμένα, και θυμάται. Θυμάται τον Νίκο Γκάτσο, τον Μάνο Χατζιδάκι, τον λόγο για τον οποίο ξεκίνησαν όλα – «το διαβατήριό μου στην κινηματογραφική μουσική», μονολογεί κάποια στιγμή, «ήταν ο Μάνος Χατζιδάκις: Το 1962 του πρότειναν να γράψει τη μουσική για την ταινία του Ντίνου Δημόπουλου “Το ταξίδι”, ο Μάνος αρνήθηκε, αλλά αντιπρότεινε στον Φίνο εμένα ως νεαρό ταλαντούχο συνθέτη. Αυτό ήταν. Την επόμενη χρονιά έκανα τη μουσική για τη “Λόλα” και έπειτα ακολούθησαν “Τα κόκκινα φανάρια” του Βασίλη Γεωργιάδη». Μιλάει για τη μουσική και την αραβική επανάσταση, το «Ρεμπέτικο», τον Αντώνη Σαμαρά και τον Γιώργο Παπανδρέου και τη σημασία της αντίδρασης σε μια όλο και πιο μπερδεμένη εποχή.

Ως λαός μοιάζει να είμαστε σε ενός είδους «πολιορκία». Οταν επικοινωνείτε με το κοινό σας, αυτό που εισπράττετε είναι κάτι πιο ειδικό από ό,τι σε άλλες εποχές;

«Κοιτάξτε, έτσι και αλλιώς αυτό που μου συμβαίνει σε αυτήν την επαφή μου με τους Ελληνες είναι πρωτόγνωρο, διότι δεν έχω υπάρξει ξανά σε μουσική σκηνή. Αλλά δεν είμαστε σε πολιορκία. Ως λαός είμαστε σε ειδική κατάσταση, απλώς μας έχουν ευνουχίσει και δεν υπάρχει καμία αντίδραση».

Για να επιτύχει κάποιος στη ζωή κάτι μεγάλο, συνήθως χρειάζεται μιας μορφής «άγνοια της στιγμής», μαζί με μια «παράλογη» αυτοπεποίθηση. Εσάς, όταν ξεκινούσατε, σας χρησίμευσαν αυτά τα δύο, με δεδομένη την ήδη υπάρχουσα παρουσία του Μάνου Χατζιδάκι και του Μίκη Θεοδωράκη;

«Δεν υπάρχει δημιουργία “εν κενώ”. Η δημιουργία στη ζωή είναι όπως και η ίδια η ζωή. Μια διαρκής σωρευτική διαδικασία που βασίζεται στην προηγούμενη υποδομή και στη μάθηση, και για να γίνει αυτό αρκεί να αντλήσουμε από τη δημιουργία που προϋπάρχει τα στοιχεία όχι της μίμησης αλλά της έμπνευσης. Το παρελθόν μπορεί να διδάξει το μέλλον και την πρόοδο, αν το δεις δημιουργικά και το κάνεις “σύγχρονο”, και έτσι να σε ακολουθήσει στα επόμενα βήματά σου».

Ναι, αλλά επίσης, όπως έχει φανεί από την Ιστορία, ο πιο βασικός λόγος για τον οποίο η ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να θεωρηθεί κάποτε σπουδαία είναι γιατί ακολούθησε κάποιες «υπέρμετρες» επιθυμίες του. Εσείς το νιώσατε αυτό στην αρχή της καριέρας σας;

«Σε όλη τη ζωή μου αισθάνθηκα ότι είχα υπέρμετρες ανησυχίες που επιζητούσα να τις ονειρευτώ, να τις φανταστώ, να τις ζήσω, να τις κάνω πράξη. Εζησα τις ανησυχίες μου στο όνειρο, προτού δοκιμάσω να τις πραγματοποιήσω. Ποτέ δεν φαντασιώθηκα τον σπουδαίο ή ότι θα γίνω σπουδαίος. Εζησα απλώς το όνειρο της ζωής μου μέσα από τη δημιουργία και την κοινωνική δράση. Οσο με έπαιρνε».

Στη ζωή – και αυτό φαίνεται να συμβαίνει και στην πολιτική – συνήθως κυριαρχούν οι πιο «ανεπαρκείς» άνθρωποι, επειδή είναι πλειονότητα και κυρίως επειδή διαθέτουν επιμονή και δόλο σε σχέση με τους «επαρκείς». Ποια είναι η γνώμη σας για αυτό; Νομίζετε ότι αυτό συμβαίνει και στην τέχνη;

«Πρέπει να διευκρινίσω ότι δεν υπάρχουν ανεπαρκή φαινόμενα, όπως η πολιτική, η τέχνη κτλ., αλλά ανεπαρκείς λειτουργοί τους. Αυτό σημαίνει ότι οι ανεπαρκείς κυριαρχούν, όχι γιατί είναι περισσότεροι, αλλά επειδή το σύστημα στηρίζεται σε αυτούς για να ηγεμονεύει. Διότι οι ανεπαρκείς δίνουν αυτό που οι άλλοι δεν διαθέτουν: χρόνο και ετοιμότητα για να υπηρετήσουν ανθρώπους εξουσίας και έκνομες καταστάσεις, και έτσι να λειτουργήσουν παρασιτικά. Εδώ προφανώς τίθεται ένα τεράστιο ηθικό πρόβλημα. Της διαχρονικής και της σημερινής αναξιοκρατίας. Διερωτώμαι αν πρέπει επιτέλους να αλλάξουν στάση οι ελευθεροφρονούντες και έντιμοι ή αλλιώς επαρκείς, ώστε να ανατρέψουν αυτήν την κατάσταση. Τότε, όπως λέει ο ποιητής, “θα ’ρθουν άλλα χρόνια μ’ όνειρα και οράματα, δίχως λόγους σε μπαλκόνια και άχρηστα προγράμματα”».

Εχετε διατελέσει ευρωβουλευτής της ΝΔ και στο μυαλό μου παραμένει πάντα η απορία: Ενας καλλιτέχνης, ένας δημιουργός όπως εσείς, πώς ακριβώς σκέφτεται και αποδέχεται την είσοδό του στην ελληνική πολιτική σκηνή;

«Νομίζει ότι μπορεί να προσφέρει, ότι μπορεί να είναι χρήσιμος στην κοινωνία για την παραγωγή έργου. Σύντομα όμως αντιλαμβάνεται ότι είναι επιεικώς αφελής, καθώς στην πολιτική, που είναι δομημένη για να υπηρετεί συμφέροντα και να νέμεται το δημόσιο αγαθό, δεν υπάρχει χώρος για τη δημιουργία και για να υπηρετήσεις το κοινό αγαθό».

Τι θα λέγατε σήμερα στον Γιώργο Παπανδρέου ή στον Αντώνη Σαμαρά αν είχατε την ευκαιρία;

«Eίμαι απόλυτα οργισμένος με αυτά που συμβαίνουν. Δεν είμαι οργισμένος ούτε ως καλλιτέχνης ούτε ως άνθρωπος που κάποτε μπήκε στο Ευρωκοινοβούλιο. Είμαι οργισμένος ως απλός πολίτης. Δηλαδή, πού ακριβώς θέλουν να μας πάνε; Σχεδόν όλοι οι Ελληνες είμαστε οργισμένοι και οι πολιτικοί πρέπει να το καταλάβουν αυτό. Δεν το έχουν καταλάβει, γιατί υπάρχει μια περίεργη σιωπή στην κοινωνία, αλλά δεν θα υπάρχει για πολύ. Κάτι θα γίνει. Δεν έχουν αποτέλεσμα αυτά τα μέτρα που παίρνουν και ας μη γελιόμαστε. Αποτέλεσμα θα υπάρξει μόνο αν βγουν τα νέα παιδιά στους δρόμους, αλλά, προσοχή, χωρίς καμία κομματική ομπρέλα. Μόνο έτσι. Οι νέοι στους δρόμους χωρίς καμία κομματική καθοδήγηση είναι αυτό στο οποίο ελπίζω».

Στην πολιτική όμως, και ιδίως στην Ελλάδα, έχουμε παρατηρήσει ότι υπάρχει συνήθως διαφορά της γενικής βούλησης από τον τρόπο με τον οποίο αυτή τελικά εκφράζεται στην πράξη.

«Για να εναρμονισθεί ο πολιτικός λόγος με την πολιτική πράξη και η δήλωση γενικής βούλησης με το πολιτικό έργο πρέπει να συντρέχουν τέτοιοι συσχετισμοί ανάμεσα στην κοινωνία και στην πολιτική που θα υποχρεώσουν τους διαχειριστές της εξουσίας να το πράξουν. Σκεφτείτε το εξής: Οι πολιτικοί συναντώνται μία φορά στα τέσσερα χρόνια με την κοινωνία, όμως συναντώνται καθημερινά με τα επιμέρους συμφέροντα. Με τα συμφέροντα λοιπόν θα εναρμονίσουν τις πολιτικές τους και όχι με την κοινωνία, πολύ περισσότερο αφού οι μηχανισμοί των συμφερόντων δημιουργούν τελικά και την εικόνα τους προς την κοινωνία».

Στην τέχνη μπορεί να υπάρξει διαφορά μεταξύ βούλησης και έκφρασης;

«Στην τέχνη, για να εναρμονισθεί η βούληση με την έκφραση, πρέπει πρώτα να υπάρξουν συνθήκες που θα υποστηρίξουν την τέχνη, όπως θεσμοί υποδομής αλλά και πολιτικές παραγωγής πολιτισμού. Και βεβαίως πρέπει να υποστηρίζονται οι “επαρκείς” και όχι οι “διασυνδεδεμένοι” δημιουργοί, ώστε να μπορούν να έχουν την απαραίτητη προϋπόθεση της τέχνης που είναι η σχόλη. Κακά τα ψέματα, αν χρειάζεται να δουλέψεις οκτάωρο σερβιτόρος για να εξασφαλίσεις τα προς το ζην, στο τέλος θα καταλήξεις να ξεχάσεις την τέχνη».

Βλέποντας τον Ελληνα όπως είναι αληθινά, και όχι όπως του λέμε ότι είναι για να του χαϊδεύουμε τα αφτιά, τι έχετε να πείτε για τους λόγους που φθάσαμε ως εδώ;

«Δεν φταίει ο Ελληνας που τον εκπορνεύει η πολιτική συστηματικά από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους. Την κρίση στην Ελλάδα την έφερε το κράτος, δεν τη δημιούργησε η ελληνική οικονομία και φυσικά δεν την έφερε η κοινωνία. Οποιος έχει την εξουσία κάνει κουμάντο. Πρέπει ο πολίτης να κάνει κάτι παρ’ όλα αυτά που ζει στο σπίτι του και παρ’ όλο που τον υποχρεώνουν να συμπεριφερθεί με τους κανόνες της εξουσίας για να επιβιώσει. Αλλιώς δεν θα γίνει τίποτε και θα σερνόμαστε ευτελιζόμενοι, διότι το σύστημα της κομματοκρατίας που μας έφερε ως εδώ δεν προτίθεται να φύγει».

Ο άνθρωπος διαρκώς επιζητεί το καλό του, όμως σχεδόν ποτέ δεν ξέρει πώς να το διακρίνει ή δεν μπορεί.

«Η έννοια του καλού ή του κακού είναι σχετική. Επειδή εξαρτάται από το περιβάλλον του καθενός, τις συνθήκες στις οποίες ζει και τις δυνατότητες που του προσφέρονται. Ο κάθε άνθρωπος καταλήγει να επιλέξει το “καλό” του με γνώμονα τους περιορισμούς αυτούς. Επομένως, το θέμα είναι ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες δυνατότητες για να αποφασίσουν τι είναι το καλό τους ή για να το επιδιώξουν».

Ενας άνθρωπος της τέχνης βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση σε αυτόν τον τομέα από τους υπόλοιπους ανθρώπους;

«Οι άνθρωποι της τέχνης δεν διαφέρουν ως προς αυτό. Πρέπει όμως να σημειώσω ότι οι άνθρωποι της τέχνης οφείλουν να μην επιζητούν το καλό, αλλά να το αμφισβητούν για να πετύχουν το καλύτερο».

Σε ποια εποχή αισθανόσασταν πιο παράκαιρος, πιο εκτός χρόνου;

«Ο δημιουργός πρέπει να είναι μέσα και έξω από τον χρόνο που ζει. Να αφουγκράζεται τα μηνύματα των καιρών και να τα υπερβαίνει».

Ο συνθέτης κάποιου μουσικού έργου γνωρίζει τελικά καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον πώς πρέπει να ερμηνευτεί το έργο του; Αν υπάρξουν αργότερα ερμηνείες και προσθήκες πολύ καλύτερες, που ούτε καν ο ίδιος είχε φανταστεί, τότε ποιος είναι ο τελικός συνθέτης αυτού του έργου;

«Εγώ θα έλεγα ότι ο συνθέτης έχει μια άποψη για την ερμηνεία του έργου του, που δεν είναι μοναδική, ούτε τελειωτική ούτε η τέλεια. Από εκεί και πέρα το έργο είναι όπως το καράβι. Εως την έξοδο από το λιμάνι το οδηγεί το ρυμουλκό. Μετά ταξιδεύει μόνο του».

Για μερικά πράγματα στη ζωή δεν πρέπει να θέτουμε καν ζήτημα. Στη μουσική για ποιο πράγμα δεν πρέπει να τίθεται ποτέ ζήτημα;

«Ενα πράγμα δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση. Η ζωή. Οι επιλογές στη ζωή εναρμονίζονται με τις συνθήκες και με τις προτεραιότητες του χρόνου και των αναγκών. Σε ό,τι αφορά τη μουσική, το μόνο για το οποίο δεν μπορεί να τεθεί ζήτημα είναι η γεωμετρία της και η αναπόφευκτη σχέση της με τη σιωπή».

Οι πρώτες σκέψεις που κάνουμε οι άνθρωποι στην καθημερινότητά μας είναι ανάλογες με τον όποιο εγκλωβισμό ή την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Για παράδειγμα, ο χρηματιστής ή ο έμπορος σκέφτεται πρώτα τα χρήματα, ο χριστιανός πρώτα την αμαρτία, το κορίτσι και το αγόρι πρώτα τον έρωτα. Ο συνθέτης τι σκέφτεται πρώτα;

«Τη σιωπή».

Ναι, αλλά τι είναι αυτό που μπορεί να παραπλανήσει ή να δηλητηριάσει περισσότερο την έμπνευση ενός δημιουργού;

«Η έλλειψη καλλιέργειας, παιδείας και γνώσης. Η απουσία σεμνότητας και αυτεπίγνωσης. Η αντίληψη ότι τα ξέρουμε όλα και δεν έχουμε να διδαχθούμε τίποτε από τους άλλους ή από την Ιστορία».

Φαντάζομαι, γνωρίζετε ότι το έργο σας δεν σας έχει πια ανάγκη. Εχει «διαχωριστεί» από εσάς και ταξιδεύει μόνο του στον χρόνο. Πώς αισθάνεστε για το ότι δεν έχετε πλέον τον «έλεγχό» του;

«Κανένα έργο, είτε μικρό είτε μεγάλο, δεν τελεί υπό τον έλεγχο του δημιουργού από τη στιγμή που κατατίθεται στο κοινό. Το έργο κρίνεται ως προς την αξία του από τον χρόνο, την απήχησή του στο κοινό και όχι από την καθοδήγηση του δημιουργού του».

Από την αίσθηση που «εισπράττω» όλη αυτήν την ώρα στην κουβέντα μας, αναρωτιέμαι αν υπάρχει μέσα σας ένα «σπέρμα», κάτι που να σας το έχει δώσει ο Μάνος ή ο Μίκης και να το κουβαλάτε αναπόφευκτα σε αυτή τη ζωή.

«Ναι, υπάρχουν μερικά. Υπάρχει ένα που μου έχει μείνει πιο πολύ από όλα. Δεν θέλω να πω λεπτομέρειες, αλλά με τον Γκάτσο είχα μια πολύ ειδική, πολύ κοντινή σχέση, μέχρι την τελευταία του στιγμή. Μια Πέμπτη, λοιπόν, στις αρχές Ιουνίου του 1992, μου τηλεφώνησε ο Μάνος και μου είπε ότι το Σάββατο που ερχόταν ήταν τα σαράντα του Γκάτσου στην Ασέα της Αρκαδίας. “Πάμε παρέα, Σταύρο;”. “Πάμε, αλλά με έναν όρο” του είπα. “Τι όρο;” είπε λίγο θυμωμένος και με τη γνωστή του προφορά. “Να μείνουμε και την Κυριακή, για να σε πάω στη Μάνη, στο χωριό από όπου κατάγομαι…”. Πήγαμε, λοιπόν, στο μνημόσυνο και μετά πήγαμε στη Βάθεια Λακωνίας, στην ορεινή Μάνη, στον τόπο καταγωγής μου. Εκεί, μόλις μπαίνεις στο χωριό, έχει ένα πλάτωμα όπου μπορείς να σταθείς και να δεις κάτω και πέρα, στο τέρμα του Θεού. Ο Μάνος στάθηκε για αρκετή ώρα ακίνητος και σιωπηλός, με το βλέμμα καρφωμένο στον ορίζοντα. Δεν του μιλούσα καθόλου. Κάποια στιγμή γυρίζει και μου λέει: “Αφού κατάγεσαι από εδώ, οι ευθύνες σου στη ζωή είναι πολύ μεγάλες”. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ αυτήν τη φράση».

Εσείς είστε ένας καλλιτέχνης που έχει συμμετάσχει ενεργά στην πολιτική και άρα έχετε και τις δύο «ματιές» στα πράγματα. Πιστεύετε ότι ο Ελληνας πρέπει να μάθει να είναι περισσότερο «προικισμένος» στη δυστυχία ή στην ευτυχία;

«Ενας μεγάλος έλληνας ιστορικός, ο Νίκος Σβορώνος, μίλησε για τον αντιστασιακό χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας. Ενας άλλος, μαθητής του πρώτου, ο Γιώργος Κοντογιώργης, ερμήνευσε τη ρήση αυτή με την υπόμνηση ότι η ελληνική κοινωνία επέδειξε σταθερά αυτόν τον αντιστασιακό της χαρακτήρα επειδή ήταν ελεύθερη απέναντι σε κοινωνίες που λειτουργούσαν λεηλατικά. Αντιστεκόταν, δηλαδή, στη βαρβαρότητα του ανερχόμενου νεότερου κόσμου, επειδή γνώριζε ότι αν νικούσε η λεηλατική βαρβαρότητα θα έχανε την ελευθερία της. Σήμερα ο Ελληνας δεν έχει λόγους να είναι ευτυχής, διότι τον κατέστρεψαν, και καλείται πάλι να αντισταθεί στη νέα βαρβαρότητα των αγορών».

Αυτήν την εποχή ζούμε μια εξέγερση στον αραβικό κόσμο. Tι μουσική θα της βάζατε;

«Δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, αλλά έχω γράψει τέτοια μουσική πριν από δέκα χρόνια. Παρακολουθώ με πάρα πολύ ενδιαφέρον αυτά που συμβαίνουν στα αραβικά κράτη. Οι λαοί εκεί είναι πολύ ταλαιπωρημένοι από τους Ευρωπαίους και με πολύ ξεχωριστή ψυχοσύνθεση. Το αραβικό έθνος με ενδιέφερε και με συνάρπαζε πάντοτε. Πριν από πολλά χρόνια, διαβάζοντας την ιστορία του Αμπντούλ Αζίζ Αλ Σαούντ, μου άρεσε τόσο πολύ, ώστε έφτιαξα στο μυαλό μου ένα παραμύθι. Ηταν τόσο ισχυρό μέσα μου, ώστε νοερά το επένδυσα και μουσικά. Τελικά, το έκανα δίσκο, το “Νούρα Νούρα”. Αυτό ήταν το όνομα της κόρης του, το οποίο στις μάχες το φώναζαν οι στρατιώτες του για να παίρνουν κουράγιο, κάτι σαν το “αέρα” που φώναζαν οι δικοί μας».

Τελικά, το υπέρτατο καθήκον του συνθέτη, όπως και του ποιητή, του ζωγράφου, γενικά του δημιουργού, δεν είναι το να μετατρέψει το ταπεινό σε σπουδαίο και το αδιόρατο σε κάτι αστραφτερό;

«Δεν νομίζω ότι υπάρχουν ταπεινά και σπουδαία πράγματα. Υπάρχουν αυτά που κινούν το ενδιαφέρον κάποια στιγμή και κάποια που το κινούν μια άλλη στιγμή. Υπάρχουν πράγματα που ένα προϊδεασμένο μάτι τα διακρίνει και ένα άλλο όχι. Η δουλειά του καλλιτέχνη, όπως και κάθε δημιουργού, είναι να βλέπει αυτά που οι άλλοι δεν βλέπουν ή αυτά που στους άλλους μοιάζουν ταπεινά και αδιάφορα, και να τους δίνει πνοή».

Αναρωτιέμαι ποια ακριβώς αδιόρατη ενέργεια λειτούργησε για να συνθέσετε το «Ρεμπέτικο», σε μια χρονική στιγμή που δεν ευνοούσε και τόσο τη δημιουργία ενός τέτοιου έργου.

«Στο “Ρεμπέτικο” διέκρινα μια αστείρευτη πηγή δημιουργίας και αυθεντικής απεικόνισης ενός μεγάλου πολιτισμού, που επέμενε να προβάλλει αντίσταση μέσα στις ψυχές μας».

Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι το ίδιο κοινό το οποίο τη μία στιγμή διασκεδάζει με ευτελή τραγούδια, την επόμενη, που θα παιχτεί για παράδειγμα «Το δίχτυ», ξεσηκώνεται στον ίδιο βαθμό, ίσως και περισσότερο;

«Ο άνθρωπος έχει πολλές ταυτότητες, είναι πολυσημικός. Δεν είναι ένας, είναι πολλοί οι άνθρωποι που ο καθένας από εμάς φέρει μέσα του. Δεν με εκπλήσσει αυτό».

Στα ξένα τραγούδια, κυρίως στα αγγλόφωνα, ακόμη και ο πιο παράλογος ή ασήμαντος στίχος είναι αποδεκτός αν η μουσική είναι καλή. Στην ελληνική μουσική υπάρχει μια βαθιά ενότητα του ήχου και του λόγου. Αυτό νομίζετε ότι είναι πάντοτε πλεονέκτημα;

«Σαφώς ναι, διότι είναι μουσική που ανάγεται σε μια βαθιά δομημένη κουλτούρα, η οποία γνωρίζει ως εκ τούτου να διασφαλίζει την αρμονία του Σύμπαντος».

Προφανώς έχετε πλέον τη δυνατότητα και το δικαίωμα να πείτε κάτι στους νέους ερμηνευτές.

«Οι νέοι συνθέτες και οι ερμηνευτές πρέπει οπωσδήποτε να έχουν παιδεία. Δεν εννοώ αποκλειστικά το πανεπιστήμιο, αλλά και τη λαϊκή παιδεία. Την πραγματική λαϊκή παιδεία. Ο Μπιθικώτσης, για παράδειγμα, δεν είχε άλλη μόρφωση, αλλά είχε μια βαθιά λαϊκή παιδεία. Η παιδεία είναι το παν. Από εκεί ξεκινούν τα πάντα».

Υπάρχει κάποιος νέος συνθέτης στον οποίο να διακρίνετε ότι μπορούμε να προσβλέπουμε πως θα είναι ο επόμενος μεγάλος συνθέτης;

«Δυστυχώς, εδώ και αρκετό καιρό δεν ακούω πολύ ραδιόφωνο, οπότε δεν είμαι ενημερωμένος για τους νέους συνθέτες και μπορεί να αδικώ κάποιον. Αυτή η ηχητική εικόνα όμως που λαμβάνω δεν έχει τίποτε το ιδιαίτερα αξιόλογο. Θα υπάρξουν σίγουρα κάποιοι στο μέλλον, αλλά αυτήν τη στιγμή δεν ακούω κάτι πολύ αξιόλογο. Ισως εγώ να μην είμαι ενημερωμένος, και να φταίει αυτό».

Ως μαέστρο, σας διακρίνει «καθαρότητα», «ακρίβεια», «αυστηρότητα». Με αυτά τα στοιχεία έχετε κάτι να μας πείτε για τους Ελληνες, για το μέλλον τους και τους πολιτικούς τους, ώστε να «συναντηθούν» όλοι μαζί και πάλι;

«Για να ξανασυναντηθούν οι Ελληνες με τους πολιτικούς τους πρέπει να μεταβληθεί το περιεχόμενο της σχέσης μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής. Να οικοδομηθεί μια άλλη σχέση που θα διασφαλίζει την αναγκαστική προσήλωση του πολιτικού στο κοινό συμφέρον. Διαφορετικά, όσο το πολιτικό μας σύστημα εξακολουθεί να στρέφει την πλάτη του στην κοινωνία και να την αντιμετωπίζει ως κοινό υποζύγιο για τους ιδιοτελείς σκοπούς του, η αμφισβήτηση θα κυριαρχεί και η χώρα θα ρημάζει. Η συνάντηση προϋποθέτει σχέση εμπιστοσύνης και η εμπιστοσύνη στην πολιτική οικοδομείται στη βάση της προσήλωσης στον σκοπό της πολιτικής, στο κοινό συμφέρον. Ο Κοντογιώργης στο βιβλίο του “Η ελληνική δημοκρατία του Ρήγα Βελεστινλή” υποστηρίζει πειστικά ότι για να ξανασυνδέσουμε τη μοίρα μας με την πρόοδο πρέπει να ανακτήσουμε την Ιστορία μας, το παρελθόν του γένους μας. Διότι το ελληνικό παρελθόν διδάσκει το μέλλον με πρόσημο την πρόοδο. Και πρέπει να πω ότι αυτή η επισήμανση του Κοντογιώργη δεν αφορά πλέον μόνο εμάς τους Ελληνες, αλλά το σύνολο της ανθρωπότητας. Διότι ο ευρωπαϊκός Διαφωτισμός εξάντλησε τη δυναμική του και όσοι τον επικαλούνται σήμερα θέλουν απλώς να σταματήσουν την πρόοδο, την απελευθέρωση των λαών, για να συνεχίσουν να ηγεμονεύουν. Tο αίτημα της αλλαγής είναι προπαντός αίτημα μεταβολής του πολιτικού συστήματος ώστε να επανέλθει η κοινωνία στην πολιτική. Διαφορετικά, θα βουλιάξουμε. Επειδή όμως εμείς οι Ελληνες τα κάνουμε όλα τραγούδι, είναι βέβαιο ότι τουλάχιστον θα βουλιάξουμε τραγουδώντας».

Ποιο τραγούδι φαντάζεστε ότι θα τραγουδούσαμε ενώ βουλιάζαμε;  

«Τον εθνικό ύμνο. Θα ήμασταν μια υπέροχη χορωδία δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων».

* Ο Σταύρος Ξαρχάκος παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι κάθε Κυριακή και Δευτέρα στη σκηνή του GazΑrte.

* Αυτή η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο BHMagazino στις 13 Μαρτίου 2011.

Το εναλλακτικό μουσικό κοκτέιλ του Απρίλη

• Οκτώ συγκροτήματα δίνουν το στίγμα της Ανοιξης στο κλαμπ Dizzy Miles 

• του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΙΝΤΣΑ ΤΟ ΒΗΜΑ: 31/3/2011, 16:25

Οι Νίκος Σιδηροκαστρίτης, Δημήτρης Θεοχάρης, Δημήτρης Τσεκούρας και Χάρης Λαμπράκης, γνωστοί και ως «Χάρης Λαμπράκης Quartet»

Η τζαζ και ο αυτοσχεσιασμός, τα αρώματα από την αραβική και την λάτιν, τα τραγούδια της Νοτίου Ιταλίας, τα μπλουζ η λάτιν και η φανκ, παρουσιάζονται από δέκα διαφορετικά συγκροτήματα και δημιουργούς, στο κλαμπ Dizzy Miles.

Κοινή συνισταμένη αυτών των δέκα συναυλιακών ημερών – αρχίζουν την 1^η Απριλίου και ολοκληρώνονται στις 10/4 – είναι ότι πρόκειται για Έλληνες καλλιτέχνες που κινούνται στο «περιθώριο», όσον αφορά τη δημοσιότητα αλλά με αντιστρόφως ανάλογα καλλιτεχνικά αποτελέσματα. Πρόκειται για δημιουργούς με φρέσκες ιδέες και απόψεις που δεν διστάζουν να τις καταθέσουν έχοντας παράλληλα ένα μικρό σε μέγεθος αλλά φανατικό κοινό που τους στηρίζει. Και σαφώς πρόκειται για καλλιτέχνες που αξίζουν της προσοχής μας.

Αναλυτικά το πρόγραμμα του δεκαημέρου έχει ως εξής:

• Alekos Vretos Quartet (1/4)

Κράμα αραβικής, jazz, και latin μουσικής με μεγάλες δόσεις αυτοσχεδιασμού. Η κυριαρχία των μουσικών σχημάτων και του αυτοσχεδιασμού ενισχύονται από την άμεση συνεργασία των μουσικών επί σκηνής. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συνθέσεις από το νέο CD του Αλέκου Βρέτου “Mergin’ “ αλλά και άλλων συνθετών της Jazz και της Αραβικής μουσικής όπως ο W. Shorter, D. Ellington, S. Shaheen και A. Brahem μεταξύ άλλων.
Αλέκος Βρέτος: Ούτι Δημήτρης Σεβδαλής: ΠιάνοΓιώργος Γεωργιάδης: ΜπάσοΆγγελος Πολυχρόνου: Κρουστά

www.alekosvretos.gr www.myspace.com/vretos

• Third Attempt (2/4)

 Η μουσική που ερμηνεύεται στο ρεπερτόριο της μπάντας επιδιώκει ή βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό και είναι κατά πλειοψηφία συνθέσεις ή διασκευές των μελών της .Το τρίο Third Attempt αποτελείται από την Βάσω Δημητρίου στα νυκτά έγχορδα (κιθάρες, τζουράς),τον Μιχάλη Ευδαίμονα στο ηλεκτρικό μπάσσο και τον Καλλίστρατο Δρακόπουλο στα τύμπανα/κρουστά.

Links:

Βάσω Δημητρίου
http://www.myspace.com/la4diva
http://www.myspace.com/urbanclay
http://www.myspace.com/thejazzutopia
http://www.myspace.com/trip2thyme

Μιχάλης Ευδαίμων
http://www.myspace.com/evdemonbass

Καλλίστρατος Δρακόπουλος
http://www.myspace.com/kal

• Yorgos Krommydas Quartet (3/4)

O κιθαρίστας Γιώργος Κρομμύδας μετά την κυκλοφορία  της πρώτης δισκογραφικής δουλειάς του με τίτλο JAZZIUM από την(WARNER/EGE) παρουσιάζει ένα νέο project.

Μαζί με τους Κωστή Χριστοδούλου-πιάνο, Περικλή Τριβόλη-κοντραμπάσο, Χρηστό Ασωνίτη- τύμπανα, πειραματίζονται πάνω σε γνωστά jazz standards με τις αρμονικές και ρυθμικές αλλαγές να δίνουν μια άλλη μορφή στις κλασσικές μελωδίες των κομματιών. Καθώς και original συνθέσεις του κιθαρίστα
www.myspace.com/giorgoskrommidas

• Music Soup (5/4)

O Nέστορας Δημόπουλος (κιθάρα) και η Ευγενία Καρλαύτη (πιάνο-φωνή) δημιούργησαν το 2006 τους Μusic Soup, ένα τρίο χωρίς drums στο στυλ του Nat King Cole. Αργότερα προστέθηκαν και ντραμς και το τρίο έγινε κουαρτέτο.
Παίζουν jazz standards,blues, Latin, funky tunes προσαρμοσμένα στον ήχο του group, όπου πρωταρχικό ρόλο παίζει ο αυτοσχεδιασμός και οι ενορχηστρώσεις που τονίζουν το συγκεκριμένο ηχητικό συνδυασμό, αλλά και το κάθε όργανο ξεχωριστά.

Ευγενία Καρλαύτη (πιάνο-φωνή)
Νέστορας Δημόπουλος (κιθάρα)
Σταμάτης Σταματάκης (μπάσο)
Σεραφείμ Μπέλλος (ντραμς)

http://www.reverbnation.com/musicsoup
http://www.myspace.com/musicsoupband

facebook
http://www.facebook.com/update_security_info.php?wizard=1#!/pages/Music-soup/154994017871306
http://www.facebook.com/update_security_info.php?wizard=1#!/group.php?gid=314944365710
 
http://www.facebook.com/update_security_info.php?wizard=1#!/event.php?eid=127161187357791

• Χάρης Λαμπράκης Quartet (7/4)

Το Κουαρτέτο δημιουργήθηκε το 2006 και έκτοτε έχει εμφανιστεί σε σημαντικά φεστιβάλ σε Ελλάδα και εξωτερικό. Κυρίαρχα στοιχεία της μουσικής του σχήματος αποτελούν ο ελεύθερος αυτοσχεδιασμός,
η τροπική (modal) τζαζ, ενώ εμφανείς είναι οι επιρροές από τους John Coltrane, Bill Evans, τις παραδοσιακές μουσικές όλου του κόσμου αλλά και την αυτοσχεδιαζόμενη μουσική.
Με αναφορές στην Ανατολή, το Κουαρτέτο εμπνέεται από δυτικές αρμονίες, ρυθμούς και μελωδίες που παραπέμπουν στις δεκαετίες 1960 και 1970.

Νίκος Σιδηροκαστρίτης: τύμπανα
Δημήτρης Θεοχάρης: πιάνο
Δημήτρης Τσεκούρας: κοντραμπάσο
Χάρης Λαμπράκης: νέυ

www.myspace.com/harrislambrakisquartet

• Jick Nakassian & the White Band (8/4)

Στον άμεσα επερχόμενο δίσκο του ο συνθέτης φιλοδοξεί να περάσει ακούσματα με τραγούδια που δεν έχουν ετικέτες, γιατί ανήκουν σε όλα τα είδη λαϊκής μα όχι λαϊκίστικης ευρωπαϊκής μουσικής.

www.nakassian.gr www.myspace.com/nakassian

• Antidotum Tarantulae (9/4)

Ένα γκρουπ που, με βάση τη φολκ μουσική της Νότιας Ιταλίας (στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η ελληνόφωνη) και, γενικότερα, της Μεσογείου, δίνει μια σύγχρονη αντίληψη της παράδοσης. Οι Antidotum Tarantulae στήνουν μια ολοκληρωμένη, άκρως συγκινητική και γοητευτική μουσικοχορευτική παράσταση στη σκηνή...

Τέτη Κασιώνη …. τραγούδι
Σπύρος Σύρμος…… κλασική κιθάρα, chitarra battente και τραγούδι
Γιάννης Γιούνης ….. βιολοντσέλο
Ηλέκτρα Καρανικόλα ….. φλάουτο, πίκολο
Βαγγέλης Χαραμής …… chitarra battente, mandola, tammorra e tamburello

Info : http://antidotum-tarantulae.com/
http://www.last.fm/music/ANTIDOTUM-TARANTULAE http://www.myspace.com/antidotumtarantulae

• Ειρήσθω εν Παρόδω (10/4)

Οι Ειρήσθω εν Παρόδω παρουσιάζουν συνθέσεις από τον πρώτο τους προσωπικό δίσκο «Oιστρηλασία» καθώς και νεότερες οργανικές τους συνθέσεις, μαζί με ένα επιλεγμένο ρεπερτόριο διασκευών, που καλύπτουν ένα ευρύ μουσικό φάσμα από jazz standards, παραδοσιακούς σκοπούς μέχρι και συνθέσεις σύγχρονων δημιουργών, με έντονη αυτοσχεδιαστική διάθεση.


Γιώργος Κεσίσογλου - ούτι,
Παναγιώτης Ράπτης - άλτο & σοπράνο σαξόφωνο, φλάουτο
Άκης Αλεβιζόπουλος - κρουστά
Θανάσης Γουρούνας - 6χορδο ηλεκτρικό μπάσο & κοντραμπάσο
Χρήστος Τσαρούχας - κρουστά
Σέργιος Χρυσοβιτσάνος - βιολί

www.iristhoenparodo.com

www.myspace.com/iristhoenparodo
www.facebook.com/profile.php?id=1017491114

Η Αννα τραγουδά την Κάτω Ιταλία

• Η ΠΟΛΥΤΑΛΑΝΤΗ ΑΝΝΑ ΣΙΝΘΙΑ ΒΙΛΑΝΙ ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ ΩΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΟ «ELIART». ΜΑΖΙ ΤΗΣ ΟΙ «ENCARDIA»

• Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΙΔΑΛΗ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

Μουσικός, χορεύτρια και τραγουδίστρια, η Αννα Σίνθια Βιλάνι είναι μια προικισμένη νεαρή γυναίκα αφιερωμένη στην πολιτιστική παράδοση της Κάτω Ιταλίας, δίνοντας ανάλογες παραστάσεις στη χώρα της και στο εξωτερικό.

Η Αννα Σίνθια Βιλάνι θα κάνει κι ένα εργαστήρι χορού για την ταραντέλα στο στούντιο «Gaz Symfony Studio»

Από σήμερα έως την Κυριακή θα εμφανιστεί στο θέατρο «Eliart» (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός, τηλ.: 210-4377677) με το ελληνικό συγκρότημα «Encardia» που κι αυτό ασχολείται συστηματικά με τη μουσική παράδοση του ιταλικού Νότου. Θα κάνει κι ένα εργαστήρι χορού για την ταραντέλα pizzica pizzica Παρασκευή, Σαββατοκύριακο στο στούντιο «Gaz Symfony Studio» (Αριστοφάνους 1, πλατεία Ψυρρή).

«Η μουσική του ιταλικού Νότου έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: όπως όλες οι παραδοσιακές μουσικές μεταδίδεται από γενιά σε γενιά με προφορικό τρόπο χαρίζοντας έναν τεράστιο πλούτο. Δομείται σ' έναν τρόπο έκφρασης που έχει σαφείς κανόνες, αλλά ταυτόχρονα βασίζεται και στον αυτοσχεδιασμό. Οι παραδοσιακοί οργανοπαίκτες και τραγουδιστές γνωρίζουν και σέβονται τους κανόνες. Οταν αυτοσχεδιάζουν, προσθέτουν στολίδια οργανικά η φωνητικά, κινούμενοι πάντα στα κοινώς αποδεκτά σχήματα και πρότυπα».

• Τι σας συγκινεί στους ηλικιωμένους του ιταλικού Νότου;

«Οι "παππούδες" στην πεδιάδα του Σαλέντο ήσαν σχεδόν όλοι τους αγρότες, έχοντας ζήσει στο περιβάλλον, που γέννησε τη μουσική της παράδοσης. Για μένα είναι "δάσκαλοι" ζωής, πέρα από τη μουσική, το τραγούδι και το χορό».

• Η γνώση του παρελθόντος είναι χρήσιμη πολιτιστικά, κοινωνικά;

«Το παρελθόν μπορεί να αποτελέσει ένα παράδειγμα για το παρόν. Γνωρίζοντας τι έκαναν και πώς έχουν ζήσει οι γυναίκες και οι άντρες του δικού μας τόπου, μας βοηθάει να καταλάβουμε από πού ερχόμαστε και μας δίνει πολύτιμη μαρτυρία που αξιοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή ακόμα κι αν αυτό γίνεται με διαφορετικούς σήμερα τρόπους. Οι προκάτοχοί μας δούλευαν σκληρά, θυσιάστηκαν αληθινά, πολέμησαν για να αποκτήσουν τη γη που θα τους έδινε το ψωμί τους. Οι γυναίκες υπήρξαν θύματα της βίας των αντρών, αλλά είχαν μια περηφάνια κι έναν σεβασμό που σήμερα δεν διακρίνω στις νεότερες γενιές. Σήμερα, παραδόξως, οι γυναίκες είναι πιο πολύ θύματα της εμπορευματοποίησης του σώματός τους και δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνονται».

• Η ανταπόκριση της ιταλικής νεολαίας στο είδος αυτό;

«Οι παραδοσιακές μουσικές έχουν χάσει σε μεγάλο μέρος τον τελετουργικό τους ρόλο, αλλά έχουν διατηρήσει αυτόν της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης. Καλό είναι αυτό, αλλά θα μου άρεσε οι νέοι και οι υπεύθυνοι για τον πολιτισμό να ήταν λιγότερο επιφανειακοί στη σχέση τους με τούτο το είδος μουσικής».

• Πώς θα προσδιορίζατε το περιεχόμενο των τραγουδιών της κάτω Ιταλίας;

«Οι στίχοι μιλούν πιο πολύ για αγάπη, για έρωτες χωρίς ανταπόκριση, για έρωτες με εμπόδια αλλά και για έρωτες που τελικά ταιριάξανε. Τότε δεν ήταν εύκολο να ζουν οι άνθρωποι ελεύθερα τα αισθήματά τους, λόγω της άκαμπτης πατριαρχικής κοινωνίας. Αλλά υπάρχουν και τραγούδια οργής και άρνησης που τα έλεγαν όταν ήθελαν να εκφράσουν αποδοκιμασία σε κάποιον ή κάτι. Ακόμα υπάρχουν πολλά παραδείγματα τραγουδιών διαμαρτυρίας και αντίστασης με φόντο κοινωνικοπολιτικό».

• Αισθάνεστε πιο καλά όταν τραγουδάτε, όταν χορεύετε ή όταν παίζετε ακορντεόν;

«Ανακάλυψα αυτή τη μουσική, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι άνθρωποι, σε άμεση σχέση και ακολουθία με το χορό. Αμέσως κατάλαβα ότι το να χορεύω μου έκανε καλό. Το τραγούδι επίσης είναι θεραπευτική διαδικασία. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που το πάθος του αυτό το μετέτρεψε σ' εργασία βιοπορισμού».

• Θα εμφανιστείτε με τους «Encardia». Τι εκτιμάτε σ' αυτούς;

«Με παραξένεψαν όταν τους πρωτάκουσα να παίζουν μουσική από την πεδιάδα του Σαλέντο. Αναρωτιόμουν τι τους κάνει να εκφράζονται με τόσο πάθος για μια μουσική που δεν είναι της πατρίδας τους. Πιθανότατα να το δικαιολογούν η πολιτιστική γειτνίαση και οι πανάρχαιοι δεσμοί μεταξύ Ελλάδας και Κάτω Ιταλίας. Εύχομαι να συνεχίσουν το ταξίδι τους καταθέτοντας μια εμπειρία που θα μας βοηθήσει να συνδέσουμε πιο στενά τον πολιτισμό μας με τον πολιτισμό της Ελλάδας, όπως ήταν δηλαδή κάποτε». *

Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ: «Θα παίξω και για τον Καντάφι»

Προσπαθεί με τη μουσική του να φέρει την εσωτερική γαλήνη στο κοινό του. Από το δικό του εσωτερικό κόσμο εμπνέεται και τη μουσική του. Παρ' όλα αυτά η μουσική, αν και θα το ήθελε, δεν είναι πιο δυνατή από τον πόλεμο, λέει ο δεξιοτέχνης της ανατολίτικης μουσικής, Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ.

Απόψε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, αύριο στην Αθήνα

Απόψε εμφανίζεται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και αύριο στο Μέγαρο Αθηνών, με ένα πρόγραμμα που δείχνει αυτά που συνδέουν τους λαούς και όχι αυτά που τους χωρίζουν. «Οταν παίζω μουσική εκφράζω την αγάπη μου γι' αυτήν, την αγάπη με τη ρομαντική έννοια, αλλά και την αγάπη για τη ζωή», δήλωσε χθες. Και με τη μουσική του απευθύνει ένα κάλεσμα στο κοινό. «Το καλώ να μοιραστούμε τις κοινές μουσικές μας ρίζες, να σπάσουμε τα σύνορα. Να έρθουν για να γιορτάσουμε όλα τα κοινά στοιχεία που μας ενώνουν».

Για τον Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ η μουσική είναι μία και ενιαία. «Είναι ψευδαίσθηση το εθνικό, αφού όλοι είμαστε παιδιά του Αδάμ. Είμαστε αδέρφια, μέχρι τη στιγμή που εμπλέκονται οι πολιτικοί», τονίζει. Τουρκοαιγύπτιος, που ζει στις ΗΠΑ, ενημερώνεται και αγωνιά για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο πότε με εξεγέρσεις και διαδηλώσεις, όπως στην Τυνησία και την Αίγυπτο, και πότε με συρράξεις, όπως στη Λιβύη.

«Σίγουρα αισθάνομαι άσχημα γι' αυτά που συμβαίνουν. Ομως δουλειά του μουσικού δεν είναι να κάνει κριτική, αλλά να παίζει μουσική και να φέρνει την ανακούφιση και την εσωτερική ηρεμία στον κόσμο», λέει. Γιατί «όταν υπάρχει εσωτερική ηρεμία θα υπάρχει και εξωτερική. Οι πολιτικοί κάνουν τη δουλειά τους, όποια είναι αυτή, και εμείς παίζουμε μουσική και προσευχόμαστε να αγγίξει αυτή η εσωτερική ηρεμία το κοινό».

Πιστεύει, πάντως, ότι οι μουσικοί ενωμένοι θα μπορούσαν να εξαφανίσουν τον πόλεμο. «Ο πολέμος και η μουσική είναι όπως το σκοτάδι και το φως. Αν ήμασταν ένα όλοι οι μουσικοί, δεν θα υπήρχε πουθενά πόλεμος».

Θα είχε να παίξει κάτι ακόμη και για τον Καντάφι. «Λειτουργώ όπως ένα μπαρ όπου υπάρχουν πολλά ποτά. Ρακί για τον Ελληνα, τεκίλα για τον Μεξικανό. Ετσι και για τον Καντάφι, θα προσπαθούσα να παίξω κάτι κοντά σ' αυτόν. Ενα ταξίμ για να του φέρω εσωτερική ηρεμία», δήλωσε.

Είναι η έκτη φορά που έρχεται στην Ελλάδα. «Η πρώτη φορά ήταν το 1995 και ήταν έκπληξη για μένα πώς το κοινό μού άνοιξε την καρδιά του και η συναυλία ήταν sold out». Μετά τη συνεργασία του με τον Μιχάλη Νικολούδη, τη Γλυκερία και την παράσταση με τους Περιστρεφόμενους Δερβίσηδες προπέρσι, επιστρέφει για να παρουσιάσει την εικοσιπεντάχρονη και πλέον δισκογραφική του δουλειά με επιρροές από τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Μαζί του θα εμφανιστεί για πρώτη φορά ο δεξιοτέχνης της ποντιακής λύρας, Λάζος Ιωαννίδης, γνωστός από τη συμμετοχή του στη περσινή Eurovision, όταν συνόδευε με τη λύρα του τον Γιώργο Αλκαίο.

Στη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης Τύπου, ο Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ με το νέι του και ο Λάζος Ιωαννίδης με τη λύρα του έπαιξαν πάνω από τα βυζαντινά ερείπια του τείχους της Θεσσαλονίκης το γνωστό ποντιακό μοιρολόι «Την πατρίδα μ' έχασα».

• ΣΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Ένταξη της Ορχήστρας των Χρωμάτων στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ προτείνει ο Τ.Χυτήρης

Ο κ. Χυτήρης παραδέχθηκε ότι η Ορχήστρα των Χρωμάτων υφίσταται «διαχρονική ταλαιπωρία», σημειώνοντας ότι τα συσσωρευμένα ελλείμματα ξεπερνούν τα 2 εκατ. ευρώ   (Φωτογραφία:  ΑΠΕ )

---

Την ένταξη της Ορχήστρας των Χρωμάτων στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ, πρόκρινε ως μόνη λύση επιβίωσης και απρόσκοπτης συνέχισης λειτουργίας της ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού, Τηλέμαχος Χυτήρης, απαντώντας στη Βουλή σε σχετική ερώτηση της βουλευτού του ΚΚΕ, Βέρας Νικολαΐδου.

Ο υπουργός υπογράμμισε ότι η ένταξη αυτή σε καμία περίπτωση δεν συνιστά αφομοίωση της Ορχήστρας των Χρωμάτων, η οποία θα διατηρήσει τη φυσιογνωμία, το καλλιτεχνικό της πρόγραμμα και τον καλλιτεχνικό διευθυντή.

Από την πλευρά της, η κ. Νικολαΐδου έκανε λόγο για «διαχρονική απαξίωση και εγκατάλειψη του πνευματικού παιδιού και ορχηστρικού οράματος του Μάνου Χατζηδάκι», με αποτέλεσμα να παραμένουν σήμερα, επί επτάμιση μήνες, απλήρωτοι οι μουσικοί της και να μην έχει ένα σταθερό χώρο λειτουργίας, όπως είπε.

Ο κ. Χυτήρης αναγνώρισε την «διαχρονική ταλαιπωρία της ορχήστρας», σημειώνοντας ότι τα συσσωρευμένα ελλείμματα ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια ευρώ.

Τόνισε ότι ζητούμενο δεν είναι μόνον στις ώρες της οικονομικής κρίσης να λυθεί το ζήτημα του ελλείμματος, αλλά να εξασφαλιστούν σταθερές συνθήκες λειτουργίας και απόδοσης της Ορχήστρας στο μέλλον.

Η κ. Νικολαΐδου σημείωσε ότι το μεγάλο πρόβλημα για την Ορχήστρα ξεκίνησε από τον χαρακτηρισμός της, από το 1994, σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με πρόεδρο τον εκάστοτε υπουργό Πολιτισμού με μοναδικά έσοδα την κρατική επιχορήγηση, η οποία δεν δίνεται, κάτι που, όπως δήλωσε, οδήγησε στην σημερινή κατάσταση.

Διαφωνώντας με τυχόν συγχώνευση της Ορχήστρας, η βουλευτής συνέχισε ότι αντιθέτως χρήματα υπάρχουν και καταβάλλονται «για αποχαυνωτικά θεάματα τύπου Eurovision».

Ο προϋπολογισμός του υπουργείου Πολιτισμού είναι πολύ μικρός, αλλά πράγματι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στον Πολιτισμό, συμφώνησε ο Τηλέμαχος Χυτήρης.

Για το θέμα της Eurovision δήλωσε ότι ο ίδιος είχε προτείνει να μην υπάρξει συμμετοχή της χώρας, αλλά αυτή προέκυψε ως συμβατική υποχρέωση των ευρωπαϊκών δημόσιων τηλεοράσεων και ως εκ τούτου αποφασίστηκε να γίνει "χωρίς τις φιέστες και τις σπατάλες του παρελθόντος"

Επανέλαβε ότι μόνον αν συναινέσει η Ορχήστρα των Χρωμάτων, θα γίνει η ένταξη στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ, ενώ τόνισε ότι αυτό διευκολύνεται και από το γεγονός ότι από τους 40 μουσικούς της Ορχήστρας, οι 20 είναι ήδη στη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ.

Ο Αλέξανδρος Μυράτ «μετακομίζει» στην Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης

Ο Αλέξανδρος Μυράτ   (Φωτογραφία:  Αρχείο ΔΟΛ )

---

Ο Αλέξανδρος Μυράτ θα είναι στο εξής ο νέος διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, ύστερα από σχετική απόφαση του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλου Γερουλάνου. Ο κ. Μυράτ διαδέχεται στο «τιμόνι» του συνόλου τον Μύρωνα Μιχαηλίδη, ο οποίος προσφάτως τοποθετήθηκε καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Μόνιμος αρχιμουσικός της Καμεράτα - Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής και από το 2008 μόνιμος προσκεκλημένος μαέστρος της Φιλαρμονικής της Τάργκου - Μούρες της Τρανσυλβανίας, ο Α. Μυράτ γεννήθηκε στο Βόλο.

Σπούδασε στο Παρίσι και το 1970 έκανε την πρώτη του επαγγελματική εμφάνιση με την Εθνική Ορχήστρα του Μόντε Κάρλο.

Το 1991 -έχοντας στο μεταξύ διευθύνει διάφορες ορχήστρες στο εξωτερικό- ανέλαβε την Καμεράτα - Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής με την οποία ανέπτυξε πολλαπλή δραστηριότητα: πρώτες εκτελέσεις έργων Ελλήνων και ξένων συνθετών, παραγγελίες νέων έργων, μετακλήσεις σημαντικών σολίστ, οργάνωση συναυλιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ηχογραφήσεις κ. ά.

Τα σεφαραδίτικα της Γιασμίν Λεβί

Η Γιασμίν Λεβί, γνωστή και ως ιέρεια των σεφαραδίτικων τραγουδιών, επιστρέφει δύο χρόνια μετά την τελευταία της συναυλία στην Ελλάδα. Η Ισραηλινή τραγουδίστρια εμφανίζεται για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, για μία και μοναδική συναυλία στο «Principal Club Theatre», τη Δευτέρα 11 Απριλίου. H Γιασμίν Λεβί έρχεται στην Ελλάδα στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας της με τίτλο «Sentir», όπου επανασυστήνει γνωστά κομμάτια σεφαραδίτικης μουσικής και φλαμένκο, ενώ δεν λείπουν και καινούργια τραγούδια καθώς επίσης και μια διασκευή του «Hallelujah» του Λέοναρντ Κοέν. Μέχρι στιγμής έχει ταξιδέψει σε ολόκληρη την Ευρώπη, την Τουρκία, το Ισραήλ, αλλά και τις ΗΠΑ. Θα ακολουθήσει άλλη μία συναυλία της που θα δοθεί στην Αθήνα, στο «Θέατρο Badminton», στις 12 Απριλίου.

Στη μουσική της χρησιμοποιεί επιρροές από διάφορα είδη, από το φλαμένκο ως το τουρκικό οριεντάλ, και όργανα όπως η νταρντούκα και το ούτι αλλά και το βιολοντσέλο και το πιάνο

Στην Ελλάδα είναι κυρίως γνωστή από τη συνεργασία της με την Ελένη Βιτάλη, τη διασκευή της στο «Μπαλαμό» του Διονύση Τσακνή αλλά και τις επιτυχίες της «Una noche mas» και «Me Voy».

Λεωνίδας Καβάκος: «Ενα τσουνάμι θα μας σώσει»

Ο διεθνούς φήμης βιολονίστας μιλάει με πάθος για την τέχνη, την επιστήμη και την πολιτική

• της ΙΣΜΑΣ Μ.ΤΟΥΛΑΤΟΥ, TO BHMA:  26/03/2011, 05:45

«Α, δεν με απασχολεί αυτό το ερώτημα. Τι θα πει, δηλαδή, πώς μας βλέπουν οι άλλοι έξω; Πρώτα πρώτα πρέπει εμείς να δούμε ποιοι είμαστε. Ποια είναι, αλήθεια, η Ελλάδα σήμερα; Υπάρχει; Σε ποιες δομές στηρίζεται και λειτουργεί; Για μένα η χώρα μας δεν είναι γεωγραφικός προσδιορισμός. Οι αρχές συμπίπτουν με τις ρίζες. Και αυτές δεν μετακινούνται, δεν υπάρχουν ενδιάμεσες καταστάσεις, μόνο να ξεριζωθούν μπορούν. Ε, λοιπόν,αυτό είναι το κύριο πρόβλημά μας σήμερα. Ούτε το οικονομικό, ούτε τίποτε. Εχουμε ξεριζωθεί» .

Προτού καλά-καλά προλάβω να θέσω την ερώτηση, ο Λεωνίδας Καβάκος ξεσπά. Τον εντόπισα κάπου στην Ισπανία όπου βρισκόταν για συναυλία έχοντας φύγει από την Ιαπωνία μόλις τρεις ημέρες πριν από τον φονικό σεισμό. Από εκεί θα πετούσε για Λονδίνο ενώ στην Αθήνα θα ερχόταν λίγο νωρίτερα από την επικείμενη συναυλία του στο Μέγαρο για να ξαναφύγει, όμως, την επομένη κιόλας, για τη Βιέννη. Το πιεσμένο πρόγραμμά του, λοιπόν, μας ανάγκασε σε μια κουβέντα από τηλεφώνου. Ωστόσο η «ψυχρότητα» του σύρματος δεν της στέρησε ουδόλως την αμεσότητα μιας πρόσωπο με πρόσωπο επαφής.

«Με το πρόσχημα της προόδου, έχουμε χάσει την επαφή με το παρελθόν μας,με τα πάντα» συνεχίζει ο βιολονίστας. «Εχω δύο κόρες, η μία είναι 18 ετών, η άλλη στα 16. Τι προοπτική έχουν αυτά τα παιδιά; Δες το χάλι της παιδείας. Είναι δυνατόν σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, με αυτό το παρελθόν που έχουμε,να μην μπορούν να βρεθούν 20-30 άνθρωποι να χαράξουν μια πορεία για το τι θα μαθαίνουν τα παιδιά στο σχολείο; Από εκεί ξεκινούν όλα. Και το πώς ψηφίζεις και το πώς συμπεριφέρεσαι στην κοινωνία. Βλέπεις πώς κινείται ο κόσμος γύρω-γύρω, με το “ποιος είσαι εσύ” και με το “ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε”. Κάνεις ένα λάθος στον δρόμο και ο άλλος στο δευτερόλεπτο σε περνά γενεές δεκατέσσερις. Πόσα χρόνια, αλήθεια, συζητούμε για σήψη; Είναι μια κουβέντα η οποία έχει ξεκινήσει πολύ νωρίτερα από την κρίση. Ολο λέμε πως δεν πάει παρακάτω και όλο ανακαλύπτουμε πως, τελικά, δεν έχει πάτο το βαρέλι».

Ωστόσο θεωρεί ότι η παρακμή που περιγράφει δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. «Οι πολιτικοί παντού, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, είναι άξεστοι» λέει. «Εχουν έναν μονόπλευρο οικονομικό προσανατολισμό και οδηγούν τον κόσμο στην καταστροφή με μαθηματική ακρίβεια. Τι άλλο αποδεικνύουν τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στην Ιαπωνία; Είναι δυνατόν μια χώρα η οποία έχει υποστεί πυρηνική καταστροφή το 1946 να διατηρεί και εγώ δεν ξέρω πόσους αντιδραστήρες τη στιγμή που βρίσκεται πάνω σε ρήγμα; Οταν ξέρουν ότι ανά πάσα στιγμή είναι εκτεθειμένοι σε καταστάσεις πέραν των ανθρώπινων προβλέψεων;  Πέρα από τον πόνο και την οδύνη την οποία αισθάνεται κανείς βλέποντας αυτές τις εικόνες φρίκης και τα θύματα, αν το σκεφτεί ψυχρά, αυτοί οι πολιτικοί δεν θέλουν κρέμασμα; Μια από τις ισχυρότερες οικονομίες διεθνώς εξαρτάται ενεργειακά από μια πηγή η οποία μπορεί να προκαλέσει την κατάρρευση της ίδιας της χώρας. Δεν είναι τρελό;».

Ο 43χρονος Λεωνίδας Καβάκος επιστρέφει στα καθ΄ ημάς και θεωρεί ότι αντίστοιχη ανάγκη αντίδρασης στα κακώς κείμενα υπάρχει σαφώς και στην Ελλάδα: «Γιατί να σεβαστώ σήμερα αυτό το κράτος; Εγώ θα δεχόμουν να αλλάξω όλα μου τα ήθη και όλες μου τις συνήθειες και τη συμπεριφορά, αν από αύριο δεν ξανάβλεπα αυτό το πολιτικό σκηνικό που κυριαρχεί εδώ και τόσες δεκαετίες. Ας αρχίσουν, βρε παιδί μου, όλα από την αρχή. Γιατί να αρχίσω εγώ από την αρχή τη στιγμή που ο άλλος παραμένει ο ίδιος;».

Τα νέα, άφθαρτα πρόσωπα, είναι λοιπόν η λύση; Ο Καβάκος δεν μένει εκεί. «Σαφώς υπάρχουν τρόποι να διαμορφωθούν οι εξελίξεις» λέει. «Η ουσία είναι ότι γίνονται πράγματα εξοργιστικά και κοιμόμαστε όλοι. Ωσπου να έρθει η καταστροφή στην πόρτα σου και να αρχίσει να σε επηρεάζει, κάθεσαι και την κοιτάς από τον καναπέ.

Τώρα που μιλάμε και ο πόλεμος στη Λιβύη είναι εν εξελίξει, βλέπω στον χάρτη πόσο κοντά είναι η Κρήτη και τρομάζω. Θα συμμετάσχουμε, λέει, κι εμείς. Και από την άλλη, δεν υπάρχουν χρήματα για να εξοπλιστεί η Αστυνομία προκειμένου να κάνει τη δουλειά της».

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει χώρος για Τέχνη; «Για μένα είναι η μοναδική διέξοδος. Αργά ή γρήγορα θα φανεί. Αυτή τη στιγμή ζούμε σε έναν φαύλο κύκλο και ίσως μόνο μια κατάσταση τύπου τσουνάμι μας κάνει να βγούμε από το αδιέξοδο. Πραγματικά, δεν ξέρω αν η μεταστροφή θα προκύψει μέσα από τεράστιο κόστος - ανθρώπινες ζωές εν προκειμένω- ή μέσα από τη δημιουργία πυρήνων τέτοιων που θα γίνουν φάροι και θα καθοδηγήσουν τους ανθρώπους. Υπάρχουν τέτοιοι φάροι. Οσο πιο πολύ απλώνεται το σκοτάδι, τόσο περισσότερο διακρίνεται η λάμψη τους».

«Είμαι στ΄αλήθεια εδώ; Να το πιστέψω;»

Η επικείμενη συναυλία του Λεωνίδα Καβάκου εντάσσεται στις εκδηλώσεις για την 20ετία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Ο ίδιος θυμάται με νοσταλγία την πρώτη φορά που έπαιξε βιολί στην Αίθουσα Φίλων της Μουσικής (νυν Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης) προτού ακόμη αυτή τεθεί σε λειτουργία: «Δεν είμαι σίγουρος για το πότε ακριβώς ήταν, μερικούς μήνες, θαρρώ, πριν από την επίσημη έναρξη του Μεγάρου τον Μάρτιο του 1991. Θυμάμαι που η Αίθουσα δεν είχε ακόμη καθίσματα στην πλατεία. Ενιωσα μεγάλη συγκίνηση. Ενα κτίριο το οποίο,σπουδαστής ακόμη, περνούσα απ΄ έξω και το έβλεπα στα μπετά, είχε πλέον ολοκληρωθεί, ήταν έτοιμο να γεννηθεί. Μπήκα, λοιπόν, μέσα και αναρωτιόμουν: “Είμαι στ΄ αλήθεια εδώ; Να το πιστέψω;”».

Σημειώνει όμως ότι «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη». Και εξηγεί: «Παρά τη σαφή προσφορά του στο ελληνικό κοινό, με δεδομένο ότι ως τότε δεν υπήρχε τίποτε, ένας τέτοιος οργανισμός δεν έχει πρόσβαση ούτε στους τρόπους παιδείας, ούτε στη δημιουργία υποδομών οι οποίες θα στηρίξουν την εξέλιξη και την επιβίωση των τεχνών. Οταν οι ιθύνοντες δεν είναι σε θέση να προετοιμάσουν τις νέες γενιές να βρουν διόδους στις αναζητήσεις τους και να ολοκληρωθούν ως προσωπικότητες, τότε, 100 μέγαρα να έχεις, δεν κάνεις τίποτε...».

Ο Λεωνίδας Καβάκος, μαζί με τον βιολοντσελίστα Γκοτιέ Καπισόν και τον πιανίστα Νικολά Ανγκελίς εμφανίζεται στις 27/3,στις 20.30, στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα μουσικής δωματίου με έργα Σοστακόβιτς, Προκόφιεφ και Τσαϊκόφσκι.

Ο μάγος των ντραμς! Ο Μπίλι Κόμπαμ, αύριο στο Μέγαρο...

Μονάδα μέτρησης ποιότητας των ντράμερ υπάρχει; Οχι βέβαια. Επομένως ηχεί κάπως περίεργα να υποστηρίξεις -το κάνουν πολλοί- ότι ο Μπίλι Κόμπαμ, που θα παίξει αύριο στο Μέγαρο Μουσικής, είναι ο μεγαλύτερος τζαζ ντράμερ του κόσμου.

«Στη μουσική δεν μπορείς να πεις ψέματα, το κοινό θα καταλάβει τι είσαι», λέει ο Μπίλι Κόμπαμ  

• Ελευθεροτυπία, Τρίτη 22 Μαρτίου 2011 Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

Σίγουρα, πάντως, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους καλύτερους. Και είναι από εκείνους που χτυπούν τις μπαγκέτες τους με ψυχή.

«Στη μουσική δεν μπορείς να πεις ψέματα», επισημαίνει. «Το κοινό θα καταλάβει τι είσαι. Και όσο περισσότερο είσαι ο εαυτός σου τόσο περισσότερο ο κόσμος θα ενθουσιάζεται. Γιατί στη μουσική, και κυρίως στην τζαζ, η ελεύθερη ψυχή αναζητά το ταίρι της».

Νιώθει χαρούμενος που έρχεται στη χώρα μας. «Το ελληνικό κοινό; Πάντα ενθουσιώδες και συναισθηματικό», λέει γελώντας. «Και με θετική διάθεση». Γι' αυτό το τελευταίο ας μην είναι πια και τόσο σίγουρος με την τόση «μαυρίλα» γύρω μας. Τουλάχιστον με ωραίες μουσικές, όπως εκείνες του Κόμπαμ, παίρνουμε λίγο τα πάνω μας.

• Τραγούδια-σταθμοί

Θα ακούσουμε και το νέο του cd «Palindrome» με κομμάτια που έχει γράψει εδώ και 30 χρόνια, διασκευασμένα σε νέα μορφή. Τραγούδια-σταθμοί στην καριέρα του, όπως το «Moon Germs» και το «Α Days Grace», παρουσιάζονται σε καινούργιες εκτελέσεις δίπλα στα κλασικά «Two For Juan», «Alfa Waves» κ.ά.

Ο Μπίλι Κόμπαμ έχει κυκλοφορήσει μερικά εξαιρετικά δισκάκια, ενώ συμμετείχε σε πολλά διαφορετικά μουσικά project. Η σύνθεση γι' αυτόν αποτελεί μια ξεχωριστή διαδικασία. «Γράφω μουσική για τον κόσμο. Πάντοτε προσπαθώ να συλλάβω πώς είναι να παίζω για έναν συγκεκριμένο άνθρωπο ή για ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα». Και συνεχίζει πάντοτε δημιουργικός. «Δέχομαι με ευχαρίστηση όσα η ζωή μού προσφέρει και προσπαθώ να κάνω πάντα το καλύτερο από όσα μπορώ».

