Monday, July 4, 2011

Ροκ για την παρακμή της Δύσεως

  • Ο αγαπημένος του ελληνικού κοινού Νικ Κέιβ έρχεται στην Αθήνα με μια μπάντα πενηντάρηδων 
  • Της Σελανας Βροντη, Η Καθημερινή, 2/7/2011
O Νικ Κέιβ είναι ένας μουσικός που με την πάροδο του χρόνου αποκτά νεανική τόλμη. Γυρνώντας νέες σελίδες στην καριέρα του, συνεχώς μας εκπλήσσει. Το 2006 σχημάτισε τους Grinderman, με τρία βασικά μέλη των Bad Seeds, συγκεκριμένα τον Warren Ellis, τον Martyn Casey και τον Jim Sclavunos. Με δύο αξιόλογα άλμπουμ στο ενεργητικό τους, ο χαρακτηρισμός «παράλληλο πρότζεκτ» φαντάζει φτωχός. Ο Nίκος Σπηλιάς –όπως τον φωνάζουν οι Ελληνες οπαδοί του– και η παρέα του... τα σπάνε: φτιάχνουν ωμή, ακατέργαστη πανκ-ροκ, την οποία θα παρομοιάζαμε με ένα ηφαίστειο που εκρήγνυται. 
Το «Grinderman 2», το δεύτερο ομώνυμο άλμπουμ του συγκροτήματος, που κυκλοφόρησε πέρυσι τον Σεπτέμβριο, είναι εντελώς αυτοσχεδιαστικός και περιέχει τραγούδια ζοφερά, σκληρά και βίαια. Στο εξώφυλλό του, εμφανίζεται ένας αγριεμένος λύκος να στέκεται μέσα σε ένα πολυτελές σπίτι, διακοσμημένο σε αρχαιοελληνικό στυλ. Πίσω από το άγριο ζώο, πάνω σε ένα ασημένιο τραπέζι και δίπλα σε ένα βάζο με λευκά τριαντάφυλλα, ορθώνεται μια μαρμάρινη προτομή του Περικλή.
Στο βίντεο κλιπ του πρώτου σινγκλ του γκρουπ, «Heathen Child» (Αλλόθρησκο παιδί), ο πολιτικός αρχιτέκτονας του Χρυσού Αιώνα χύνει δάκρυα από αίμα, ενώ οι μουσικοί, ντυμένοι σαν αρχαίοι πολεμιστές, τραγουδούν: «Αν νομίζεις ότι η κυβέρνησή σου θα σε προστατέψει, κάνεις λάθος». Η φιλοτέχνηση του δίσκου, αλλά και το τραγούδι, αντανακλούν με τον καλύτερο τρόπο τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα. 
«Αναφέρεστε στον θάνατο της δημοκρατίας;» ρωτάω τον Νικ Κέιβ, ο οποίος την ώρα της τηλεφωνικής μας συνέντευξης βρίσκεται στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου στο Ζάγκρεμπ, στην Κροατία. «Υπάρχουν πολλές αναφορές», λέει, με βραχνάδα στη φωνή. «Το artwork και το βίντεο κλιπ είναι εμπνευσμένα από την πραγματικότητα: ο σκηνοθέτης, και φίλος μου, Τζον Χίλγκοτ είχε δει ένα πεινασμένο κογιότ να περιφέρεται, την ημέρα, στους δρόμους του Λος Αντζελες. Η εικόνα αυτή συμβολίζει τα όσα συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο. Είναι ένα σύμβολο της παρακμής –όχι της δημοκρατίας απαραιτήτως– του πολιτισμού, γενικότερα».
Σε λίγες ημέρες, οι Grinderman εμφανίζονται στην Αθήνα. Ο Νικ Κέιβ επισκέπτεται τη χώρα μας από τότε που ήταν με τους Birthday Party, το πρώτο συγκρότημα του Αυστραλού τραγουδιστή. Η τελευταία φορά που τον είδαμε λάιβ ήταν το 2008 στον Λυκαβηττό, ενόσω βρισκόταν σε περιοδεία με τους Bad Seeds προωθώντας το άλμπουμ «Dig, Lazarus, Dig!!!». Ποια είναι η γνώμη του για την ελληνική κρίση; «Είναι τρομακτικό να βλέπεις στην τηλεόραση τα όσα διαδραματίζονται ή να διαβάζεις γι’ αυτά στις εφημερίδες. Νομίζω ότι είναι δικαιολογημένη η αντίδραση των Ελλήνων πολιτών».
Ο Νικ Κέιβ βρίσκεται στο μουσικό προσκήνιο τα τελευταία τριάντα χρόνια. Eχει αλλάξει τόσο πολλά στυλ, που είναι δύσκολο να σκιαγραφήσει κανείς το προφίλ του. Εκτός από μουσική, γράφει σενάρια και βιβλία. Το τελευταίο μυθιστόρημά του με τίτλο «Ο θάνατος του Μπάνι Μονρό» κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Τόπος», το 2009. Σήμερα, ο 53χρονος καλλιτέχνης ζει με τη γυναίκα του, το πρώην μοντέλο Σούζι Μπικ, και τα δίδυμα παιδιά τους στο Μπράιτον της Αγγλίας. Αυτήν την εποχή, δουλεύει το νέο άλμπουμ των Bad Seeds.A
  • Ελπίζουμε να κάνουμε τους Ελληνες να αισθανθούν λίγο καλύτερα...
– Πώς αποτιμάτε τη μουσική σας σταδιοδρομία;
– Οταν την επισκοπώ με προσοχή, τρομάζω. Γενικώς, όμως, αισθάνομαι περήφανος. Για κάποιον που ήρθε από το πουθενά και που δεν έχει κανένα ιδιαίτερο ταλέντο, νομίζω ότι τα έχω πάει πολύ καλά.
– Εσείς, δεν έχετε ταλέντο;
– Οχι, με την παραδοσιακή έννοια. Δεν ξέρω να παίζω καλά κανένα μουσικό όργανο και δεν τραγουδώ σωστά πάνω στις νότες - ξέρεις, τα βασικά που χρειάζεται κανείς για να γίνει μουσικός (γελάει). Παρ’ όλα αυτά έχω καταφέρει να βγάλω πολλούς δίσκους.
– Γιατί δημιουργήσατε τους Grinderman;
– Πρέπει να ανακαλύπτω συνεχώς νέους τρόπους να δημιουργώ μουσική γιατί αλλιώς επαναλαμβάνομαι. Στους Grinderman γράφουμε και οι τέσσερις μας τα κομμάτια. Στόχος του γκρουπ είναι να ανυψώσει το ηθικό των ακροατών. Γι’ αυτό ελπίζουμε να κάνουμε τους Ελληνες να αισθανθούν λίγο καλύτερα όταν έρθουμε.
– Είναι αλήθεια ότι το νέο σας σχήμα δημιουργήθηκε μέσα από τους πειραματισμούς σας με την κιθάρα;
– Ναι, δεν ήξερα να παίζω την κιθάρα. Πάντα πίστευα ότι θα φέρναμε έναν αληθινό κιθαρίστα, αλλά ο Γουόρεν (Ελλις) απείλησε να φύγει από το συγκρότημα αν δεν έπαιζα εγώ την κιθάρα. Τελικά συμφώνησα. Είναι ένα ευχάριστο μουσικό όργανο που σε... συγχωρεί. Δεν χρειάζεται να είσαι τόσο καλός για να το παίζεις.
– Είναι ένα όργανο που συμβολίζει την ουσία του ροκ.
– Η ιστορία του ροκ εν ρολ συμπυκνώνεται σε αυτές τις έξι χορδές. Ποτέ δεν μπορούσα να το καταλάβω αυτό, γιατί εγώ πάντα έπαιζα το πιάνο, το οποίο ιστορικά είναι ένα εντελώς διαφορετικό όργανο που συνδέεται με άλλου είδους κομμάτια. Γι’ αυτό το ροκ πάντα μου προκαλούσε σύγχυση - γιατί δεν έβγαζε νόημα στο πιάνο. Από τη στιγμή που κράτησα την κιθάρα στα χέρια μου συνειδητοποίησα ότι μπορώ να παίζω με ευκολία εκατοντάδες τραγούδια, γιατί απλούστατα ήταν γραμμένα από νέους ανθρώπους για την κιθάρα. Οταν, λοιπόν, ανακάλυψα ότι η ιστορία του ροκ βρισκόταν στην άκρη των δακτύλων μου, το όργανο αυτό απέκτησε για μένα μεγάλο ενδιαφέρον.
– Πόσα μαθαίνουμε όσο μεγαλώνουμε...
– Ναι, ακόμη και τα ουσιώδη. Φαίνεται πως κινούμαι ανάποδα.
– Στο δελτίο Τύπου του «Grinderman 2» γράφει ότι «κανείς δεν κάνει τη γυναίκα όπως ο Κέιβ» (“Nobody does women like Cave”). Τι εννοείτε;
– Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι έχω την ικανότητα να «μπαίνω» στο γυναικείο κορμί, με έναν τρόπο που δεν μπορούν πολλοί άλλοι καλλιτέχνες. (Γελάει αμήχανα). Μου αρέσει να φορώ γυναικεία ρούχα...
