«Κατεβάστε τον δίσκο μου δωρεάν»

• Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

Είναι ο πρώτος Ελληνας τραγουδοποιός που εφαρμόζει στα καθ' ημάς το σύστημα των Radiohead.

Αν, βέβαια, η απόφαση της αγγλικής μπάντας να διαθέσει το 2007 την καινούργια της δουλειά εντελώς δωρεάν μέσω του ηλεκτρονικού της site είχε θεωρηθεί επαναστατική, ο Στάθης Δρογώσης -που επίσης διαθέτει τώρα τον καινούργιο του δίσκο «Ομορφη Ζωή», μέσω του δικού του site (www.stathisdrogosis.gr) ή του site της εντελώς ανεξάρτητης δισκογραφικής του εταιρείας (www.antelmamusic.com)- δηλώνει ότι δεν είναι επαναστάτης. Μπα; Πάντως, σ' αυτή την κουβέντα λέει πολλά υγιώς επαναστατικά!

Την απόφασή του την έφερε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις που ξεκίνησαν ουσιαστικά απ' το 2003, όταν ο Δρογώσης έβγαλε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο, περιλαμβάνοντας και το, εμπνευσμένο από τον Ιταλο Καλβίνο, τραγούδι "Αντέλμα". Επτά χρόνια αργότερα έτσι ονόμασε και τη ραδιοφωνική εκπομπή που κάνει κάθε Τρίτη ξημερώματα στο mindradio.gr. Εκεί, εξομολογούνταν πότε πότε τα προβλήματα που αντιμετώπιζε με τις δισκογραφικές. Κι ένα βράδυ, μια ακροάτρια έριξε την ιδέα: «Γιατί δεν φτιάχνεις ένα site για να διαθέτεις από εκεί τη μουσική σου;». Και... εγένετο η ανεξάρτητη δισκογραφική "Antelma", που φιλοδοξεί να καλωσορίσει στο μέλλον κι άλλους καλλιτέχνες που θα ήθελαν να διαθέσουν έτσι τη δουλειά τους.

• Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης

Προηγήθηκε ένα κοινή συναινέσει «διαζύγιο» με τη «Λύρα». «Είχα», εξηγεί ο Δρογώσης, «άψογη συνεργασία με όσες δισκογραφικές συνεργάστηκα. Το τοπίο γινόταν, όμως, πολύ ζοφερό -σχεδόν άρρωστο- και φοβήθηκα ότι με την οικονομική κρίση θα αντιμετώπιζα θέματα που αφορούν την καλλιτεχνική μου ελευθερία. Αλλά όταν στράφηκα στις ανεξάρτητες δισκογραφικές, μου είπαν ότι είμαι πολύ έντεχνος για τα γούστα τους κι ότι δεν γράφω στα αγγλικά. Είναι δικαίωμά τους, αλλά απ' την άλλη δημιουργείται ένας ιδιότυπος "ρατσισμός": Οι μεγάλες πολυεθνικές δισκογραφικές απορρίπτουν τα τραγούδια μας ως "αντιεμπορικά" και οι ανεξάρτητες ως "όχι αρκετά προχωρημένα". Ούτως ή άλλως, τα συμβόλαια έχουν πέσει πολύ. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες βάζουμε για ένα δίσκο λεφτά από την τσέπη μας, ενώ οι εταιρείες κρατούν τα δικαιώματα. Οταν με τη "Λύρα" δεν τα βρήκαμε, σκέφτηκα πως θα ήταν ωραία μια επιστροφή στα βασικά, όπως σε κάτι underground συναυλίες που βγαίνει ένα κουτί και ρίχνει καθένας ό,τι λεφτά νομίζει».

Στον ιστότοπο της Antelma έχει κανείς τις εξής επιλογές:

· Δωρεάν κατέβασμα ολόκληρου του δίσκου «Ομορφη ζωή», σε μορφή mp3 υψηλής ποιότητας.

·Κατέβασμα ολόκληρου του δίσκου σε συμβολική τιμή (2-10 ευρώ, κατά την κρίση κάθε επισκέπτη), μαζί με το artwork και στίχους.

·Παραγγελία του δίσκου σε cd, πληρωμή με πιστωτική ή αντικαταβολή και αποστολή στο σπίτι.

·Ο δίσκος κυκλοφορεί και στα δισκοπωλεία με ανώτερη τιμή τα 10-11 ευρώ.

Στόμα-στόμα

«Επειδή δεν έχω άλλο μέσο διάδοσης, το "στόμα-στόμα" λειτουργεί. Κατά τα άλλα», διευκρινίζει ο Δρογώσης, «δεν κρατάω mails. Δεν φτιάχνω βάση δεδομένων. Οποιος θέλει μου στέλνει mail κι από εκεί και πέρα, του στέλνω μηνύματα όταν π.χ. δίνω κάποια συναυλία».

Ολα αυτά, που είναι τόσο ωραία και δημοκρατικά, έπρεπε να περάσουν τον σκόπελο της γραφειοκρατίας που απέκλειε το δωρεάν! «Αναζητώντας τρόπο να είμαι απολύτως νόμιμος (στην αποστολή π.χ. ηλεκτρονικής απόδειξης) συνάντησα ασύλληπτη γραφειοκρατία.

Τουλάχιστον 6 δημόσιες υπηρεσίες μού αρνούνταν σθεναρά το δικαίωμα να διαθέσω τον δίσκο μου δωρεάν! Πάλευα τρεις μήνες και τελικά βρήκαμε μια νομική φόρμουλα. Μετά μέσα στην κρίση πήρα κι ένα δάνειο -αλλά δεν κλαίγομαι. Επίσης, δεν ευτελίζω τη μουσική μου αλλά, διαθέτοντας τον δίσκο δωρεάν, ξεγυμνώνω τους "πειρατές". Κι όμως ακόμα και τώρα έκλεψαν και διαθέτουν τον δίσκο μου από τα δικά τους site -στα οποία κονομάνε φράγκα από διαφημίσεις»! *

• Η θλιμμένη γενιά των '60

Τελικά «τα δέκα καινούργια τραγούδια του δίσκου, εκπροσωπούν μια τελείως προσωπική και απόλυτα ασυμβίβαστη επιλογή. Αλλωστε, στη δική μας σκηνή τα χρήματα δεν ήταν ποτέ το ζητούμενο».

Η ηχογράφηση έγινε στο home-studio του συγκροτήματος «Δραμαμίνη», των Γιάννη και Χάρη Μιχαηλίδη δηλαδή, που ανέλαβαν τα πάντα: ενορχήστρωση, παραγωγή, artwork, ακόμα και να στήσουν το site. «Γράφαμε τα τραγούδια το καλοκαίρι κι ενώ η χώρα κατέρρεε, αποφάσισα να μιλήσω για τα όνειρα της γενιάς μου (των σημερινών 30άρηδων), που μπαίνουν στην "κατάψυξη"».

Στο τραγούδι «Η γενιά των '60» ο Στάθης Δρογώσης απαντά, μάλιστα, στο «Εμείς του '60 οι εκδρομείς». Αν και θεωρεί ότι ο Σαββόπουλος ανήκει σε όσους «έδωσαν κάποτε φωνή στο συλλογικό ασυνείδητο», απαντά στο γνωστό τραγούδι του με τον δικό του τρόπο: «Πώς μισώ να τους βλέπω να κλαίγονται/ Η θλιμμένη γενιά των '60 / Οι εκδρομές τελείωσαν άδοξα / και ρημάξαν τη μικρή μου πατρίδα».

Τι εννοεί ο Στάθης Δρογώσης; «Η τέχνη ως καθρέφτης της κοινωνίας είχε τα ίδια ενοχλητικά συμπτώματα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι καλλιτέχνες, μετά τον προπέρσινο Δεκέμβριο, το βούλωσαν και κανείς δεν βγήκε να πει κάτι. Η τέχνη υπήρξε ένοχη και διαπλεκόμενη: Μην ξεχνάμε πόσοι καλλιτέχνες βολεύτηκαν στους Ολυμπιακούς του 2004, πόσοι συστρατεύτηκαν στην "εθνική αυτοκτονία", πόσοι διαφήμιζαν τράπεζες, έδιναν τη φωνή τους στις πολυεθνικές, χαριεντίζονταν με υπουργούς και ξεπουλιούνταν. Αλλά δεν είναι όλοι ίδιοι. Βγαίνουμε εμείς οι μικρότεροι και τα λέμε. Εγώ; Ντρεπόμουν. Δεν θέλω να με λένε κηφήνα ούτε να είμαι ο "ευαίσθητος" που από την ασφάλεια τού πιάνου του κρίνει την κοινωνία. Θέλοντας λοιπόν να κάνω κάτι πρακτικό και θετικό, αποφάσισα να δίνω τον δίσκο μου δωρεάν».

Το απόσταγμα του δίσκου δεν είναι όμως απαισιόδοξο. «Λέει ότι εμείς, ό,τι κι αν συμβαίνει, δεν θα φύγουμε απ' τη χώρα. Θα την παλέψουμε με εναλλακτικούς τρόπους, θα αυτο-οργανωθούμε και θα ξαναφτιάξουμε τον τόπο μας».