Πώς βλέπει τον εαυτό του σε μία δεκαετία από τώρα; «Δεν ξέρω, σίγουρα πάντως πολύ πιο μεγάλο σε ηλικία», σημειώνει εύχαρις. Και αναφέρει για επιρροές του ονόματα όπως οι Τζον Κολτρέιν, Μάιλς Ντέιβις, Λουίς Μπέλσον, Μαξ Ρόουτς. Επηρεάστηκε και από ανθρώπους εκτός μουσικής; «Δεν έχω κάποιον στον νου μου που να διαθέτει τέτοια χαρακτηριστικά».

• Γεννημένος το '46

Το πραγματικό του όνομα είναι William C. Cobham και γεννήθηκε στις 16 Μαΐου του 1946 στον Παναμά. Από πολύ νωρίς η οικογένειά του μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Εκεί μεγάλωσε, εκεί ξεκίνησε την ενασχόλησή του με τη μουσική. Θεωρείται ο απόλυτος ντράμερ του fusion ήχου κατά τη δεκαετία του '70, ενώ κινήθηκε με επιτυχία και στον χώρο τής μετά bebop. Σημαντικές είναι και οι συνεργασίες του. Το 1968 θήτευσε οκτώ μήνες στο πλάι του Χόρας Σίλβερ. Αργότερα προσχώρησε στην τζαζ-ροκ μπάντα των Dreams (1969-1970) και στους The Mahavishnu Orchestra του Τζον ΜακΛάφλιν (1971-1973), το στιλ των οποίων επηρέασε.

Στα εύσημα μιας σπουδαίας καριέρας και η παρουσία του σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς δίσκους του Μάιλς Ντέιβις -«Bitches Brew», «Live-Evil», «Jack Johnson». Το 1973 έφτιαξε το δικό του συγκρότημα, τους Spectrum, το ομώνυμο άλμπουμ των οποίων ανήκει στις μεγάλες του στιγμές. Κάποια στιγμή ασχολήθηκε και με τη διδασκαλία της τζαζ μουσικής.

Υπάρχουν πράγματα στη μουσική για τα οποία λυπηθήκατε στη ζωή σας;

«Στενοχωριέμαι επειδή δεν είχα άμεση πρόσβαση στις ρίζες μου από την Αφρική και την Καραϊβική. Ετσι, δεν κατάφερα να αξιοποιήσω περισσότερο στις συνθέσεις μου τον τεράστιο μουσικό τους πλούτο. Λυπάμαι, επίσης, γιατί δεν ήμουν περισσότερο πειθαρχημένος στη ζωή μου, τουλάχιστον τότε που ήμουν νεότερος. Θα μπορούσα να είχα γίνει πιο ολοκληρωμένος καλλιτέχνης».

Info: Μέγαρο Μουσικής, αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη, Τιμές: ευρώ 25 (φοιτητικά), 30, 40, 50, 65 (διακεκριμένη ζώνη).

Ο καλύτερος ντράμερ του κόσμου στην Ελλάδα

Ερχεται στην Ελλάδα για να παρουσιάσει τη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Palindrome»

Ισως είναι ο καλύτερος ντράμερ αυτή τη στιγμή στην παγκόσμια μουσική σκηνή, αλλά και από τους πλέον περιζήτητους για συναυλίες. Ο λόγος για τον Billy Cobham, ο οποίος έρχεται στην Ελλάδα -στις 23 Μαρτίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών- για να παρουσιάσει, μεταξύ άλλων, τη νέα του δισκογραφική δουλειά το με τίτλο «Palindrome»- ένα cd που περιέχει διασκευές σε μουσικές που έχει γράψει εδώ και τριάντα χρόνια.

Τραγούδια όπως το «Moon Germs» (από το «Total Eclipse», 1975) ή το «A Days Grace» («Flight Time», 1981) παρουσιάζονται σε νέες εκτελέσεις πλάι στα «Two For Juan» («Picture This», 1987), «Alfa Waves» («The Traveler»,1995) και «Mirage» («Focused», 1997). Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτή η αναδρομή έρχεται για ακόμη μία φορά να δείξει ότι πρόκειται για ένα χαρισματικό μουσικό που ξέρει να παρουσιάζει, με νέες δημιουργικές ιδέες, ένα υλικό που έχει γραφτεί εδώ και δεκαετίες.

• Στον Παναμά

Ο William C. Cobham, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 16 Μαΐου του 1946 στον Παναμά. Αλλά από πολύ νωρίς η οικογένειά του μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου και μεγάλωσε. Και βέβαια το σπουδαίο ταλέντο του στη μουσική φάνηκε από την παιδική του ηλικία, ενώ δεν θα αργούσε να καθιερωθεί ως ο σημαντικότερος ντράμερ του fusion κατά τη δεκαετία του εβδομήντα. Και ακόμη, κινήθηκε με επιτυχία και στο χώρο της μετά bebop σκηνής, για να θητεύσει στο πλάι του Horace Silver και να εργαστεί ως session μουσικός. Εκείνη την εποχή θα προσχωρούσε στην jazz-rock μπάντα των «Dreams» (1969-1970) και στους «The Maha-vishnu Orchestra» του John McLaughlin (1971-1973), τη μουσική των οπίων επηρέασε καθοριστικά.

Παράλληλα, ο ίδιος αναζητεί ένα πιο προσωπικό και αναγνωρίσιμο μουσικό ύφος, ενώ συμμετέχει και σε μερικούς από τους σημαντικούς δίσκους του Miles Davis.

Ωσπου, το 1973 δημιουργεί το δικό του συγκρότημα, τους «Spectrum», το ομώνυμο άλμπουμ του οποίου κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και ανήκει στις μεγάλες στιγμές του καλλιτέχνη.

• Επικεφαλής

Από τότε τέθηκε επικεφαλής σε αρκετές μπάντες, ασχολήθηκε με τη διδασκαλία συνεργάστηκε με τους George Benson, Mose Allison, Chick Corea, Stanley Clarke και -πάνω απ' όλα- παρέμεινε όλα αυτά τα χρόνια ένας ιδιαίτερα πολυάσχολος και ευρηματικός μουσικός που δεν έχασε την επαφή του ποτέ με το κοινό -κάτι που αναμένεται να φανεί περίτρανα και στη συναυλία του Μεγάρου Μουσική Αθηνών. [Του Γιώργου Βαϊλάκη, Ημερησία]

Μανώλης Ρασούλης: Ποιος ιθύνων έβγαλε την απόφαση να µε διώξουν;;;

ΜΑΤΙΕΣ 

• Ο Ρασούλης 
• ΤOY ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΤΑ ΝΕΑ: 16 Μαρτίου 2011 

Εφυγε παραπονεµένος. Πικραµένος. Μιλάω για τον σπουδαίο στιχουργό Μανώλη Ρασούλη, που τον βρήκαν νεκρό την περασµένη Κυριακή στο σπίτι του, στη Θεσσαλονίκη. Και ήταν πράγµατι σπουδαίος. Θυµίζω αµέσως µερικά τραγούδια του µε τον Λοΐζο, τον Ξυδάκη, τον Νικολόπουλο, τον Παπάζογλου και τον Βαγιόπουλο, που άφησαν εποχή: «Ολα σε θυµίζουν», «Οι µάγκες δεν υπάρχουν πια», «Ελα στην παρέα µας φαντάρε», «Πότε Βούδας, πότε Κούδας», «Τίποτα δεν πάει χαµένο», «Τρελή κι αδέσποτη», «Γύφτισσα τον εβύζαξε», «Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ», «Οι νταλίκες», «Οι κυβερνήσεις πέφτουνε».

Τον Ρασούλη, µου τον γνώρισε ο Λοΐζος. Ηταν πολύ φίλοι. Ο Μάνος, µάλιστα, τον είχε χρησιµοποιήσει και σε κάποια χορωδιακά τραγούδια του ως τραγουδιστή. Τον αγαπούσε και κάνανε παρέα. Μερικές φορές θύµωνε µαζί του, γιατί ο Ρασούλης ήταν καλόκαρδος, αλλά και παράξενος. Το µυαλό του, όµως, έπαιρνε χιλιάδες στροφές. Ταλαντούχο άτοµο! Με ό,τι καταπιάστηκε _ δηµοσιογραφία, εκδόσεις, µουσικές παραγωγές, ραδιόφωνο, στίχους _ τα πήγε περίφηµα.

Πριν από έναν µήνα ήρθε να µε βρει στην ταβέρνα της Μίνας. Ηταν και ο γιος µου µαζί. Και ο Λιάνης. Μου έδωσε ένα γράµµα για να το δηµοσιεύσω στις «Ματιές». ∆ηµοσίευσα ένα τµήµα του. Μέσα από τις γραµµές του, βγαίνει η αγωνία του και η στενοχώρια του. Αντιγράφω µερικές παραγράφους: «Αρτι αφιχθείς από την Αυστραλία, όπου πήγα για έναν µήνα ν’ αλλάξω παραστάσεις, να πάρω µια ανάσα γιατί µοιάζω µε µωρό στη φωτιά και αρχαία σκουριά, µε όλα τούτα τα τεκταινόµενα εγχωρίως, πληροφορήθηκα ότι οι ιθύνοντες µου έκοψαν την εκποµπή που είχα στο Α’ πρόγραµµα του ραδιοφώνου (105,8) επί 6 χρόνια, κρατώντας τα µπόσικα στην κατιούσα.

Η αλήθεια είναι ότι στενοχωρήθηκα µε τον τρόπο που µε πέταξαν στον κάδο, γιατί βασικά είµαι ένας απ’ αυτούς που υποστηρίζουν τις αξίες. Είµαι άνεργος και αχρήµατος και ηλικιωµένος. Σύνταξη δεν έχω πάρει ακόµα. Ευελπιστώ. Κι όπως ξέρεις, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. ∆εν έχω, πάντως, να πληρώνω ούτε και το νοίκι µου. Εδιωξε και την κόρη µου, από το δηµοτικό Κανάλι 1 του Πειραιά, αµέσως µόλις βγήκε δήµαρχος ο µπασκετµπολίστας Φασούλας. Κι ας έκανε το χαρισµατικό και µορφωµένο κορίτσι επί 4 χρόνια εκποµπές πρότυπα. Είµαι στο κουρµπέτι και το ραδιοφωνικό 50 χρόνια και ξέρω τι είναι τι και ποιος είναι ποιος. Η αυτογνωσία µου είναι πολύ ενισχυµένη. Αντί ν’ ακούν εµάς, που περάσαµε από 40 κύµατα και να µαθαίνουν, µόλις πήραν το σκήπτρο άρχισαν µε τη γνωστή εµπάθεια, απάθεια και αµάθεια τις εκκαθαρίσεις.

Νοµίζω ότι µέσα στο γενικό και αποδεδειγµένο µπάχαλο, τέτοιες ανόητες εξουσιαστικότητες είναι καταδικασµένες και τιµωρητέες. Οποιος φοβάται τη γνώµη µου ή όποιος νοµίζει ότι είναι ανώτερος, ας βγει να µετρηθούµε στα φανερά. Η χώρα δεν αντέχει άλλο κυνισµό, σαχλαµάρα, µπαλαφάρα, αµάθεια και αρχοντοχωριατισµό. Το µικρό µου έργο δείχνει ότι είµαι πειθαρχηµένος στα κοινωνικά ιδεώδη και στην παραγωγή κοινωνικής και εθνικής συνείδησης. Ο υπουργός Πολιτισµού Τηλέµαχος Χυτήρης, ο Παπαδηµητρίου και ο Ταγµατάρχης µε ξέρουν χρόνια πολλά. Ποιος ιθύνων έβγαλε την απόφαση να µε διώξουν; Ας βγει να µας πει το σκεπτικό. Με το ίδιο σκεπτικό µε έδιωξαν το ‘84 και από την τότε ΥΕΝΕ∆, όταν είπα µια µαντινάδα που αφορούσε τον Κοσκωτά…».

ΣΧΟΛΙΟ: Πολύ ωραία!!! Μπράβο ρε Λευτέρη... Και λοιπόν; Μα όταν σου μίλησε ο Μανώλης, εσύ τι έκανες; Και λέμε εσύ με την απήχηση που έχεις, με τις τόσες γνωριμίες στα κυβερνητικά και άλλα πολιτικά στέκια, σου ήταν τόσο δύσκολο να παλέψεις, ναι να παλέψεις για ν α ξανακερδίσει τη δουλειά στην ΕΡΤ ο Ρασούλης;;; Τι δημοσιεύεις τώρα το γράμμα - για μνημόσυνο; Δεν πιστεύουμε ότι ο μακαρίτης ο Ρασούλης στο έδωσε τυχαία. Πίστεψε κι ας μην το είπε δυνατά, ότι ο φίλος του ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, που έχει τόσες πολλές και καλές σχέσεις με βουλευτές, με υπουργούς και άλλους μεγαλοπαράγοντες, θα έκανε κάτι! Οι εκ των υστέρων ιερεμιάδες δεν χρησιμεύουν σε τίποτε...

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ: «Αγαπώ τον Πάγκαλο, αλλά δεν τα φάγαμε μαζί»

---

Συνέντευξη στην Κατερίνα Αγγελιδάκη

Στο μήνυμα που συνοδεύει την «Παρα-μυθία» με τις διασκευές των μύθων του Ησιόδου καλείτε μικρούς και μεγάλους να πάψουν να είναι απλοί θεατές και να μπουν μέσα στην ιστορία για να την κάνουν καινούργια. Μήπως το ίδιο μήνυμα ισχύει και για όλους τους Έλληνες πολίτες που βιώνουν μια απελπιστική καθημερινότητα;

Ισχύει απολύτως. Στο τέλος της παράστασης στο Ακροπόλ τα παιδάκια ορμάνε απ΄ τη σάλα στη σκηνή κι αλλάζουνε μια ζωγραφιά εφτά επί πέντε, τριάντα πέντε τετραγωνικά μέτρα. Σε εποχές κρίσεως οφείλουμε να επανατοποθετηθούμε ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς αναφορά στις μυθικές και αγωνιστικές μας παραδόσεις. Χωρίς την ψυχή της παράδοσης οποιοσδήποτε εκσυγχρονισμός είναι χαώδης και απάνθρωπος. Δεν πρέπει να το επιτρέψουμε αυτό. Καταγόμαστε από τόπους φωτός κι αυτό το φως θα βρούμε πάλι μπροστά μας. Στο μεταξύ φαίνεται ότι θα ταλαιπωρηθούμε, τι να γίνει; Μόνο μη χάσουμε την ευγένεια, την ανάγκη μας για ομορφιά και ό,τι αξίζει αλήθεια στη ζωή.

Άστεγοι κοιμούνται στα αεροδρόμια για να μην κρυώνουν, οι άνεργοι μετατρέπονται σε κοινωνική τάξη, η χώρα είναι ένα καζάνι που βράζει. Διαισθάνεστε ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια κοινωνική έκρηξη ή πιστεύετε ότι ο φόβος για ένα μέλλον που διακυβεύεται δεν θα επιτρέψει ακραίες αντιδράσεις; Και πώς εξηγείτε τη συμπεριφορά πολλών συμπολιτών μας που αγανακτούν και λένε «δεν πληρώνω» διόδια, εισιτήρια στις συγκοινωνίες, τόκους στις τράπεζες;

Διάβαζα προχτές τον υπέροχο Πέτρο Μάρκαρη, που έλεγε ότι παλιά, στην Αριστερά, τέτοια φαινόμενα, όπως τώρα στα διόδια, ονομάζονταν μικροαστικός αναρχισμός. Διαυγέστατα το είπε αλλού και ο επιστήθιος Στέλιος Ράμφος. Είπε ότι αυτός είναι ένας καλός τρόπος αν θέλουμε να πλήξουμε το κράτος, αλλά αν θέλουμε ένα νέο κράτος ας το ξανασκεφτούμε σοβαρότερα πριν σηκώσουμε την μπάρα. Κάπως έτσι το ΄πε. Ναι, θα έχουμε κοινωνική έκρηξη, αλλά τι μορφή θα πάρει είναι το καίριο ερώτημα. Ναι, θα έχουμε κοινωνική έκρηξη, αλλά τι μορφή θα πάρει είναι το καίριο ερώτημα. Στην Αμερική το αντίστοιχο κίνημα ανυπακοής, το Κόμμα του Τσαγιού, διαπερνάει τη Γερουσία, τα κόμματα, μοιάζει να΄χει κάποιον συντονισμό. Αλλά οι Αμερικάνοι είναι καινούργιος λαός, ενώ οι Έλληνες είμαστε σε κατάθλιψη. Γι΄αυτό οι αντιδράσεις μας μπορεί να είναι πολύ πιο επικίνδυνες.

Στον πολιτισμό δεν υπάρχουν πλέον χρήματα ούτε για επιχορηγήσεις δράσεων και θεσμών ούτε καν για φύλακες στα μουσεία όπου φυλάσσονται οι θησαυροί μας. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει και με ποιες προτεραιότητες;

Η υποχρέωση της χώρας είναι τα αρχαία της, τα βυζαντινά της, το Εθνικό Θέατρο και η Όπερα. Κανονικά εκεί σταματά η υποχρέωσή της. Δεν συμπάθησα ποτέ τους κρατικοδίαιτους καλλιτέχνες. Εξάλλου να ένα παράδειγμα: τόσα λεφτά πέσανε στο σινεμά, πολύ χλεμπονιάρικο το αποτέλεσμα. Συνθέτες, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, τραγουδιστές κ.λπ. οφείλουμε να στεκόμαστε στα πόδια μας από μόνοι μας. Από μια υπόγα βγήκε ο Κουν. Από έναν καφενέ ο Χατζιδάκις. Απ΄την εκκλησία που ζωγράφιζε ο Κόντογλου, βγήκε κι ο Τσαρούχης. Σε πενήντα τετραγωνικά έζησε ο Ελύτης. Σε κάτι τρύπες που τις λέγανε μπουάτ παίζαμε. Γιατί να ‘ναι συνδεδεμένος άρρηκτα ο πολιτισμός με το υπουργείο;

Πού βρίσκονται σήμερα οι διανοούμενοι της χώρας; Μήπως σε οικειοθελή εγκλεισμό μέσα στα σπίτια τους, αφού δεν τους δίνεται ουσιαστικό βήμα να εκφραστούν με τους όρους τους; Και τι έχετε να πείτε για τους «αυτοπαθείς» συγγραφείς και καλλιτέχνες που ισχυρίζονται δημόσια ότι για την κρίση φταίει «ο κακός ελληνικός χαρακτήρας» και η «λαμογιά», εξυπηρετώντας το κλισέ ότι όλοι φταίμε σε όλα;

Δεν συμφωνώ ούτε με το «όλοι φταίμε σε όλα» ούτε με το «μαζί τα φάγαμε». Αγαπώ τον Θόδωρο, αλλά το είπε με ανεμελιά εφήβου, σε ανθρώπους πολλοί εκ των οποίων πένονται. Η ευθύνη ανήκει σε εκείνους που είχαν τη δυνατότητας της πρόβλεψης κι ενώ την είχαν την παραμέρισαν από επιπολαιότητα ή από ιδιοτέλεια. Δεν φταίειο τάδες αγρότης που τα΄φαγε με τις Ρωσίδες, αλλά οι μαφίες που μοίραζαν τις επιδοτήσεις για να πάρουν τη μίζα τους. Δεν φταίει ο λαός που ψηφίζει, αλλά εκείνοι οι πολιτικοί του κηδεμόνες που τον ενθάρρυναν να συνδιαμορφώσει λιγουλάκι κι αυτός την κόλαση που ζούμε τώρα. Όσο για τους διανοούμενους, οι περισσότεροι είναι εξίσου αναξιόπιστοι με τους πολιτικούς, τους καθηγητές, τους δημοσιογράφους κ.λπ. Κανείς πια δεν πιστεύει κανέναν, Ούτε τον εαυτό του. Υπήρξαν βέβαια διανοούμενοι που, ως εξαιρέσεις, έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου, διότι οφείλει να μιλάει κανείς πριν και όχι κατόπιν εορτής, αλλά η εφησυχασμένη πιάτσα έλεγε τότε «τι θέλει αυτός κι ανακατεύεται;». Και τώρα που είναι αργά, η πιάτσα βρήκε άλλη μαστίχα: «Μα γιατί σιωπούν οι διανοούμενοι;». Φρενοκομείο.

Από το παρελθόν, ποιος συνθέτης σάς επηρέασε καταλυτικότερα στη μουσική σας; Ξέρουμε την αγάπη σας για τον Μάνο Χατζιδάκι, αλλά διαβάσαμε την πρόσφατη δήλωσή σας ότι ολοένα και περισσότερο σήμερα σκεπτόμαστε το πράδειγμα του Μίκη Θεοδωράκη.

Έχω αδυναμία στον Χατζιδάκι. «Ο Μεγάλος Ερωτικός» είναι το κορυφαίο έργο της έντεχνης τραγουδοποιίας. Αυτόν δεν σημαίνει ότι δεν σέβομαι και δεν θαυμάζω τον Μίκη Θεοδωράκη. Είναι μεγάλος. Έζησε σαν ένας μεγάλος θυσιαστικός συνθέτης. Κι αν μιλώ γι΄αυτόν σε χρόνο παρελθόντα είναι επειδή ήδη ζει στο μέλλον. Είμαστε τυχεροί που μεγαλώσαμε πλάι σε τέτοια μεγέθη.

Σας έχουν κατηγορήσει ότι κατά καιρούς τα έχετε βρει με την εξουσία. Ακόμα και ότι κάποιες φορές έχετε γλιστρήσει στο lifestyle, ακόμα και στον εθνικισμό. Θεωρείτε άδικη αυτή την κριτική στο πρόσωπό σας και ειδικά από ανθρώπους που σας έχουν θαυμάσει και αγαπήσει;

Ναι, τη θεωρώ άδικη και στεναχωριέμαι. Δυστυχώς ακόμη και τώρα στα γεράματα δεν έχω απαλλαγεί απ΄την ανάγκη να με αγαπάνε. Πάντως αυτή η ανάγκη μου δεν με επηρέασε ευτυχώς στις συνθέσεις μου ή στα λόγια μου. Όταν θέλω να εκφράσω ένα συναίσθημα ή μια σκέψη δεν σκέπτομαι εκείνη τη στιγμή πώς θα το πάρει ο ένας ή ο άλλος, όχι επειδή είμαι τάχα ανώτερος, αλλά επειδή δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Έτσι, παρ΄όλες μου τις αδυναμίες ήρθα σε σύγκρουση όταν χρειάστηκε, όχι μόνο με τη χούντα, αλλά και με τις λογοκρισίες των κομματικών γραφείων και με περισπούδαστους δημοσιογράφους, που όταν ξέφευγα απ΄τα κουτάκια τους με λασπολογούσαν και με καταστεναχωρούσαν. Ξέρετε πολλούς καλλιτέχνες που διακινδύνευσαν τέτοια πράγματα για την ελευθερία της έκφρασής τους; Που η ίδια η έμπνευσή τους να τους άφησε εκτεθειμένους απέναντι στις προκαταλήψεις των άλλων; Εγώ ξέρω μόνο δύο. Τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Μίκη Θεοδωράκη. Εγώ ο ανάξιος, λούστηκα ό,τι λούστηκα, χωρίς δυστυχώς να είμαι τόσο σημαντικός όσο αυτοί. Ποιες εξουσίες; Ποιο lifestyle; Ποιος εθνικισμός; Πιστεύω στη χώρα μου, πιστεύω στους Έλληνες παρ΄όλα τα φρικτά μας ελαττώματα. Έχω ανάγκη από ομορφιά κι ευγένεια. Δεν άσκησα καμιά εξουσία εκτός απ΄την ευθύνη της τέχνης μου και των παραστάσεών μου. Ούτε συμμετείχα σε εξουσίες, ούτε ζήτησα ποτέ έστω και μια δραχμή απ΄αυτές.

Έχετε δημόσια υποστηρίξει τον Γιώργο Παπανδρέου στις προηγούμενες εκλογές. Τον περιβάλλετε ακόμα με την εμπιστοσύνη σας πιστεύοντας ότι μπορεί πράγματι, μαζί με την κυβέρνησή του, να χειριστεί την κατάσταση και να βγάλει τη χώρα από την κρίση;

Συμπαθώ ιδιαιτέρως τον Γιώργο Παπανδρέου γιατί παλεύει να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα της ξεγνοιασιάς και της βαθύτερης αδιαφορίας του πατέρα του. Ο μακαρίτης ο Ανδρέας, Θεός σχωρέστον, είχε όλο τον λαό στο χέρι κι επομένως όλη την ευκαιρία να΄μασταν τώρα μια χώρα μαγική. Ήταν ευφυΐα ο Ανδρέας. Διεθνώς αναγνωρισμένος στους ακαδημαϊκούς κύκλους. Ήταν ελίτ με την καλύτερη σημασίας της λέξης, αλλά όσο πλησίαζε την εξουσία τόσο λαΐκιζε. Τόνιζε επίτηδες την προπαραλήγουσα ως «αντρουά», άσε δε τα ζεϊμπέκικα. Ήταν το ακριβώς αντίθετο του μακαρίτη Καραμανλή. Εκείνος ήτανε μάλλον λαϊκός, αλλά ήθελε την ελίτ, τον Τσάτσο, τον Χορν κ.λπ. Το ’81 είδα στον ύπνο μου τον Ανδρέα να μου λέει «έγινα πρωθυπουργός, αρχίζει το πάρτι, γλεντήστε μαζί μου άπαντες και μη σας νοιάζει». Άρχισαν να έρχονται άπειρα λεφτά απ΄έξω, τα οποία εξανεμίστηκαν οπουδήποτε αλλού εκτός απ΄την παραγωγικότητα. Το χειρότερο είναι ότι δεν ανησυχούσε κανείς. Επικράτησε ένα ξεσάλωμα. Δημιουργήθηκε μια νοοτροπία τόσο χυδαία και βαθιά παράλογη, που μετά κανείς δεν μπορούσε να μας συνεφέρει, να βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο, ούτε ο Σημίτης, ούτε πολύ περισσότερο ο Καραμανλής ο βραχύς. Τώρα τι γίνεται; Το πλοίο είναι όλο τρύπες, μπάζει νερά από παντού, βουλιάζουμε. Δεν έχουμε καθόλου χρόνο. Τι να συζητήσουμε; Πρέπει να συνταχθούμε γύρω απ΄τον καπετάνιο. Πρέπει να μας ξεφοβηθεί και να πει όλη την αλήθεια, να δούμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Δεν βλέπω άλλη λύση. Σωστά λένε ότι πρέπει να πετάξουμε στη θάλασσα αυτούς που σαμποτάρισαν το πλοίο. Σωστά λένε να σκεφτούμε πάλι εκλογές. Αλλά έχουμε τον χρόνο; Φοβάμαι πως όχι.

Έχουμε μεγαλώσει με τους στίχους σας, εμείς όλοι που σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια τόσο σκληρή πραγματικότητα. Ξεχωρίζω αυτούς: «σήκω ψυχή μου δώσε ρεύμα, βάλε στα όργανα φωτιά, να τιναχτεί σαν μαύρο πνεύμα η τρομερή μας η λαλιά». Θα ήθελα να μας πείτε τη σημασία τους σήμερα.

Το δυσάρεστο είναι ότι ισχύει έτσι ακριβώς όπως τ΄ακούτε. Κολακεύομαι βέβαια ο καλλιτέχνης όταν βλέπω  τραγούδια μου να αντέχουν σαράντα χρόνια, αλλά σαν πολίτης αισθάνομαι απαίσια. Θα προτιμούσα να ΄χαμε προχωρήσει λιγάκι και να ΄χουν ξεπεραστεί τα τραγούδια. Δυστυχώς τα πράγματα πήγαν πολύ χειρότερα. Ποιος να το φανταζόταν.

Έχετε ελπίδα ότι αύριο μπορεί να έρθει μια καλύτερη μέρα; Κι αν ναι, με ποιόν τρόπο;

Με την απελπισία. Με το «δεν θέλω να πεθάνω». Θα το νιώσει η Ελλάδα και θα το πει μέσα σ΄αυτή τη χρονιά και τότε «θα τιναχτεί σα μαύρο πνεύμα η τρομερή της η λαλιά».

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ “ΠΟΝΤΙΚΙ” ΣΤΙΣ 10-03-11)

Πέθανε ο ράπερ Nate Dogg

Σε ηλικία 41 ετών «έσβησε» η εμβληματική μορφή της χιπ χοπ 

 

Ο Nate Dogg

Σε ηλικία 41 ετών πέθανε ο τραγουδιστής Nate Dogg μια εμβληματική φιγούρα της μουσικής χιπ χοπ της Δυτικής Ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Σύμφωνα με ανακοίνωση του δικηγόρου του Nate Dogg (το πραγματικό όνομά του ήταν Ναθάνιελ Ντ. Χέιλ) ο πελάτης του πέθανε ύστερα από επιπλοκές πολλαπλών εμφραγμάτων. Αν και η φωνή του Nate Dogg δεν ήταν ιδιαιτέρως μελοδική, ο τόνος της, άλλοτε οργισμένος, άλλοτε παιχνιδιάρης και πάντα γοητευτικός, συνέβαλλε ώστε τραγούδια όπως τα «Regulate», «50 Cent's» και «21 Questions» να γίνουν επιτυχίες.

Διαφύλαξη και στήριξη της Ορχήστρας των Χρωμάτων

ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ

Η προοπτική της Ορχήστρας των Χρωμάτων είναι το θέμα της Ερώτησης προς τον υπουργό Πολιτισμού - Τουρισμού που κατέθεσαν χτες οι βουλευτές του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης, Γιάννης Ζιώγας, Κώστας Καζάκος, Λιάνα Κανέλλη και Γιάννης Πρωτούλης.

«Η Ορχήστρα των Χρωμάτων, μια από τις σημαντικότερες ορχήστρες της χώρας, που φέρνει τη σφραγίδα του δημιουργού της, Μάνου Χατζιδάκι, μετά από μια πορεία χρόνιας εγκατάλειψης και απαξίωσης από τις εναλλασσόμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, οδηγείται σε αδιέξοδο με ορατό τον κίνδυνο κατάργησής της», τονίζεται στην Ερώτηση.

«Συγκεκριμένα, η κρατικά επιχορηγούμενη συμφωνική ορχήστρα λειτουργεί για χρόνια με ελλείμματα - που δεν της επιτρέπουν να καταβάλει έγκαιρα ούτε τη μισθοδοσία των μουσικών της, με αποτέλεσμα να πληρώνονται με καθυστέρηση 7-12 μηνών - και με πολλά δυσεπίλυτα προβλήματα, όπως καλλιτεχνικού διευθυντή, στέγης, αυξανόμενου χρέους κλπ., ενώ φέτος - σύμφωνα με πληροφορίες μας - το ΥΠΠΟΤ δεν έχει ακόμη καταθέσει ούτε αυτή την προβλεπόμενη ελλειμματική επιχορήγησή της. Παράλληλα, στους μουσικούς κύκλους διαδίδεται ως "έγκυρη" η είδηση ότι επίκειται η συγχώνευσή της με τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ, γεγονός που θα σημάνει τον τερματισμό της εικοσάχρονης πορείας της και την αφαίρεση από την πολιτιστική ζωή του τόπου μας ενός πολύτιμου κομματιού της. Την ίδια στιγμή η κρίση και το δημοσιονομικό χρέος δεν εμποδίζουν το ΥΠΠΟΤ να χρηματοδοτεί αδρά διάφορα αποχαυνωτικά για το λαό θεάματα, τύπου Γιουροβίζιον, καθώς και τα πολιτιστικά ιδρύματα των μονοπωλιακών ομίλων, όπως το Μέγαρο Μουσικής. Το τελευταίο μάλιστα χρηματοδοτείται διπλά και τριπλά από τον κρατικό κορβανά, καθώς απαιτεί πανάκριβα ενοίκια για να διαθέσει τις αίθουσές του στις άστεγες κρατικές και επιχορηγούμενες ορχήστρες, όπως αυτή των Χρωμάτων».

Οι βουλευτές του ΚΚΕ ερωτούν τον υπουργό «αν προτίθεται - σε αντίθεση με τα όσα φημολογούνται περί "συγχώνευσης" και "κατάργησης" της Ορχήστρας των Χρωμάτων - να πάρει μέτρα για:

• Την απρόσκοπτη λειτουργία και τη διαφύλαξη του υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου της, με την εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης και την έγκαιρη καταβολή της, ώστε το μόνιμο και έκτακτο προσωπικό της να αμείβεται χωρίς καθυστερήσεις.
• Tην παραχώρηση κατάλληλου χώρου για τις ανάγκες προβών και συναυλιών.
• Τη μέριμνα για τοποθέτηση καλλιτεχνικού διευθυντή».

Φόρος τιμής στον Τζιμ Μόρισον και τους θρυλικούς Doors

• Του Ηλια Mαγκλινη, Η Καθημερινή, Tετάρτη, 16 Mαρτίου 2011

«Πατέρα;» «Ναι, γιε μου;» «Θέλω να σε σκοτώσω». Οι κλασικοί στίχοι του Τζιμ Μόρισον, έτσι όπως ακούγονται στο θρυλικό «The End», των Doors, ενέπνευσαν τον τραγουδιστή Τόνι Φερνάντεζ ήδη απ’ όταν ήταν έντεκα χρόνων. Κι αυτό διότι και εκείνος μισούσε τον πατέρα του - ο οποίος, όπως μας δήλωσε ο ίδιος, κακοποιούσε συστηματικά τη γυναίκα του και τα παιδιά του.

Και γι’ αυτό ο Φερνάντεζ αποφάσισε να ερμηνεύει δημοσίως τραγούδια των Doors, με την μπάντα που έχει σχηματίσει, τους Peace Frog (όνομα που παραπέμπει σε ένα από τα πιο ωραία τραγούδια των Doors). Με αυτή την μπάντα ο Τόνι Φερνάντεζ θα δώσει τρεις συναυλίες στη χώρα μας: στο Μέγαρο Μουσικής της Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 16 Μαρτίου και στο «Παλλάς», στην Αθήνα, την Παρασκευή 18 και το Σάββατο 19 Μαρτίου. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει φυσικά ρεπερτόριο των Doors καθώς ο Φερνάντεζ και οι Peace Frog επιδίδονται σε μια δυναμική, γεμάτη πάθος μίμηση του θρυλικού συγκροτήματος των ’60s.

«Στα έντεκά μου είδα το “Αποκάλυψη τώρα”, όπου και ακούγεται το “The End”. Τότε φυτεύτηκε ο σπόρος των Doors μέσα μου», μας είπε ο Φερνάντεζ. «Είχα περίπου την ίδια άθλια παιδική ηλικία με τον Μόρισον. Μάλιστα, όταν το 2003 συνάντησα τον Ρόμπι Κρίγκερ των Doors και του διηγήθηκα την ιστορία με τον πατέρα μου και πόσο τον μισούσα, είπε “Αυτό είναι ανατριχιαστικό”. Χάρη στον Μόρισον έκανα την επανάστασή μου, βρήκα ένα καταφύγιο ώσπου ο πατέρας μου μας εγκατέλειψε και ησυχάσαμε. Κατά κάποιο τρόπο, όντως σκότωσα τον πατέρα μου. Ξεκίνησα και κιθάρα χάρη στον Μόρισον».

• Προσωπικοί δαίμονες

Ο Φερνάντεζ άρχισε να παίζει μουσική, κάθε φορά όμως που μιμούνταν τον Μόρισον... γινόταν χαμός. Ισως διότι κάθε φορά που «παίζει» τον Μόρισον, «βάζει μέσα τις δικές του συγκρούσεις, τους δικούς του προσωπικούς δαίμονες». Οπότε, το 1998 σχημάτισε τους Peace Frog και δεν ξανάπαιξε τίποτε άλλο. «Για μένα, αυτό είναι τιμή και ευλογία. Στους ίδιους τους Doors αρέσει το σόου που κάνω. Μάλιστα, ο Ρόμπι Κρίγκερ έχει παίξει δύο φορές μαζί μας». Οι Peace Frog εξάλλου προέρχονται από το Βένις της Καλιφόρνιας, όπως οι Doors. «Ο Μόρισον είναι πρώτ’ απ’ όλα ποιητής. Το “American Prayer” είναι η κορυφαία του στιγμή». Κι ο επίσης ιδιοφυής μουσικά Ρέι Μάντζαρεκ; «Ο καλύτερος στα keyboards στον κόσμο. Επαιξα μαζί του το 2010 σε μια φιλανθρωπία. Αυτός ανακάλυψε το ταλέντο του Μόρισον στην παραλία του Βένις, το 1965».

Η περίπτωση Γιάννη Χαρούλη

Προ-βολες  

• Tου Σπυρου Γιαννακοπουλου, Η Καθημερινή, Tετάρτη, 16 Mαρτίου 2011 

Γεμίζει από κόσμο κάθε Παρασκευή και Σάββατο ο «Σταυρός του Νότου» για τον Γιάννη Χαρούλη. Τα τραπέζια γεμάτα και οι όρθιοι στριμώχνονται στο μπαρ, στους διαδρόμους, στα σκαλιά, και στέκονται στις μύτες των ποδιών τους για να τον δουν. Ζεστό χειροκρότημα, θερμό καλωσόρισμα και ο Χαρούλης δείχνει να ντρέπεται μπροστά στην τόση αγάπη του κοινού. Μόλις όμως αρχίζει και παίζει το λαούτο του η αμηχανία του μοιάζει να φεύγει. Και το ταξίδι μας ξεκινά.

Δημοτικά τραγούδια, κρητικοί ήχοι, ροκ, έντεχνοι ρυθμοί, Μάνος Χατζιδάκις, Θανάσης Παπωνσταντίνου, ένα όμορφα δομημένο ρεπερτόριο, μία πολύχρωμη διαδρομή στις μουσικές επιρροές και ανησυχίες του εξαιρετικού λαουτιέρη από την Κρήτη. Το πρόγραμμά του τελειώνει, η ορχήστρα αποχωρεί, το κοινό όμως δεν τον αφήνει να φύγει. «Ρε Γιαννάκη, τι λες τώρα, που θα παίζεις μέχρι τέσσερις η ώρα» φωνάζουν οπαδικά.

Ο Γιαννάκης μένει, χωρίς ορχήστρα, μόνο με το λαούτο του. Και η βραδιά συνεχίζεται για λίγα ακόμη τραγούδια, ο Χαρούλης δείχνει να το απολαμβάνει και το κοινό δείχνει να μη χορταίνει Εύρημα του Χρήστου Θηβαίου είναι ο Γιάννης Χαρούλης, που τον άκουσε το 2000 σε ένα πανηγύρι στην Κρήτη και τον κάλεσε σε ένα αφιέρωμα στον Λυκαβηττό για τον Νίκο Ξυλούρη για να έχει το βάπτισμα του πυρρός με το αθηναϊκό κοινό.

Εκτοτε, η ζεστή φωνή του, η δεξιοτεχνία με την οποία φέρεται στο λαούτο του και οι ευαίσθητοι στίχοι των τραγουδιών του έχουν τραβήξει τα βλέμματα πάνω του. Στις μουσικές του Χαρούλη, το παραδοσιακό κρητικό τραγούδι βρήκε έναν μοντέρνο εκφραστή με τάση για διαφοροποίηση και συναντήθηκε με τη σύγχρονη έντεχνη σκηνή. Και είναι η σεμνότητά του, εκτός των άλλων, που τον έχει κάνει τόσο αγαπητό στο κοινό. Εχει το δικό του φαν κλαμπ, συρρέει κόσμος στις συναυλίες του, ενώ στον Σταυρό του Νότου, που θα εμφανίζεται μέχρι το Πάσχα, ο κόσμος δεν προβλέπεται να σπάσει.