– Σοβαρά;
– Σε μερικές περιστάσεις, ναι… (λέει χαμηλοφώνως: «Αυτό που είπα μάλλον δεν θα μου βγει σε καλό»). Αυτό που θέλω να πω είναι ότι μπορώ να γράφω από την οπτική γωνία της γυναίκας. Βασικά, πηγαίνω όπου με οδηγεί η γραφή. Σε όλη μου τη σταδιοδρομία έχω καταφέρει -και γι’ αυτό είμαι περήφανος- να γράφω γι’ αυτά που θέλω, ανεξαρτήτως από το τι πιστεύουν οι άλλοι. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα χάσουμε ακροατές. Για παράδειγμα, το θέμα της θρησκείας έχει αποξενώσει πολλούς οπαδούς μας. Το να γράφεις σαν γυναίκα είναι επικίνδυνο και μπορεί να αποτύχω κάνοντάς το, αλλά νομίζω ότι τα καταφέρνω καλά. Δεν ξέρω βέβαια αν συμφωνούν οι γυναίκες.
– Οι Bad Seeds λάιβ είναι ό,τι καλύτερο έχω δει τα τελευταία χρόνια. Παρότι πενηντάρηδες έχετε απίστευτη ενέργεια στη σκηνή. Από πού την αντλείτε;
– Πραγματικά δεν ξέρω. Προφανώς είμαστε ενθουσιασμένοι με αυτό που κάνουμε. Μιλώντας τώρα, από το δωμάτιο του ξενοδοχείου, δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου σε συναυλία. Δεν έχω το κουράγιο ούτε την ψυχική αντοχή για ένα λάιβ, και έτσι αισθάνομαι μέχρι και την τελευταία στιγμή. Οταν όμως ανεβαίνω στη σκηνή, και βρίσκομαι μπροστά στο κοινό και έχω πίσω την μπάντα μου, αποκτώ δύναμη. Μετά την παράσταση, βέβαια, είμαστε όλοι λιπόθυμοι από την κούραση - μοιάζουμε με γέρους 80 ετών. Το έχω δει και σε άλλους καλλιτέχνες αυτό. Θυμάμαι, είχα παρακολουθήσει τη Νίνα Σιμόν, σε μια από τις τελευταίες της συναυλίες. Ηταν πολύ άρρωστη και κινείτο με τρομερή δυσκολία. Οταν όμως βρέθηκε μπροστά στο μικρόφωνο και το πιάνο μεταμορφώθηκε σε κάτι άλλο. Μόνο η μουσική μπορεί να το καταφέρει αυτό.
– Τι σημαίνει να είσαι συγγραφέας;
– Η γραφή σεναρίων και βιβλίων είναι παράλληλες δραστηριότητες. Καταπιάνομαι με αυτές γιατί δεν μπορώ να γράφω συνέχεια τραγούδια. Τα τραγούδια αποτελούν ένα δημιουργικό βαρόμετρο: Αμα γράφω στίχους και μου προκαλείται συγκίνηση, τότε γνωρίζω ότι τα πράγματα για μένα βρίσκονται σε ένα καλό δημιουργικό επίπεδο. Η συγγραφή μού δίνει μια ανάσα από τη στιχουργία, και μου επιτρέπει να επιστρέψω σ’ αυτήν ανανεωμένος.
– Διαλέγετε ένα δύσκολο μονοπάτι για να κάνετε διάλειμμα.
– Μπα, η συγγραφή είναι εύκολη, τουλάχιστον σε σύγκριση με τη στιχουργία. Οταν γράφω μυθιστορήματα δεν αισθάνομαι την ίδια αγωνία όπως όταν γράφω στίχους. Μάλιστα, το τελευταίο μου βιβλίο μού πρόσφερε μεγάλη ευχαρίστηση. Η στιχουργία, αντιθέτως, μου προκαλεί θλίψη.
– Υποφέρετε με την τέχνη σας;
– Να ξεκαθαρίσουμε κάτι: στον κόσμο υπάρχουν πολύ χειρότερα πράγματα από το να δουλεύεις σε ένα συγκρότημα. Αυτό προσπαθώ να το υπενθυμίζω στον εαυτό μου κάθε φορά που αισθάνομαι ότι δυσκολεύουν τα πράγματα. Ωστόσο, η στιχουργία χτυπά σε μια ευαίσθητη χορδή μου, εκείνη της ανασφάλειας, την οποία προσπαθώ να καταπολεμήσω κάθε φορά.
Οι Grinderman εμφανίζονται την Τρίτη 6 Ιουλίου στην Αθήνα, στο TerraVibe Park. Τη συναυλία ανοίγουν οι Callas.

No comments: