Wednesday, February 2, 2011

Μέγαρο Μουσικής: Αφιέρωμα στο ελληνικό λαϊκό κλαρίνο

  • Στις 9 Φεβρουαρίου
Ενας από τους τέσσερις κλαρινίστες της συναυλίας, Πέτρος - Λουκάς Χαλκιάς (φωτ.αρχείου) 
Ο συγκινητικός ήχος του κλαρίνου θα πλημμυρίσει στην αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, την Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο συναυλιών  που διοργανώνει το Μέγαρο ανοίγοντας την πόρτα του στους δεξιοτέχνες της ελληνικής δημοτικής μουσικής.
«Στις μέρες μας η ελληνική δημοτική μουσική, παρά τις αλλοιώσεις που υφίσταται, καθώς η ελληνική κοινωνία περνά πλέον από την αστικοποίηση στην περίοδο της παγκοσμιοποίησης, εξακολουθεί να εμπνέει και να συγκινεί. Αρκεί να μπορέσει κανείς να αναζητήσει τις πολύτιμες εμπειρίες ζωής που προσφέρουν οι πρωτογενείς μορφές της, παρακάμπτοντας τη βιτρίνα του επιφανειακού φολκλόρ…» λέει ο διοργανωτής των συναυλιών, εθνομουσικολόγος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων, Λάμπρος Λιάβας.
Η συναυλία της 9ης Φεβρουαρίου αποτελεί ένα αφιέρωμα στο ελληνικό λαϊκό κλαρίνο, ένα όργανο «ξένο» (δυτικό, που όμως το έφεραν οι Τσιγγάνοι οργανοπαίκτες από την Τουρκία) που διαδόθηκε ευρύτατα στην ηπειρωτική Ελλάδα από τις αρχές του 19ου αιώνα για να αναδειχτεί μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα σε σύμβολο της δημοτικής μας μουσικής.
Η πρώτη συναυλία της σειράς αποτελεί μια σπάνια συνάντηση τεσσάρων εξαίρετων μαστόρων του κατεξοχήν «εθνικού» μουσικού οργάνου της χώρας: του ξακουστού Ηπειρώτη κλαρινίστα Πετρο-Λούκα Χαλκιά, του Δημήτρη Κώτσικα, δημιουργού της ορχήστρας «Τα Χάλκινα Πνευστά της Κοζάνης» (που θα τον συνοδεύσουν και επί σκηνής) και των συναδέλφων τους-μελετητών της παραδοσιακής μουσικής Νίκου Φιλιππίδη και Γιώργου Κωτσίνη.
  • Η ιστορία του κλαρίνου
Το κλαρίνο θέλει δύναμη για να παίξει. Θέλει φύσημα και αέρα, σαν τους αέρηδες που κατεβαίνουν από τα βουνά της Ηπείρου και της Μακεδονίας. Μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι από εκεί πρωτοξεκίνησε η παράδοση του κλαρίνου στην Ελλάδα, όπως αναφέρουν οι πηγές.
Σύμφωνα με μια άποψη, το κλαρίνο ήρθε στην Ελλάδα από την Ευρώπη στις αρχές του 19ου αιώνα, μέσω της Τουρκίας και των Τσιγγάνων μουσικών. Κατά μια δεύτερη εκδοχή, το κλαρίνο, την ίδια εποχή, πέρασε στην Ελλάδα από τη Δύση μέσω της Ιταλίας και των φιλαρμονικών των νησιών του Ιονίου.
Σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η ακριβής παρακολούθηση της διαδρομής του κλαρίνου στη χώρα. Το σίγουρο πάντως είναι ότι, αν και ξένο -«δυτικό»- όργανο, χάρη στις εξαιρετικά μεγάλες τεχνικές, εκφραστικές και ερμηνευτικές δυνατότητες, τον μαλακό και δυνατό ήχο του, το κλαρίνο υιοθετήθηκε γρήγορα, επηρεάστηκε και επηρέασε άμεσα την ελληνική μουσική.
Έγινε σε τέτοιο βαθμό δημοφιλές -εκτός από το Αιγαίο και την Κρήτη διαδόθηκε σχεδόν παντού- που μέσα σε λίγα μόλις χρόνια μαζί με το βιολί, το λαούτο, το σαντούρι και το ντέφι αποτέλεσαν την «κομπανία», το μουσικό συγκρότημα της στεριανής Ελλάδας, το οποίο σταδιακά αντικατέστησε τη «ζυγιά» (ζουρνάς-νταούλι) και αναγνωρίστηκε ως ο βασιλιάς των οργάνων της δημοτικής μας μουσικής.
Τα εισιτήρια στοιχίζουν 45 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη, 32 ευρώ, 22 ευρώ, 12 ευρώ και 7 ευρώ (φοιτητικά).

No comments: